Tràn lan hoạt động đổi tiền mới, tiền lẻ trong dịp Tết Nguyên Đán

Mặc dù đã có quy định về việc xử phạt hành vi đổi tiền lẻ, tuy nhiên dịch vụ kinh doanh đổi tiền lẻ vẫn ngang nhiên hoạt động với mức phí cao ngất ngưởng trong những ngày cận Tết Nguyên đán Canh Tý 2020.

Càng gần Tết, hoạt động mua bán tiền mới tiền lẻ càng sôi động và nhốn nháo.

Từ nhiều năm gần đây, ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã không phát hành tiền lẻ trong những tháng gần Tết, nhất là những loại tiền mệnh giá thấp 500 đồng, 1.000 đồng, 2.000 đồng và 5.000 đồng. Thay vào đó, cơ quan điều hành sẽ chủ động cung tiền lẻ gồm cả tiền cũ và tiền mới phát hành vào các thời điểm trong năm, trước Tết Nguyên đán nhằm hạn chế trong việc tuồn tiền mới ra thị trường “chợ đen”.

Trong khi nhiều ngân hàng đang khan hiếm tiền lẻ, tiền mới để giao dịch phục vụ nhu cầu của khách hàng thì dịch vụ đổi tiền mới lại được công khai chào mời trên mạng xã hội, như: Tiền thật 100%, mới nguyên 100%, nguyên seri, ship tận nơi, đổi tiền nhanh gọn… Loại tiền được đổi phổ biến nhất hiện nay là mệnh giá dưới 10.000 đồng nhằm phục vụ cho những người có nhu cầu đi lễ chùa đầu năm. Ngoài ra, loại tiền mệnh giá 20.000 đồng, 50.000 đồng và 100.000 đồng năm nay cũng được nhiều người hỏi đổi để mừng tuổi trong dịp Tết. Việc giao dịch diễn ra rất đơn giản, người tiêu dùng chỉ cần nhắn tin hoặc gọi vào số điện thoại để trên trang cá nhân là ngay lập tức sẽ nhận được câu trả lời về số lượng, mệnh giá, phí đổi tiền, nơi giao dịch...

Theo tìm hiểu của chúng tôi, giá đổi tiền lẻ hiện nay ở hầu hết các tài khoản giao dịch “chợ đen” đều có mức chênh lệch khá cao. Với mệnh giá 1.000 - 2.000 đồng, các chủ kinh doanh áp mức phí chung là 30% (tức đổi 100.000 đồng, khách nhận về 70.000 đồng), mệnh giá 5.000 đồng là 20%... Nhiều đầu mối khẳng định số lượng tiền rất lớn, khách muốn đổi bao nhiêu cũng có với nhiều loại khác nhau. Mệnh giá càng thấp thì mức phí đổi càng cao. Với những tập tiền mới còn nguyên seri thì mức chênh còn cao hơn nữa.

Hoạt động đổi tiền lẻ được rao công khai trên các trang mạng xã hội

Ngoài tiền mới, tiền lẻ của Việt Nam thì các loại ngoại tệ, đặc biệt là tờ 1 hoặc 2 USD cũng được rao bán nhiệt tình trên các website, facebook. Nhiều người quan niệm tờ 2 USD sẽ mang lại nhiều may mắn, tài lộc cho người được lì xì nên tích cực săn lùng để đổi cho được vào dịp Tết. Những tờ tiền USD mới, mức độ đắt rẻ luôn phụ thuộc mã số seri. Với tiền cũ thì dựa vào năm sản xuất để tính giá trị, tờ nào phát hành càng lâu, càng “cổ” càng có giá trị, khách hàng phải trả mức phí ngất ngưởng theo đó.

Đại diện Ngân hàng TMCP Phương Đông, chi nhánh Thanh hóa cho biết: Từ nhiều năm nay vào mỗi dịp cuối năm, Ban lãnh đạo đơn vị đã quán triệt nhân viên thực hiện nghiêm túc không đổi tiền mới, tiền lẻ vì mục đích thương mại. Việc mua bán tiền trôi nổi ngoài thị trường nếu khách hàng không cẩn thận sẽ dễ bị dính tiền giả, tiền thiếu mà lại chịu phí cao. Ngoài ra, hành vi này còn có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Nghị định 96/2014/NĐ- CP của Chính phủ về xử phạt hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng quy định sẽ phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng đối với hành vi thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật đã được ban hành từ năm 2014. Tuy nhiên, cho đến nay, hoạt động đổi tiền mới mệnh giá thấp vẫn diễn ra tràn lan vào dịp cận Tết trong nhiều năm. Các hoạt động bán – mua tiền vẫn tấp nập đổi trao công khai mà không có dấu hiệu ngưng giảm. Trên thực tế, các cơ quan chức năng vẫn chưa quyết liệt vào cuộc kiểm tra và xử phạt để dẹp bỏ tình trạng này nhằm bảo đảm trật tự trong lĩnh vực an ninh tiền tệ.

Để ngăn chặn việc đổi tiền bất hợp pháp hoạt động công khai hiện nay cần có sự chung tay của người dân. Nếu có nhu cầu đổi tiền theo ý muốn, người dân có thể đến các ngân hàng thương mại tại nhiều thời điểm trong năm để đổi hoặc khi mua bán, có tiền mới, mệnh giá nhỏ thì nên để dành dùng vào dịp Tết…

Thu Hà