Hướng về miền Tây

Miền Tây xứ Thanh được xác định là khu vực có vị trí chiến lược quan trọng của tỉnh Thanh Hóa nói riêng và của cả nước. Dù vậy, trong nhiều thập kỷ qua, trên mảnh đất vùng cao này luôn phải đối mặt với tình trạng kinh tế - xã hội chậm phát triển và nơi đây từng có tới 7 huyện trong số hơn 60 huyện nghèo nhất cả nước. Thế nhưng, được sự quan tâm của Trung ương, của tỉnh đã dành nhiều nguồn lực ưu tiên đầu tư, hỗ trợ cho công tác giảm nghèo, trong đó đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách đặc thù và toàn diện, góp phần nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho người dân, hoàn thiện cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội, thu hẹp khoảng cách về mức sống giữa các vùng miền...

Nằm trong chương trình đỡ đầu các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao, đoàn thanh niên Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tham gia hỗ trợ xã Thanh Lâm (Như Xuân) làm đường giao thông nông thôn.

Mường Lát có trên 90% đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí hạn chế với nhiều tập tục lạc hậu khiến cho cuộc sống của người dân nơi đây đã nghèo lại càng thêm khó khăn. Thế nhưng, từ khi có “luồng gió mới” từ những chương trình, dự án hỗ trợ phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo của Chính phủ, của tỉnh đã tạo ra một “cú hích” giúp người dân nơi đây từng bước thoát nghèo bền vững. Đồng chí Lương Minh Thông, Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy Mường Lát cho biết: Công tác giảm nghèo được huyện xác định là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của cả hệ thống chính trị. Mỗi cán bộ, đảng viên ở cơ sở đều nhận thức đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng từ đó cùng tư duy để đưa ra những giải pháp, mục tiêu cụ thể về giảm nghèo ở địa phương mình, từ đó, cân đối các nguồn lực đầu tư của Nhà nước, lồng ghép, phối hợp thực hiện có hiệu quả các chương trình dự án, chính sách của tỉnh, huyện... Huyện cũng luôn chú trọng phát triển các mô hình sản xuất mang lại hiệu quả kinh tế, sát với đời sống người dân. Cụ thể, huyện đã hỗ trợ 11 mô hình giảm nghèo ở các xã với trên 2.500 hộ gia đình tham gia, nhiều mô hình thành công ngoài mong đợi. Tiêu biểu như thâm canh cây lúa nước trên ruộng bậc thang bằng sử dụng phân viên nén dúi sâu; gieo mạ có che phủ nilon; sử dụng giống lúa mới tại bản Khằm, xã Trung Lý, bản Chai, xã Mường Chanh, bản Pá Hộc, xã Nhi Sơn năng suất lúa vụ chiêm - xuân bình quân từ 22 tạ/ha/vụ (năm 2012) tăng lên trên 40 tạ/ha/vụ (năm 2017); mô hình chăn nuôi bò sinh sản bán chăn thả; mô hình trồng cỏ, chăn nuôi bò sinh sản tại 5 bản thuộc 3 xã Trung Lý, Nhi Sơn, Tén Tằn; mô hình chăn nuôi gia súc dưới tán rừng...

Tại huyện Như Xuân, giai đoạn 2008-2018 được Nhà nước đầu tư, hỗ trợ hơn 425 tỷ đồng theo Nghị quyết 30a của Chính phủ. Từ nguồn vốn này, huyện đã xây dựng các công trình hồ đập, giao thông, trạm y tế, trường học. Huyện cũng phân bổ nguồn vốn này cho các xã thực hiện các dự án hỗ trợ người dân phát triển sản xuất. Điển hình như, hỗ trợ khoán chăm sóc, bảo vệ rừng, giao rừng và đất để trồng rừng sản xuất có tổng diện tích là 19.413 ha với 1.499 hộ tham gia; cấp 28,56 tấn giống lúa lai, 3,8 tấn giống ngô lai, 138 máy cày để giúp người dân mở rộng sản xuất... Ngoài ra, với số vốn tỉnh giao để thực hiện các dự án hỗ trợ trâu, bò cho người dân nghèo, huyện Như Xuân đã mua 3.821 con trâu, bò để cấp cho các hộ dân; đã cấp 3.257 con lợn giống, 1.483 con dê cái sinh sản, 1.920 con thỏ New Zealand, đồng thời hướng dẫn người dân thực hiện 11 mô hình phát triển kinh tế khác... Từ việc thực hiện tốt nguồn vốn 30a và kết hợp triển khai các chính sách giảm nghèo khác như hỗ trợ về nhà ở, y tế, tiền điện cho hộ nghèo, xuất khẩu lao động đã góp phần quan trọng trong công tác giảm nghèo ở địa phương. Tính đến tháng 10-2018, huyện Như Xuân đã có 4 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), thu nhập bình quân đầu người đạt 23,3 triệu đồng/năm. Từ thực tiễn cho thấy, bằng các nguồn lực hỗ trợ của Trung ương, của tỉnh, điều kiện vật chất, tinh thần của người dân đã được nâng lên rõ rệt, nhiều gia đình vươn lên làm giàu chính đáng. Ngày 7-3-2018, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định phê duyệt huyện Như Xuân ra khỏi danh sách các huyện nghèo giai đoạn 2018-2020.

