Khi dân phố đua nhau trồng rau sạch

Diện tích đất ở vốn khiêm tốn nên rất ít gia đình ở thành phố có được khu vườn riêng để trồng rau. Nhưng với mong muốn tự tạo ra nguồn thực phẩm sạch, an toàn cho bữa ăn trong gia đình, các bà nội trợ đã sáng tạo ra muôn kiểu trồng rau độc đáo.

Vườn rau của gia đình bà Nguyễn Thị Bồng, phường Lam Sơn (TP Thanh Hóa) luôn được chăm sóc cẩn thận.

Từ đam mê

Những ngày đầu hè, cái nắng như muốn thiêu đốt tất cả mọi thứ xung quanh. Thế nhưng, giữa lòng TP Thanh Hóa, trên sân thượng ngôi nhà cao tầng của gia đình bà Nguyễn Thị Bồng, phố Trần Phú vẫn một màu xanh mướt của các loại rau, quả. Nhìn những quả bí xanh đu mình theo gió, các loại rau muống, mồng tơi, dền... và rau thơm các loại đang đua nhau khoe “sắc”, ít ai biết được trong không gian chật chội, sầm uất, xô bồ ấy lại có một vườn rau luôn tốt tươi như thế.

Cúi xuống nhổ mấy cọng cỏ vừa kịp nhú khỏi mặt đất, bà Bồng kể cho chúng tôi nghe câu chuyện trồng rau sạch ở phố của gia đình trong suốt 20 năm qua.

Nguyên là giảng viên của Khoa nông lâm Trường Đại học Hồng Đức, quen với ruộng đồng, vườn tược, cộng với việc nhận thấy nguồn thực phẩm bên ngoài thị trường ngày càng nhiễm nhiều hóa chất độc hại nên bà đã xây dựng mô hình trồng rau ngay tại nhà để cung cấp phần nào nguồn rau sạch cho gia đình. Bà bảo: “Ngôi nhà bao nhiêu tuổi thì vườn rau này cũng bấy nhiêu năm tuổi”. Cứ thế, trồng rau sạch đã trở thành thú vui của gia đình bà từ lúc nào không hay.

Tận dụng diện tích sân thượng khoảng 150m2, hai ông bà đã mua hơn 200 thùng xốp, chậu, đất, phân hữu cơ, giá đỡ... về trồng rau. Bà Bồng chia sẻ: “Do am hiểu về nông nghiệp nên ông bà có thể sắp xếp được cơ cấu cây trồng theo mùa vụ khá hợp lý. Hiện trong vườn có các loại rau như: Mồng tơi, muống, đay, các loại rau gia vị, bí xanh... Năm trước, vườn rau này đã từng trồng được quả bí to mấy chục cân đấy! Giờ về hưu cả nhưng có vườn rau như nuôi con mọn vậy. Hôm nào cũng vậy, khoảng 5h sáng, ông bà lại lên sân thượng tưới rau, nhổ cỏ, tìm sâu... Vì không được phun thuốc nên phải kiểm soát sâu bệnh đến từng cây một. Thậm chí, nhiều hôm 9h đêm phải chong đèn bắt sâu, bởi có những loài sâu nó chỉ ăn vào đêm. Cảm giác sáng sớm nhìn vườn rau xanh tốt thật tuyệt, cứ như đứa con tinh thần của mình đang trưởng thành vậy. Bao nhiêu năm qua, gia đình bà gần như không bao giờ phải đi chợ mua rau. Bởi mùa nào, rau đó. Hàng tuần, ông bà lại thu hoạch rồi gửi xe ra ngoài Hà Nội cho các con, thậm chí còn có để cho anh em, bạn bè”, bà Bồng bộc bạch.

Đến những bữa ăn ngon

Mấy năm gần đây, tình trạng nông sản, hoa quả, rau ăn hàng ngày bị lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học, thuốc trừ sâu gây lo ngại cho người tiêu dùng. Có lần mua rau ở chợ về ăn, luộc xong chưa kịp nguội, nước chuyển màu xanh khác lạ, phải đổ bỏ, từ đó chị Nguyễn Thị Chính, phường Nam Ngạn càng quyết tâm phải trồng rau sạch để phục vụ nhu cầu tối thiểu hàng ngày, đảm bảo sức khỏe cho gia đình.

