Một Sa Ná mới đang hồi sinh

Hình ảnh một Sa Ná (xã Na Mèo, huyện Quan Sơn) hoang tàn, đổ nát, đau thương sau khi cơn bão số 3 đầu tháng 8-2019 tràn qua sẽ còn ám ảnh tâm trí bao người, nhất là những người dân bản nơi miền biên viễn này. Song với sự chung tay, giúp sức của toàn xã hội, sự vào cuộc kịp thời, nhanh chóng của chính quyền địa phương, Sa Ná đang dần được hồi sinh ở một vùng đất mới.

Những căn nhà nơi tái định cư đang được tập trung xây dựng.

Hiện nay, các hộ dân có nhà bị lũ cuốn trôi đang phải ở nhờ nhà người thân và ở trong các lán, lều, tạm bợ. Bên cạnh việc khôi phục các tuyến giao thông, cơ sở hạ tầng trường lớp học, đảm bảo an sinh xã hội thì nhiệm vụ quan trọng của chính quyền huyện Quan Sơn, xã Na Mèo là nhanh chóng làm xong nhà cửa ở nơi tái định cư, ổn định cuộc sống, tập trung phát triển sản xuất, cải thiện đời sống người dân sau lũ. Trước mắt chúng tôi, công cuộc kiến thiết lại sau lũ đang diễn ra một cách khẩn trương, những ngôi nhà mới đang được xây dựng bên cạnh con suối và được bao phủ bởi những cánh rừng xanh mướt tại khu tái định cư cách Sa Ná cũ chưa đầy 1 km.

Được biết, sau khi cơn lũ đi qua, chính quyền địa phương đã lên kế hoạch xây dựng khu tái định cư cho 51 hộ bị ảnh hưởng và các hộ có nguy cơ trong bản Sa Ná (trong đó là 23 ngôi nhà bị trôi, 12 nhà sập hoàn toàn, 8 nhà ảnh hưởng 1 phần và di dời khẩn cấp vùng có nguy cơ cao 8 nhà). Khu tái định cư này có diện tích 5,2 ha là đất lâm nghiệp đang được trồng luồng, lát do các hộ tư nhân quản lý. Mẫu nhà tuân thủ theo Sở Xây dựng thiết kế, thông qua sự chấp thuận, thống nhất của nhân dân, diện tích mỗi căn nhà khoảng 65 – 85 m2. Vị trí này khá bằng phẳng, không ảnh hưởng ta-luy âm và ta-luy dương, chỉ phải xây dựng kè chống sạt lở cục bộ. Dự kiến bà con sẽ có nhà ở trước Tết Nguyên đán.

Ở đây chúng tôi gặp đoàn tình nguyện, là những thanh niên của huyện Quan Sơn đang chung tay cùng mọi người xây nhà, dựng cửa cho bà con. Em Hà Văn Thiên, ở xã Trung Hạ cho biết: “Chương trình tình nguyện này là do địa phương phát động nhưng cũng do tình cảm thôi thúc chúng em là phần nhiều. Em đang đi làm ở Bắc Ninh nhưng em cũng thu xếp về quê tranh thủ giúp nhân dân nơi đây. Không có của cải vật chất, chúng em chỉ có sức lao động nên giúp được gì để bà con nơi đây bớt khó khăn là chúng em sẵn sàng”. Nhìn khuôn mặt tươi vui cùng với sự nhiệt thành trong công việc của các tình nguyện viên trên Sa Ná chúng tôi thực sự cảm động và mong các em có chuyến tình nguyện hiệu quả, ý nghĩa trên khu tái định cư này.

Gặp lại anh Hà Văn Vân trong dáng người gầy gò, làn da đen sạm, khuôn mặt vẫn chưa hết hốc hác, thẫn thờ khi mất tới 6 người thân trong cơn lũ kinh hoàng. Buổi sáng hôm nay, anh đang cùng với mọi người tất bật cho việc dựng lại ngôi nhà nơi tái định cư mới. Anh Vân là hộ gia đình bị thiệt hại nặng nề nhất trong cơn lũ lịch sử ở Sa Ná.

Bên căn nhà đang được xây dựng, anh tâm sự: “Cơn lũ ấy là một sự khủng khiếp, tưởng chừng như tôi không thể vượt qua nổi. Tôi thật sự xúc động và biết ơn những người đã giúp đỡ cá nhân tôi và các hộ có chung hoạn nạn. Giờ đây tôi chỉ mong tìm được thi thể của bố và con tôi. Sau này tôi sẽ chăm chỉ làm ăn, sẵn sàng giúp đỡ những người không may gặp cảnh khó khăn bằng chính sức lao động của mình. Nhờ sự giúp đỡ của các cấp chính quyền và các nhà hảo tâm, tôi sẽ có ngôi nhà kiên cố để yên tâm lao động sản xuất và ổn định cuộc sống sau thiên tai. Mặc dù biết trước cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng tôi sẽ cố gắng vượt qua để có cuộc sống tốt đẹp hơn”.

Trên con dốc để đến với khu đất được cấp để dựng lại nhà, anh Nguyễn Minh Ơ, 37 tuổi cho biết: “Nhà tôi bị cuốn trôi rồi, vợ mất, đứa con bị trôi may mắn vớt được, tài sản không còn gì nữa. Hiện, gia đình tôi đang sống tại nhà người quen. Rất cảm ơn Nhà nước đã tạo điều kiện hỗ trợ cho gia đình tôi. Sắp tới, tôi và hai con sẽ có nhà mới để ổn định cuộc sống, làm ăn và nuôi con cái ăn học...”.

Một Sa Ná mới đang dần hình thành. Mảnh đất mới này không chỉ là nơi sinh sống của một bản làng vừa qua cơn đại hồng thủy mà còn là tương lai của bao người, chứa đựng tính nhân văn sâu sắc.

Rời Sa Ná và miền biên viễn Quan Sơn khi trời đã nhá nhem tối, đoàn chúng tôi mỗi người một tâm trạng. Nhưng có chung niềm tin về một cuộc sống nơi đây đang hồi sinh sau những mất mát, đau thương. Khu Poom Ngồ sẽ mang đến một màu xanh, một cuộc đời mới cho nhân dân Sa Ná.

Bài và ảnh: Hiền Minh (TP Thanh Hóa)