"Chiếc đòn gánh” Miền Trung

Một nhạc sỹ đã ví Miền Trung như chiếc “đòn gánh cong hai đầu”. Giữa những ngày mưa, lũ khủng khiếp này mới thấy hết chiếc “đòn gánh” ấy phải oằn mình gánh chịu thiệt thòi đến cỡ nào.

Nước lũ bao trùm nhiều địa bàn dân cư ở Thừa Thiên Huế. Ảnh: Hoàng Ngọc Quý (Báo Thanh niên)

Thương về Miền Trung

Tôi đã đi qua những con đường ấy. Đi qua những cát trắng với gió Lào, những rừng phi lao và nụ cười hiền hậu. Ở những nơi khó khăn nhất, có cảm giác vết thương chiến tranh vẫn còn lẩn khuất đâu đó và di chứng của nó vẫn còn hằn in, nhưng hơn tất cả, người dân nơi “khúc ruột” Miền Trung vẫn kiên gan đối chọi với bão giông tràn vào từ biển, nước lũ trút xuống từ rừng và những trận nắng nung trong cát. Họ chẳng đòi hỏi gì nhiều ngoài mong đợi sự bình an, thiên nhiên giúp họ yển ổn làm ăn trên mảnh đất quê mình.

Nhưng lạ thay, sự bất công luôn rập rình ập đổ xuống những vùng đất khó khăn không cần biết sự cỗi cằn của đất, sự mất mát của người. Không nắng gắt thì cũng mưa giông, không bão từ biển thì cũng bão từ lòng mà ra do mất mùa, mất giá...

Người Miền Trung chưa bao giờ nguôi lo cả. Mỗi năm họ phải đối chọi từ 3 đến 5 cơn bão mạnh, trong đó riêng 3 tỉnh thuộc Bình Trị Thiên cũ và Hà Tĩnh phải chịu ảnh hưởng trực tiếp với những tổn thất nặng nề rất khó để đo, đếm.

Tôi nhớ mình đã mấy bận đi qua đường 9 Nam Lào, qua Khe Sanh, Tà Cơn, Hướng Hóa, qua sông Đakrông để lên biên giới chiêm ngưỡng sự hùng vĩ của con đường Trường Sơn một thời “rừng xanh vang tiếng ta - lư”.

Đó là con đường để lại sự da diết, không chỉ bởi tâm sự của đất, mà còn là sự hồn hậu của những người dân Cơ - tu, Vân Kiều mà chúng tôi từng gặp. Những người dân đang nỗ lực từng ngày vươn lên chinh phục cuộc sống ở nơi đất đai, khí hậu khắc nghiệt thuộc bậc nhất đất nước này.

Nhưng khi mà đất đang bắt đầu chịu sự thuần hóa của người, sự đầu tư của Nhà nước bắt đầu phát huy hiệu quả, thì thiên nhiên quái ác lại lần nữa tràn về, cuốn phăng, nhấn chìm đi tất cả nỗ lực của con người.

Thêm một đêm mất ngủ, lòng nghĩ về nơi ấy, về những vùng đất mà tôi đã đi qua. Một hung tin đến khi mà tin buồn cũ con chưa nguôi.

Sau sự ra đi đầy tiếc thương của 13 cán bộ, chiến sỹ trong lúc tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn công nhân mất tích ở thủy điện Rào Trăng 3, huyện Phong Điền, Thừa Thiên Huế, thì lại thêm mấy chục cán bộ, chiến sỹ và người dân Quảng Trị vừa bị vùi lấp trong đất đá khi lũ dữ bất ngờ tràn về.

Những cán bộ, chiến sỹ đã nằm xuống ngay tại huyện Hướng Hóa nơi mà tôi đã đi qua, từng lắng nghe người dân nói về khát vọng bình yên và mong muốn chinh phục của mình.

Tôi không nghĩ một vùng đất đã chịu quá nhiều đau thương, mất mát, lại thêm lần nữa phải hứng chịu sự bất công đến thế.

