Cạm bẫy buôn bán người

Lực lượng công an Thanh Hóa gặp gỡ, động viên một nạn nhân bị lừa bán sang Trung Quốc nhiều năm vừa trở về Việt Nam.

Từ năm 2013 đến nay, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an Thanh Hóa đã điều tra, làm rõ và khởi tố 18 vụ, 28 bị can phạm tội “mua bán người”, tiến hành giải cứu gần 40 nạn nhân bị các đối tượng lừa bán. Tội phạm mua bán người tuy chỉ chiếm 0,15% trong tổng số vụ phạm pháp hình sự, nhưng hậu quả của nó để lại là hết sức nặng nề.

Thực trạng báo động

Qua rà soát, thống kê, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có gần 200 phụ nữ lấy chồng Trung Quốc có đăng ký kết hôn, hiện đang sinh sống tại Trung Quốc; hàng nghìn phụ nữ tự nguyện sang Trung Quốc lấy chồng, không làm thủ tục đăng ký kết hôn; gần 130 phụ nữ bị lừa bán sang Trung Quốc lấy chồng, ép làm vợ bất hợp pháp... Ngoài ra, hàng năm trên địa bàn tỉnh còn phát hiện và xử lý từ 10 đến 15 vụ với trên 200 nạn nhân bị các đối tượng dụ dỗ, lừa gạt đưa đi nước ngoài trái phép. Đây là những điều kiện dễ dẫn đến tình hình phức tạp và gia tăng tội phạm mua bán người.

Trung tá Nguyễn Xuân Toán, Phó trưởng Phòng Cảnh sát Hình sự Công an Thanh Hóa cho biết: Nạn nhân của tội phạm mua bán người chủ yếu là phụ nữ, trẻ em (chiếm 96,4%), trong đó dưới 16 tuổi chiếm 16%. Đa số nạn nhân thường tập trung ở những vùng nông thôn, nhất là vùng sâu, vùng xa, có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, không có việc làm, gặp trắc trở trong cuộc sống gia đình, nhẹ dạ cả tin nên dễ dàng tin theo những lời hứa hẹn của các đối tượng về việc làm ổn định, thu nhập cao, hoặc lấy chồng nước ngoài khá giả, dẫn đến bị các đối tượng lừa bán.

Ngày 18-4-2019, Phòng Cảnh sát Hình sự bắt quả tang đối tượng Đỗ Thị Sen (sinh năm 1988), ở huyện Thọ Xuân, Thanh Hóa đang có hành vi mua bán người tại một khách sạn trên địa bàn TP Thanh Hóa. Điều tra, mở rộng đối tượng này khai nhận: Từ năm 2014 đến nay đã đưa khoảng 12 lượt người sang Trung Quốc bán làm vợ để kiếm lời. Mỗi một vụ trót lọt, Đỗ Thị Sen sẽ được trả khoảng 5-7 vạn nhân dân tệ (tương đương từ 160 đến 230 triệu đồng). Số tiền trên sẽ được Sen dùng để trả cho những phụ nữ bị lừa bán (khoảng 100 triệu đồng) và dùng để chi trả tiền tàu xe, ăn uống và đút túi...

Các nạn nhân bị Sen lừa bán đều là những phụ nữ còn rất trẻ, có hoàn cảnh khó khăn, gia đình không hạnh phúc... Ban đầu, Sen hứa hẹn sang Trung Quốc lấy chồng giàu có, hoặc sang làm công việc nhàn hạ, lương cao để dụ dỗ, lôi kéo và tìm cách đưa sang Trung Quốc.

Chị N.T.H. (21 tuổi), một nạn nhân vừa được lực lượng công an giải cứu khi chuẩn bị sang Trung Quốc cho biết: Khoảng đầu tháng 4, qua một người bạn, chị Sen gọi cho tôi và bảo có sang Trung Quốc lấy chồng không, nếu sang sẽ được trả 100 triệu và chỉ đi đến Tết Nguyên đán là về. Do điều kiện khó khăn và nghĩ chỉ đi chưa đến 1 năm như chị Sen nói nên tôi đồng ý. Sau khi thống nhất giá cả, địa điểm để Sen đến đón đưa ra cửa khẩu sang Trung Quốc thì bị lực lượng công an phát hiện, bắt giữ. Được các anh công an phân tích, chỉ ra những hậu quả tôi có thể gặp phải, đến giờ tôi mới thấy mình may mắn vì chưa rơi vào “bẫy” của đối tượng buôn người này.