Trong những năm qua, các huyện miền núi tỉnh Thanh Hóa đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của Đảng và Nhà nước bằng những chính sách hỗ trợ về an sinh xã hội; các chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo nhanh và bền vững các xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn; các dự án định canh, định cư theo Quyết định 33/2007/QĐ-TTg và 1342/QĐ-TTg hoàn thành những hạng mục công trình đường giao thông, hệ thống điện sinh hoạt, công trình thủy lợi, hệ thống nước sinh hoạt của 2 dự án định canh định cư; Chương trình 134 (Quyết định 1592/QĐ-TTg) đầu tư xây dựng công trình nước sinh hoạt... Về phía tỉnh Thanh Hóa cũng luôn dành nhiều nguồn lực để thúc đẩy khu vực miền núi phát triển. Điển hình như Nghị quyết số 09-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về công tác giảm nghèo ở các huyện miền núi Thanh Hóa, trong đó mục tiêu chính của nghị quyết là nhằm đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh; giải quyết việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống của người nghèo, hộ nghèo, nâng cao trình độ dân trí, chất lượng nguồn nhân lực... Giai đoạn 2015 – 2017, nguồn vốn hỗ trợ xây dựng hạ tầng cơ sở thuộc Chương trình 135 là trên 400 tỷ đồng, Chương trình 30a trên 500 tỷ đồng, Chương trình Xây dựng NTM gần 500 tỷ đồng... Ngoài ra, các sở, ban, ngành trong tỉnh cũng chung tay góp sức để hỗ trợ các huyện miền núi. Cụ thể như: Sở Kế hoạch và Đầu tư triển khai các chương trình, dự án về đường giao thông, thủy lợi, trạm y tế, trường học, quy hoạch bố trí sắp xếp lại các khu dân cư như: Dự án đường tuần tra biên giới cơ động kết hợp kinh tế - xã hội từ km 42 Quốc lộ 217 đến mốc biên giới H5 huyện Quan Sơn; dự án đường Nà Ón đi Tà Cóm xã Trung Lý (Mường Lát) với tổng chiều dài 25,42 km và nhiều dự án khác với tổng mức đầu tư lên đến hàng trăm tỷ đồng. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai dự án đầu tư nuôi trồng, đánh bắt hải sản; tổ chức tập huấn, hướng dẫn kiến thức khoa học - kỹ thuật về trồng trọt, chăn nuôi, quản lý bảo vệ rừng; hỗ trợ phát triển sản xuất tạo chuyển biến trong việc chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp, nông thôn trên khu vực biên giới đất liền, nhất là các mô hình trồng lúa nước cho năng suất cao ở xã Yên Khương (Lang Chánh), xã Trung Lý (Mường Lát), cây vầu ở huyện Quan Sơn; nuôi cá tầm ở xã Bát Mọt (Thường Xuân)...; Hội Chữ thập đỏ tỉnh, Viettel Thanh Hóa, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh triển khai chương trình “Chung tay vì cộng đồng - hỗ trợ bò giống giúp người nghèo nơi biên giới”, với 6.550 bò giống cho hộ nghèo... Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh đầu tư nhiều công trình, dự án, chương trình có giá trị phục vụ trực tiếp cho phát triển kinh tế - xã hội gắn với quốc phòng, an ninh và sinh hoạt của nhân dân khu vực biên giới với tổng dự án trị giá hơn 517,656 tỷ đồng, từ nguồn vốn của Trung ương và địa phương..., góp phần nâng cao đời sống cho đồng bào và cán bộ, chiến sĩ, xây dựng địa bàn biên giới vững mạnh.

Những kết quả, thành tựu đạt được mới chỉ là những “bước khởi đầu” cho một chặng đường dài, nhưng đây chính là tiền đề quan trọng để thúc đẩy kinh tế - xã hội miền Tây Thanh Hóa phát triển, góp phần giảm nghèo nhanh và bền vững khu vực miền núi của tỉnh.

Xuân Minh