Xã Hoằng Lộc: Đất ở chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vì vướng chỉ giới hành lang an toàn giao thông

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) là quyền lợi chính đáng của người dân, có giá trị pháp lý xác lập mối quan hệ giữa Nhà nước với người sử dụng đất về quyền hạn và nghĩa vụ trong sử dụng đất đai.

Xã Hoằng Lộc còn 42 hộ dân chưa được cấp GCNQSDĐ do vướng mắc về chỉ giới hành lang ATGT.

Tuy nhiên, đối với hơn 40 hộ dân tại xã Hoằng Lộc (Hoằng Hóa), mặc dù đã sinh sống ổn định trên thửa đất của gia đình từ hơn 20 năm nay nhưng vẫn chưa được cấp GCNQSDĐ vì vướng chỉ giới hành lang an toàn giao thông (ATGT).

Người dân bức xúc vì trừ chỉ giới là... hết đất

Theo phản ánh của người dân, chúng tôi tìm về thôn Bái Đông (nay là thôn Đông Tiến), xã Hoằng Lộc. Bà Nguyễn Thị Yến, trưởng thôn Đông Tiến dẫn chúng tôi đến gặp một số hộ gia đình trong thôn chưa được cấp GCNQSDĐ vì lý do chỉ giới hành lang ATGT.

Gia đình ông Lê Văn Phúc có gần 500 m2 đất ở trên tuyến đường tỉnh 510; thửa đất này được gia đình ông nhận chuyển nhượng từ hộ ông Nguyễn Phong Cảnh vào năm 2000 (ông Cảnh mua của UBND xã khoảng năm 1996). Gia đình ông Phúc sinh sống ổn định trên đất từ đó đến nay nhưng vẫn chưa được cấp GCNQSDĐ. Lý do được cán bộ địa phương giải thích rằng, theo quy định hiện tại chỉ giới hành lang ATGT đối với tuyến đường tỉnh 510 hiện tại là 21 m (tính từ tim đường trở ra mỗi bên); tuy nhiên chiều dài khu đất của gia đình ông chỉ có 20m! Nếu trừ chỉ giới thì xem như là... hết đất. Ông Phúc than thở: Không có GCNQSDĐ, gia đình ông không thể vay vốn cho con học hành, làm ăn... Rồi mỗi lần thấy cán bộ về đo đạc, chuẩn bị cho việc mở rộng, nâng cấp đường là lại lo lắng, bất an khi nhà ở nằm trên chỉ giới hành lang ATGT.

Trường hợp đất ở của gia đình ông Nguyễn Xuân Huỳnh cũng tương tự như vậy. Ông mua đất ở do UBND xã Hoằng Lộc bán từ năm 1994 với diện tích 195 m2, có hóa đơn thu tiền đầy đủ. Tuy nhiên, nếu áp dụng chỉ giới hành lang ATGT hiện hành là 21 m đối với tuyến đường tỉnh 510 thì gia đình ông Huỳnh không đủ đất, bởi đất của gia đình ông chỉ dài có 17m. Ông Huỳnh mong muốn Nhà nước cấp GCNQSDĐ cho các hộ dân theo đúng hiện trạng lúc mua ban đầu và ghi chỉ giới hành lang ATGT theo quy định để người dân được thụ hưởng quyền lợi sử dụng đất.

Không chỉ trên tuyến đường tỉnh 510, mà một số hộ dân tại tuyến đường huyện HH25, HH26 cũng trong hoàn cảnh tương tự. Bà Nguyễn Thị Thêm cho biết: Khoảng năm 1994, khu vực dãy nhà bà và các hộ xung quanh đang ở là một cái mương. Xã Hoằng Lộc chia đất để bán 2 triệu đồng/lô. Người dân mua đất, làm nhà sinh sống ổn định đến bây giờ, không có tranh chấp. Các khoản thuế, phí vẫn đóng đầy đủ hàng năm nhưng quyền lợi về GCNQSDĐ cho các hộ vẫn không được thực hiện bởi lý do chỉ giới hành lang ATGT. Mà đáng nói là trước kia chỉ giới chỉ có vài mét, bây giờ phát triển, đường được nâng cấp, quy hoạch chỉ giới rộng theo, thế là tất cả các hộ ở khu vực này đều đang ở trên chỉ giới hành lang ATGT. Diện tích gia đình bà Thêm đang sinh sống khoảng 90 m2, trong đó chiều dài 7m mà chỉ giới đường huyện tại khu vực này là 7,5m.

Bà Nguyễn Thị Yến, trưởng thôn Đông Tiến cho biết: Hiện tại, thôn Đông Tiến còn 13 hộ dọc đường tỉnh 510 vẫn chưa được cấp GCNQSDĐ do đất không đủ theo chỉ giới hiện hành. Nhân dân đã kiến nghị rất nhiều lần trong các cuộc họp thôn, xã, cuộc tiếp xúc cử tri tại địa phương từ nhiều năm trở lại đây nhưng vẫn chưa có cách để giải quyết. Nhiều người dân bất bình và bức xúc khi quyền lợi về GCNQSDĐ không được bảo đảm nên thành ra khi có đợt vận động, kêu gọi tổ chức hoạt động gì đó trong thôn, xã thì nhiều hộ không nhiệt tình tham gia.