Cảnh giác với thủ đoạn mới

Tội phạm mua bán người có rất nhiều thủ đoạn để đối phó với cơ quan chức năng và lừa đảo những nạn nhân nhẹ dạ cả tin. Ban đầu các đối tượng này thường tạo uy tín cho bị hại, kể cả người thân của bị hại bằng việc vẽ ra viễn cảnh đi lao động với thu nhập cao, có điều kiện sống tốt hơn; nhiều đối tượng còn tạo uy tín bằng cách tán tỉnh, yêu đương với bị hại rồi lừa đưa họ sang Trung Quốc; thông qua nhiều hình thức như đi tham quan du lịch, chữa bệnh, buôn bán, thăm thân để lừa nạn nhân sang Trung Quốc đem bán...

Bên cạnh những thủ đoạn trên, thì hiện nay, với sự phát triển của công nghệ thông tin, tội phạm mua bán người cũng đang lợi dụng triệt để, đặc biệt là trên mạng xã hội. Đây là một thủ đoạn mới hết sức tinh vi, khó kiểm soát nên người dân cần hiểu rõ và tỉnh táo trước những lời dụ dỗ, lừa gạt của các đối tượng này.

Tháng 11-2018, em T. (sinh năm 2000), ở xã Trung Lý, huyện Mường Lát dùng facebook thì có một người phụ nữ lạ kết bạn. Qua một thời gian nhắn tin trò chuyện thân mật, người phụ nữ này hứa sẽ đưa T. sang Trung Quốc làm việc với mức lương cao. Dù chưa một lần gặp mặt, nhưng được người lạ nói ngon ngọt và hứa chắc nịch nên T. đã tin theo. Muốn nhanh chóng thoát khỏi cuộc sống nghèo khó T. đã rủ luôn em gái mình là L. (sinh năm 2003) đi cùng.

Sợ bố mẹ sẽ không cho đi, hai chị em T. đã lẳng lặng gói đồ đạc bắt xe ra Quảng Ninh gặp người phụ nữ quen trên facebook. Ngay ngày hôm đó, bố mẹ T. không thấy hai con nên báo cho lực lượng chức năng. Khi chiếc xe đưa 2 chị em đến địa phận huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa thì bị lực lượng công an phát hiện, bắt giữ kịp thời giải cứu.

Cũng ở địa bàn xã Trung Lý, huyện Mường Lát, 2 chị em Vàng Thị M. (18 tuổi) và Vàng Thị P. (27 tuổi), dân tộc Mông cũng gặp hoàn cảnh tương tự. Do điều kiện gia đình khó khăn, nên cả 2 chị em bỏ học vào Nam tìm việc làm. Tháng 10-2015, có 2 người đàn ông làm quen qua facebook, sau đó ngỏ lời yêu và muốn lấy 2 cô làm vợ. Vì nhẹ dạ, cả tin 2 chị em đã theo những người này đến Lào Cai. Sau đó, bị chúng lừa bán cho 2 người đàn ông ở Trung Quốc để làm vợ. Sau 1 tháng, Vàng Thị P. bỏ trốn khỏi nhà chồng và bị cơ quan chức năng của Trung Quốc bắt trao trả về Việt Nam. Còn người em thì đến năm 2016 mới tìm cách trốn về nước.

Trung tá Nguyễn Xuân Toán, Phó trưởng Phòng Cảnh sát Hình sự Công an Thanh Hóa, cũng cho biết thêm: Để phòng ngừa tội phạm mua bán người cần phải thực hiện tổng thể các biện pháp về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, giáo dục pháp luật và các biện pháp nghiệp vụ của các ngành chức năng. Với vai trò là cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo 138 tỉnh, Công an tỉnh Thanh Hóa đã chủ trì xây dựng và thực hiện một số đề án, tiểu đề án như: “Đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người khu vực nội địa”; “Tiếp nhận, xác minh và bảo vệ nạn nhân”; “Hoàn thiện pháp luật và theo dõi thi hành chính sách, pháp luật về phòng, chống mua bán người”... Đồng thời tổ chức rà soát, lên danh sách các đối tượng tội phạm, các đối tượng khác có liên quan đến hoạt động mua bán người tại các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh; đẩy mạnh điều tra, khám phá các vụ án về tội phạm mua bán người. Bên cạnh đó, phối hợp với các sở, ngành liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến để nhân dân nắm được phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm mua bán người. Tuy nhiên, để phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với loại tội phạm này thì trước hết người dân cần phải nâng cao tinh thần cảnh giác, tỉnh táo phát hiện những âm mưu, thủ đoạn của các đối tượng này để đề phòng, tránh né; bên cạnh đó nâng cao tinh thần trách nhiệm, tích cực tham gia đấu tranh, tố giác loại tội phạm với cơ quan chức năng để kịp thời xử lý, ngăn chặn.

Đình Hợp (Công an tỉnh)