Cảnh giác với chiêu trò bán hàng khuyến mại

Lợi dụng sự thiếu hiểu biết, dễ tin người của người dân, thời gian qua có không ít công ty đã tổ chức các nhóm bán hàng đến từng thôn, xã, phố dùng chiêu trò quà khuyến mãi hấp dẫn để bán các sản phẩm có chất lượng thông thường, thậm chí là thấp để lừa gạt, bán cho người dân với giá “cắt cổ”. Đã có hàng trăm hộ dân do nhẹ dạ, cả tin, ham rẻ đã mua các sản phẩm này, đến khi vỡ lẽ ra mới biết mình bị lừa.

Người dân xã Quảng Nham (Quảng Xương) buồn bã vì bị lừa mua hàng khuyến mại.

Với vỏ bọc của các chương trình: Đưa hàng Việt về nông thôn; người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, đầu tháng 7-2018 vừa qua, một nhóm người tự xưng là nhân viên của Công ty TNHH Sản xuất, thương mại và phát triển Khoa học – Công nghệ Thiên An đã đến địa bàn xã Quảng Nham (Quảng Xương) để tổ chức chương trình khuyến mại tư vấn giới thiệu sản phẩm hàng gia dụng do Việt Nam sản xuất. Sản phẩm được bán chủ yếu là đồ gia dụng, như: Bếp từ, bóng điện, nồi cơm điện...

Việc bán hàng của nhóm người này được thực hiện rất bài bản, tinh vi. Trước tiên, họ nhờ các trưởng thôn phát giấy mời tới từng hộ dân với nội dung: Chương trình ưu tiên người Việt dùng hàng Việt, mỗi người dân đến tham dự chương trình sẽ có cơ hội nhận được những phần quà trị giá từ 100.000 đồng đến 400.000 đồng và phần thưởng đặc biệt dành cho người may mắn nhất trị giá hàng triệu đồng, chương trình chỉ dành cho độ tuổi từ 25 đến 70 tuổi... Sau khi gửi giấy mời, nhóm nhân viên đã chia thành nhóm nhỏ và tổ chức chương trình khuyến mại các hàng gia dụng tại các nhà văn hóa thôn. Để tạo được lòng tin cho người dân, trước tiên, nhóm nhân viên thực hiện bán sản phẩm dao inox với giá 200.000 đồng, sau đó, người mua được hoàn trả lại toàn bộ số tiền người dân đã bỏ ra mua. Tiếp đó, nhân viên chọn ra một số khách hàng được quyền mua sản phẩm bếp từ khuyến mại, với giá 2.550.000 đồng. Khách hàng sau khi đã đặt cọc số tiền theo yêu cầu, sẽ được nhận một bếp từ và được trả lại 1.850.000 đồng, kèm theo đó là tặng kèm thêm một bóng điện làm quà khuyến mại.

Sau khi lấy một số khách hàng làm “con mồi” để tạo lòng tin của người dân, tiếp đó các nhân viên này yêu cầu những người muốn mua hàng giá rẻ và nhận được quà khuyến mại phải đặt cọc từ 50 đến 100.000 đồng để lấy thẻ mua hàng vào ngày hôm sau. Hoạt động bán hàng khuyến mại được các nhân viên này tiếp tục thực hiện vào ngày hôm sau tại các nhà văn hóa thôn. Để tiếp tục tạo được lòng tin cho người mua hàng, các nhân viên thực hiện chiêu trò trả lại 100% tiền mua hàng cho khách hàng đầu tiên của buổi sáng. Tiếp đến các nhân viên này chào bán nồi cơm điện với giá khuyến mại 2.350.000 đồng và hứa sẽ trả lại người dân số tiền được khuyến mại và các quà tặng khác. Tin vào lời đường mật, hàng trăm hộ dân tại các thôn đã móc tiền túi ra để mua sản phẩm, với hy vọng sẽ được nhận lại tiền và các sản phẩm khuyến mại với giá trị cao như những người mua đầu tiên. Tuy nhiên, sau khi đã có nhiều người mua các sản phẩm nồi cơm điện, lần này, các nhân viên không có động thái trả lại số tiền như đã hứa mà quy đổi bằng sản phẩm khuyến mại là bếp từ, một số người mua sản phẩm được trả lại phong bì, nhưng khi mở ra bên trong chỉ có 50.000 đồng. Và khi, người dân còn đang ngỡ ngàng chưa biết có chuyện xảy ra thì nhóm nhân viên đã nhanh chóng thu dọn hàng hóa và cao chạy xa bay, lúc này người dân mới vỡ lẽ là mình đã bị lừa. Theo so sánh của một số người dân, nồi cơm điện kèm theo quà khuyến mại là một bếp thì tổng giá trị chỉ bằng một nửa so với số tiền 2.350.000 đồng mà người dân đã bỏ ra để mua sản phẩm.