Là khu mặt bằng mới nên gia đình chị Chính, cũng như người dân dọc con đường này đã tận dụng triệt để đất ở bên lề đường để trồng rau sạch. Ngày nào mọi người quanh phố cũng hào hứng rủ nhau đi tưới nước, bắt sâu rau. “Hay khi mọi người trong gia đình mình rất thích ăn giá đỗ, nhưng mua ngoài chợ không yên tâm nên mình đã quyết tâm trồng tại gia với cách thức rất đơn giản - trồng trong nồi. Sản phẩm nhìn hơi gầy nhưng được cái rất ngon và giòn”, chị Chính chia sẻ.

Hoặc như gia đình chị Đặng Thị Hồng, phường Đông Sơn vì không có chỗ trồng rau nên chị chọn cách trồng một vài loại cây gia vị như gừng, tỏi, rau thơm và cà chua. “Gừng tỏi thì nhà mình được ăn thường xuyên, cà chua trồng cho vui cửa vui nhà là chính. Ớt thì trồng vui vậy thôi mà quả nhiều đáo để”, chị Hồng cho biết.

Thú trồng rau chờ ngày “hái quả” vui là thế, song không phải ai cũng thành công. Bà Nguyễn Thị Thắm, phường Đông Sơn thấy nhiều người đua nhau trồng rau sạch, trao đổi mầm giống náo nhiệt nên cũng hào hứng đi mua đất, hạt giống, hộp xốp... rồi mang lên sân thượng tầng 3 để ươm mầm giống. Hàng ngày, bà háo hức ngắm nghía, chăm sóc... nhưng chỉ sau 2 tuần, mưa làm mầm cây bị nát hết, cộng với việc leo nhiều cũng ngại, thành ra sau một thời gian bà lại hì hụi... dọn đống phế thải.

Hay như gia đình chị Hạ Thị Bình, phường Đông Sơn cũng chăm chút rau dền trong chậu rất cẩn thận, tưới nước đầy đủ, nhưng không hiểu sao cây cứ lên được một gang tay là tự già đi, thân cứng đơ lại, không phát triển được. Chị còn gieo cả hạt rau húng, nhưng đến nửa tháng vẫn không thấy hạt nào nảy mầm. “Đến giờ mình vẫn không hiểu lý do vì sao rau húng không thể nảy mầm. Hì hục trồng bốn chậu rau, nhưng chỉ thu hoạch được duy nhất chậu mồng tơi”, chị Bình nói.

Theo những người trồng rau có kinh nghiệm, muốn làm “nhà nông” ở phố quả thực không đơn giản. Những yếu tố như giống, đất, trồng vào mùa nào, kỹ thuật trồng, tưới như thế nào... rất quan trọng. Bởi mỗi loại rau phù hợp với môi trường sống cũng như độ ẩm, ánh sáng khác nhau. Nếu chỉ chạy theo trào lưu mà quên học kỹ thuật cơ bản, thành ra “xôi hỏng bỏng không”.

Xu hướng tự trồng rau sạch có từ vài năm nay và âm thầm lan tỏa ở khắp TP Thanh Hóa. Mọi người trồng rau ở bất cứ chỗ nào có thể, từ mảnh đất bỏ hoang chưa sử dụng ở các khu đô thị hay đất lề đường ở dọc các tuyến phố vắng, cho đến các hộ gia đình sống trong biệt thự cũng trồng rau trước sân nhà, trên tầng thượng... Bằng sự cần mẫn ấy, nhiều gia đình ở phố đã và đang tạo ra nguồn rau chi phí rẻ, đảm bảo cho sức khỏe, vừa thỏa nỗi nhớ vườn tược, ruộng đồng của những người con xa quê.

Bài và ảnh: Hoài Thu