Một đồng nghiệp công tác tại tỉnh Quảng Trị trong những ngày mưa lớn vừa qua liên tục cập nhật lên trang cá nhân những thông tin về lưu lượng nước trên sông Hiếu, sông Ô Lâu. Những thông tin được anh dùng chữ trắng trền nền đen, như bảng tin tang tóc.

Anh cầu trời cho thôi mưa, như lời nói hộ cho rất nhiều đồng bào của anh đang phải sống trong cảnh cơ hàn, khi mà nhà cửa đã chìm trong nước, tài sản đã trôi đi theo nước.

Miền Trung không đơn độc

Nghĩ về Miền Trung là nghĩ về thiên tai. Chưa bao giờ Miền Trung bình yên trước lũ, bão cả. Nhưng người miền Trung không cô đơn, không phải đơn độc gồng mình chống lũ.

Sự mất mát của người dân Miền Trung cũng chính là sự mất mát của đồng bào cả nước, lo lắng của cả nước, từ phía hai đầu.

Những ngày qua Miền Trung đã nhận được sự tham gia cứu trợ của nhiều ngành, địa phương và các tổ chức nhân đạo bằng những tình cảm khác nhau, cách thể hiện khác nhau. Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước cũng luôn dõi theo thời sự Miền Trung, cử người vào miền Trung thăm hỏi, chỉ đạo.

Đặc biệt đáng nói là lực lượng vũ trang thuộc Quân Khu 4 và Bộ đội địa phương các tỉnh đã trực tiếp vào tận nơi hỗ trợ kịp thời nguời dân vùng thiên tai, đưa trẻ nhỏ, người già ra khỏi vùng ngập nước, đưa tài sản lên vùng cao, tiếp tế lương thực, nước uống cho những người dân đang đói khát.

Lực lượng vũ trang thực hiện cứu hộ, cứu nạn người dân vùng lũ. Ảnh Nam Thịnh (Báo Thanh niên)

Và như thường lệ, sẽ còn là những ngày dài lực lượng vũ trang ở lại cùng dân khắc phục hậu quả của bão, lũ. Sự hy sinh của đồng đội càng thôi thúc các anh phải nỗ lực hơn, để sự hy sinh ấy không trở nên vô nghĩa.

Đã biết bao trận bão, lũ đi qua. Rất nhiều việc đã thử sức người lính, và lần này cũng sẽ như thế. Hình ảnh cán bộ, chiến sỹ trắng đêm cứu hộ, dầm mưa, gồng mình cùng bà con phòng, chống thiên tai mãi là những khoảnh khắc ấm áp nhất trong lòng người dân vùng lũ.

Có thể nói rằng, những người lính đã vào cuộc từ mệnh lệnh của trái tim.

Một đồng nghiệp là lãnh đạo cơ quan báo chí đã viết trên trang facebook cá nhân những dòng đầy xúc động từ đáy lòng mình khi hay tin tiếp tục có 22 cán bộ, chiến sỹ vừa bị vùi lấp ở tỉnh Quảng Trị hôm qua: “Năm nào cũng vậy, cứ bão lũ là các anh lại lên đường, đi vào nơi khó khăn nhất, hiểm nguy nhất để giúp dân vượt qua thiên tai. Họ, những người lính Cụ Hồ, luôn chọn đi về phía Nhân dân đang cần. Hy sinh trong thời bình, thực sự là quá đau đớn, nhưng các anh sẽ mãi là những ngôi sao lấp lánh của dân tộc Việt Nam”.

Mưa lũ rồi sẽ đi qua, còn tình người ở lại. Người Miền Trung thiệt thòi, nhưng người Miền Trung không đơn độc.

Vật chất trước mắt rồi sẽ đến với Miền Trung nhiều hơn, kịp thời hơn, nhưng lâu dài và lớn hơn chắc chắn Nhà nước ta sẽ có sự nghiên cứu, quy hoạch, đầu tư và phát triển một cách phù hợp, có chiều sâu hơn nhằm có được những công trình cảnh bảo, ngăn lũ, chia lũ… để người Miền Trung không còn phải sống trong sợ hãi khi năm nào cũng phải đi qua nỗi lo hết nắng nung khô đồng ruộng đến bão, lũ khiến họ phải trắng tay.

Lam Vũ