Đến cuối tháng 7-2018, với những chiêu trò tương tự, một công ty khác có tên là Công ty CP Truyền thông kinh doanh và Pháp luật núp bóng việc tổ chức chương trình “Dự án xanh”, giảm khí thải “bảo vệ môi trường” đã thực hiện việc bán hàng kém chất lượng tại xã An Nông (Triệu Sơn). Nhiều người dân do ham rẻ, nên đã vô tình bị lừa mua sản phẩm với giá cao.

Trước đó, tháng 4-2017, tại nhà văn hóa Quang Trung 4, phường Ngọc Trạo (TP Thanh Hóa) diễn ra tình trạng một doanh nghiệp đã thực hiện bán hàng khuyến mại cho người dân khu phố, các sản phẩm được bán và khuyến mại, gồm: Bóng đèn Led, dao, nồi áp suất, máy xay sinh tố đa năng...

Gần đây nhất, vào sáng 31-7, tại nhà văn hóa phố Tây Sơn 2, phường Phú Sơn (TP Thanh Hóa) tiếp tục xảy ra việc tổ chức bán hàng khuyến mại các sản phẩm gia dụng của một công ty khác, nhưng cũng được thực hiện theo hình thức tương tự như tại các địa phương khác...

Theo tìm hiểu của chúng tôi, việc bán hàng khuyến mại với theo hình thức biến tướng, trá hình như trên không chỉ diễn ra thời gian gần đây và ở một số địa phương, mà tình trạng này đã diễn ra từ nhiều năm trước, ngày càng được mở rộng địa bàn hoạt động, không chỉ ở khu vực miền núi, nông thôn mà cả ở địa bàn thành phố.

Trên cơ sở sâu chuỗi, phân tích nhiều chương trình bán hàng khuyến mại của các doanh nghiệp, chúng tôi nhận thấy, hoạt động này tuy được thực hiện từ nhiều doanh nghiệp khác nhau và ở các địa bàn khác nhau, song ngoài điểm chung về các chiêu trò hoàn tiền, có quà khuyến mại tặng kèm, còn có một điểm chung là lợi dụng nhà văn hóa thôn làm địa điểm bán hàng để dễ dàng lấy được lòng tin của nhân dân. Điều đáng nói là mặc dù ngày 16-1-2018, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có Văn bản số 131/SVHTTDL-NSVH về việc đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát hoạt động bán hàng đa cấp, giới thiệu sản phẩm và bán hàng khuyến mại. Theo đó, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố và UBND các xã, phường trên địa bàn tỉnh “Tuyệt đối không cho phép các tổ chức, cá nhân tổ chức các buổi hội thảo về bán hàng đa cấp, giới thiệu sản phẩm, bán hàng khuyến mại tại các thiết chế văn hóa, thể thao”. Thế nhưng, những vụ việc bán hàng khuyến mại từ của các doanh nghiệp từ đầu năm đến nay đều được thực hiện tại các thiết chế văn hóa. Và điều này đều được sự đồng ý của chính quyền địa phương, bất chấp Văn bản 131 của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Thậm chí có những nơi cán bộ thôn còn trực tiếp gửi giấy mời cho các hộ dân đến mua hàng.

Điều đáng nói hơn là, rõ ràng tình trạng lợi dụng việc tổ chức các chương trình khuyến mại, tri ân để bán các sản phẩm kém chất lượng với giá cắt cổ đã được thực hiện từ nhiều năm nay, trên phạm vi rộng, thế nhưng lại chưa hề có một doanh nghiệp nào bị xử lý hay xử phạt và cũng chưa thấy có một đơn vị nào thực hiện việc tuyên truyền rộng rãi để cảnh báo người dân về hiện tượng này. Thậm chí không biết vô tình hay cố ý, các địa phương còn tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp thực hiện hoạt động này.

Xuất phát từ thực tế trên, thiết nghĩ để tăng cường công tác quản lý hoạt động bán hàng khuyến mại trên địa bàn tỉnh, trước hết chính quyền các địa phương cần nâng cao cảnh giác đối với các hoạt động bán hàng khuyến mại không lành mạnh, nhận diện các chương trình khuyến mại không lành mạnh trước khi đồng ý và tạo điều kiện để các công ty được vào địa bàn thực hiện hoạt động này. Cùng với đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền rộng rãi đến người dân về tình trạng bán hàng khuyến mại trá hình đang diễn ra trên địa bàn tỉnh để người dân nâng cao cảnh giác. Các sở, ngành có liên quan của tỉnh cũng cần vào cuộc kiểm tra, giám sát và tìm ra biện pháp ngăn chặn hoạt động này. Về phía người dân, không nên ham rẻ để kẻ xấu có cơ hội lợi dụng. Nếu muốn được hưởng giá ưu đã hoặc các sản phẩm khuyến mại tặng kèm khi mua sản phẩm, nên lựa chọn các cửa hàng, siêu thị uy tín, sản phẩm có bảo hành, xuất xứ rõ ràng để mua sản phẩm.