Theo tìm hiểu tại UBND xã Hoằng Lộc, hiện tại trên địa bàn xã còn 42 hộ dân chưa được cấp GCNQSDĐ do vướng mắc về chỉ giới hành lang ATGT, trong đó có 13 hộ nằm ven tuyến đường tỉnh 510; 21 hộ dọc trục đường huyện HH25 và 8 hộ trên đường HH26. Có những trường hợp như hộ ông: Nguyễn Hữu Tứ, Nguyễn Văn Bình, Nguyễn Văn Năm (thuộc đường tỉnh 510)...; Nguyễn Văn Khánh, Nguyễn Văn Nhu, Nguyễn Văn Hưng, Lê Thị Ngọc, Lê Văn Thoa (thuộc đường huyện HH25, HH26)... có diện tích đất sử dụng ít, không đủ để trừ theo chỉ giới hành lang ATGT.

Bài toán khó giải quyết?

Đem những bức xúc, kiến nghị của người dân nêu trên trao đổi lại với đồng chí Nguyễn Văn Thọ, Phó Chủ tịch UBND xã Hoằng Lộc, được biết: Nhiều năm nay, các hộ dân có đất ở liên quan đến chỉ giới hành lang ATGT đã phản ánh nhiều lần với các cấp, các ngành. Đối với một số hộ có diện tích đất ở lớn, họ đã đồng tình với chỉ giới hành lang ATGT tại thời điểm cấp GCNQSDĐ và đã được cấp GCNQSDĐ. Tuy nhiên, có nhiều hộ có diện tích đất nhỏ, không đủ diện tích để lùi vào theo đúng chỉ giới nên các hộ đã đề nghị cấp có thẩm quyền cấp GCNQSDĐ theo đúng hiện trạng đất đang sử dụng. Nhận thấy, nguyện vọng của người dân là chính đáng, xã Hoằng Lộc cũng đã nhiều lần đề nghị UBND huyện Hoằng Hóa xem xét, giải quyết, tuy nhiên đến nay vẫn chưa giải quyết được.

Được biết, theo hướng dẫn tại Công văn số 1073/UBND-CTh ngày 5-8-2013 của UBND huyện Hoằng Hóa, để có cơ sở cho việc quản lý hành lang ATGT được bảo đảm theo quy định; đồng thời làm cơ sở cho việc cấp GCNQSDĐ đối với các thửa đất có liên quan đến hành lang ATGT, UBND huyện Hoằng Hóa đã hướng dẫn chỉ giới hành lang ATGT một số tuyến đường trên địa bàn. Theo đó, các tuyến quốc lộ, đường tỉnh và đường huyện do thay đổi cấp đường nên áp dụng chỉ giới mới bắt đầu từ 7-8-2013. Đường tỉnh 510 đoạn qua xã Hoằng Lộc từ đường cấp IV-VI, có chỉ giới hành lang ATGT (tính từ tim đường) là 13m được nâng lên thành đường cấp III với chỉ giới 21m. Đường huyện HH25 từ đường cấp VI, chỉ giới 7,5m được nâng lên thành đường cấp V, chỉ giới 13,75m. Đường huyện HH26 vẫn là đường cấp VI, có chỉ giới 7,5m.

Đồng chí Lê Trung Mạc, Phó Phòng Tài nguyên và Môi trường kiêm Giám đốc Văn phòng Đăng ký QSDĐ huyện Hoằng Hóa, cho biết: Đối với nội dung cấp GCNQSDĐ cho một số hộ tại xã Hoằng Lộc có liên quan đến chỉ giới hành lang ATGT là những thửa đất được giao không đúng thẩm quyền từ nhiều năm trước. UBND huyện Hoằng Hóa đã tổ chức giải quyết nhiều lần, bàn bạc, thống nhất để cấp GCNQSDĐ cho các hộ. Tuy nhiên, do một phần (hoặc toàn bộ) diện tích đất nằm trong chỉ giới hành lang ATGT, tại thời điểm cấp GCNQSDĐ không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng nông thôn mới nên phần diện tích này không đủ điều kiện để được cấp GCNQSDĐ. Chính nội dung này đã phát sinh nhiều đơn, thư đề nghị, khiếu nại; UBND huyện Hoằng Hóa đã giải quyết, trả lời trong các cuộc tiếp dân và hội nghị tiếp xúc cử tri.

Qua sự việc trên cho thấy, việc phản ánh, đề nghị để được giải quyết cấp GCNQSDĐ của hơn 40 hộ dân xã Hoằng Lộc là hoàn toàn chính đáng. Mặc dù đất ở của các hộ nằm trong chỉ giới hành lang ATGT, tuy nhiên các hộ đã sử dụng đất ổn định từ trước thời điểm phê duyệt quy hoạch chỉ giới do vậy cần phải được công nhận và cấp GCNQSDĐ. Huyện Hoằng Hóa cần tiếp tục quan tâm, giải thích để các hộ dân thống nhất được việc ghi chỉ giới hành lang ATGT phù hợp với thời điểm cấp GCNQSDĐ theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của người sử dụng đất.

Theo quy định tại Khoản 3, Điều 23, Nghị định số 43/NĐ-CP ngày 15-5-2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai năm 2013, trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền đã được sử dụng ổn định từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày 1-7-2014, không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch thì được cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định tại Khoản 2, Điều 20 của nghị định này. Khoản 2, Điều 20 quy định: Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có nhà ở, công trình xây dựng khác trong thời gian từ ngày 15-10-1993 đến trước ngày 1-7-2014; nay được UBND cấp xã xác nhận là không có tranh chấp sử dụng đất; phù hợp với quy hoạch hoặc không phù hợp với quy hoạch nhưng đất đã sử dụng từ trước thời điểm phê duyệt quy hoạch hoặc sử dụng đất tại nơi chưa có quy hoạch; chưa có thông báo hoặc quyết định thu hồi đất của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền đối với trường hợp phải thu hồi thì được công nhận quyền sử dụng đất...