Hiệu quả từ mô hình khu dân cư tự quản

Việc xây dựng các mô hình khu dân cư (KDC) tự quản nhằm tập hợp, đoàn kết và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, động viên nhân dân chủ động chung tay, góp sức thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.

Mô hình vệ sinh môi trường và đường hoa của xã Vĩnh Hòa (Vĩnh Lộc).

Huyện Yên Định hiện có 1.046 mô hình khác nhau trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, an ninh trật tự (ANTT), bảo vệ môi trường,... đang được duy trì hoạt động tại 149 KDC. Một số mô hình đã mang lại hiệu quả như: “KDC tự quản về ANTT”, “KDC sáng, xanh, sạch, đẹp”, “KDC tự quản bảo vệ môi trường”; các mô hình xây dựng sản xuất lúa lai F1; mô hình trồng rau an toàn... Tùy theo lĩnh vực mà có nhiều hay ít mô hình và điểm triển khai. Nhìn chung các mô hình tự quản đã phát huy được tinh thần đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng, góp phần xây dựng nông thôn mới, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo cảnh quan môi trường văn minh, sạch đẹp, duy trì và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.

Đối với MTTQ, căn cứ chức năng, nhiệm vụ, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện đã triển khai xây dựng mô hình KDC tự quản thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Theo đó, năm 2019 mỗi xã, thị trấn có ít nhất 2 KDC xây dựng được mô hình tự quản hoạt động nền nếp, hiệu quả. Hiện các tổ chức thành viên của MTTQ như hội phụ nữ cũng đã thành lập được 52 mô hình tự quản về vệ sinh an toàn thực phẩm. Đoàn thanh niên xây dựng 21 đội thanh niên xung kích; 2 câu lạc bộ (CLB) bảo vệ dòng sông quê hương; 7 CLB thanh niên giúp nhau phát triển kinh tế. Hội nông dân xây dựng 44 mô hình tuyến đường tự quản về an toàn giao thông; mô hình thu gom rác thải, vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật đồng ruộng. Hội cựu chiến binh xây dựng 371 CLB tự quản về ANTT...

Thị trấn Quán Lào là một trong những đơn vị được đánh giá phát huy tốt mô hình KDC tự quản. Hiện 5/5 khu phố của thị trấn đã xây dựng được 3 mô hình KDC tự quản đó là mô hình về vệ sinh an toàn thực phẩm và môi trường; mô hình quản lý bảo đảm hành lang an toàn giao thông; mô hình bảo đảm về ANTT. Ông Ngô Hồng Kỳ, Chủ tịch Ủy ban MTTQ thị trấn Quán Lào cho biết: Việc xây dựng các mô hình tự quản ở KDC do nhân dân tự nguyện, tự giác tham gia, vì vậy có ý nghĩa thiết thực, trong việc nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, thói quen của người dân, góp phần tích cực thực hiện các nội dung, tiêu chí về xây dựng KDC văn hóa, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh.

Còn theo ông Phạm Tư Thiết, trưởng ban công tác mặt trận khu phố 5, thị trấn Quán Lào thì mô hình KDC tự quản về ANTT là mô hình đạt được hiệu quả cao nhất tại khu phố 5. Tại địa bàn khu phố có 5 trường học và chợ của thị trấn nên tình hình ANTT tại đây khá phức tạp. Do đó, MTTQ khu phố 5 đã thành lập 1 tổ ANTT gồm 1 đồng chí cấp ủy, 1 đồng chí công an và 1 đồng chí dân quân. Tổ ANTT tuần tra 3 buổi/tuần vào buổi tối. Ban ngày, tổ ANTT tổ chức giám sát tại các trường học. Sau khi có tổ ANTT, việc học sinh đi dàn thành hàng đã không còn, tình trạng xô xát, đánh nhau cũng giảm rõ rệt...

Tại huyện Vĩnh Lộc, hằng năm Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện đã thống nhất lựa chọn 3 mô hình để chỉ đạo xây dựng mô hình điểm “KDC tự quản bảo vệ môi trường” với số lượng tham gia từ 6 đến 9 thành viên. Ngoài ra trên địa bàn huyện có 573 tổ tự quản bảo vệ môi trường, 111/111 KDC có hoạt động thu gom rác thải về nơi tập trung. Hằng năm, MTTQ huyện hướng dẫn MTTQ các xã, thị trấn và KDC tổ chức lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới 5-6 và ngày làm cho thế giới sạch hơn, đồng thời hướng dẫn cơ sở tổ chức phát động lịch tổng dọn vệ sinh định kỳ 3 lần/tháng và sau các vụ thu hoạch lúa.

Xã Vĩnh Hòa là một trong những đơn vị được chọn làm mô hình điểm “KDC tự quản bảo vệ môi trường” của huyện Vĩnh Lộc. Tại đây các tổ chức, đoàn thể đã được phân công để tham gia mô hình, trong đó hội phụ nữ với mô hình vệ sinh môi trường và đường hoa; hội nông dân với mô hình vệ sinh đồng ruộng... Ông Vũ Văn Vân, Chủ tịch MTTQ xã Vĩnh Hòa, cho biết: 8 thôn của xã đều có các đường hoa, rác thải được nhân dân vận chuyển ra bãi tập kết. Đối với vệ sinh đồng ruộng, mỗi xứ đồng đều đặt một thùng để đựng vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật... Với sự ra đời của các mô hình đã giảm thiểu đáng kể tác hại của môi trường, được bà con nhân dân nhiệt tình hưởng ứng...

Những mô hình KDC tự quản tại địa bàn dân cư đã và đang phát huy hiệu quả, góp phần quan trọng giúp hệ thống MTTQ các cấp đẩy mạnh các phong trào, các cuộc vận động, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương...

Bài và ảnh: Mai Phương