Thủy điện Trung Sơn chủ động phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn

Nhà máy Thủy điện Trung Sơn được xây dựng trên dòng sông Mã, có công suất lắp đặt 260 MW, bao gồm 4 tổ máy, sản xuất 1.018,61 triệu kWh hàng năm. Cụm công trình đầu mối (đập và nhà máy) thuộc địa bàn xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa và do Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn vận hành.

Phòng điều khiển trung tâm của Nhà máy Thủy điện Trung Sơn đã được lắp đặt hệ thống quan trắc tự động.

Đây là dự án được Ngân hàng Thế giới (WB) hỗ trợ tín dụng, do đó nhà máy được thiết kế, thẩm định trên cơ sở các quy tắc thực hành tốt trên thế giới về khảo sát, thiết kế kỹ thuật, phân tích các phương án chọn lựa, giám sát, nghiên cứu, tính toán nhằm đáp ứng các yêu cầu khắt khe về môi trường, xã hội và an toàn đập. Thủy điện Trung Sơn là một dự án đa mục tiêu, vừa là nguồn bổ sung đáng kể cho lưới điện quốc gia, vừa giúp kiểm soát lũ, đồng thời góp phần tránh được lượng khí phát thải CO2.

Đi vào vận hành từ năm 2017, công ty luôn tuân thủ quy trình vận hành liên hồ chứa, đồng thời cung cấp đầy đủ, kịp thời các thông tin về diễn biến thời tiết, lưu lượng nước về hồ và tính toán lưu lượng xả để Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) tỉnh ban hành lệnh vận hành xả lũ, góp phần cắt, giảm và làm chậm lũ cho hạ du.

Trước mùa mưa bão hàng năm, đơn vị xây dựng và hoàn thành phương án ứng phó với thiên tai, trong đó, thành lập ban chỉ huy PCTT&TKCN do giám đốc công ty làm trưởng ban, đồng thời, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng tập thể cá nhân, tổ chức hệ thống kiểm tra, đánh giá tình hình an toàn hồ đập, giám sát, xây dựng phương án xử lý các tình huống bất trắc có thể xảy ra trong mùa mưa bão. Kiểm tra, bảo dưỡng, duy trì hệ thống thông tin liên lạc, SCADA, điện thoại vệ tinh bảo đảm thông suốt để phục vụ chỉ đạo điều hành. Bên cạnh hệ thống cảnh báo lũ nằm trong kế hoạch hành động khẩn cấp (EPP) đã được UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt năm 2016 (gồm 15 trạm cảnh báo bằng còi hú từ hạ lưu đập đến huyện Vĩnh Lộc, 1.700 mốc cảnh báo lũ và 290 biển chỉ dẫn lánh nạn), năm 2018, công ty đã lắp đặt và đưa vào sử dụng hệ thống cảnh báo bằng lời nói (phát bằng tiếng Việt, Thái, Mường) khi thực hiện xả lũ gồm: 5 trạm từ Nhà máy Thủy điện Trung Sơn đến Thủy điện Thành Sơn; đồng thời, phối hợp với chính quyền địa phương kiểm tra các khu vực phía hạ du đập từ Co Me đến Co Lương để tổ chức cắm biển cảnh báo tại khu vực tập trung đông người, bến đò, các khu vực người dân thường xuyên sinh hoạt ven sông có nguy cơ ảnh hưởng của việc xả lũ, tuyên truyền cho người dân biện pháp phòng tránh các tai nạn đáng tiếc xảy ra.

Ông Lê Tấn Duy, Trưởng Phòng Kỹ thuật an toàn, Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn, cho biết: Để chuẩn bị cho công tác ứng phó với thiên tai trong mùa mưa lũ năm 2019, ngay từ đầu quý II-2019, đơn vị đã tiến hành kiểm tra, quan trắc toàn diện các hạng mục công trình, như: Đập dâng, thiết bị van xả, tình trạng bồi lắng, xói lở lòng hồ, bờ hồ. Đồng thời, hoàn tất công tác kiểm tra, sửa chữa thiết bị, công trình, nhà xưởng, kho tàng... bảo đảm an toàn trước mùa mưa lũ. Lắp đặt hệ thống quan trắc tự động đo lưu lượng nước đến hồ, tính toán lưu lượng xả lũ, cung cấp tài khoản và hướng dẫn phần mềm camera giám sát mực nước, xả lũ và theo dõi an toàn đập tới các cơ quan chức năng thực hiện giám sát trong quá trình vận hành. Kiểm tra, vận hành hệ thống cảnh báo tín hiệu xả lũ vùng hạ du, phối hợp với chính quyền các địa phương tuyên truyền cho nhân dân nhận diện tín hiệu cảnh báo, vận hành hiệu quả hệ thống. Tổ chức diễn tập ứng phó thiên tai, TKCN năm 2019. Đơn vị cũng tích cực phối hợp với các nhà máy thủy điện bậc thang phía dưới về chế độ thông tin trong công tác vận hành, xả lũ, bảo đảm an toàn các hồ chứa trong mùa mưa. Dự trữ vật tư, thiết bị, nhân lực, thuốc men,... phục vụ cho công tác phòng chống lụt bão, các thiết bị và phương tiện vận chuyển, các thiết bị và phương tiện cần thiết cho xử lý sự cố. Qua 4 cơn bão và 2 đợt lũ về trên sông Mã, công trình Nhà máy Thủy điện Trung Sơn vẫn vận hành an toàn. Công ty luôn bảo đảm đủ nhân lực, phương tiện, vật tư... theo phương châm “4 tại chỗ” và “3 sẵn sàng” với mục tiêu bảo đảm an toàn tuyệt đối cho công trình đầu mối trong mọi tình huống. Đội xung kích PCTT và lãnh đạo công ty đã được phân công ứng trực 24/24h, kịp thời phát hiện, xử lý các tình huống khẩn cấp. Công ty cũng đã ký kết văn bản với Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Trung bộ cung cấp số liệu dự báo 2 lần/ngày, riêng những ngày mưa bão sẽ cung cấp 3 giờ/lần để có thông tin dự báo chính xác nhất phục vụ công tác vận hành hồ chứa an toàn, hiệu quả.

Bài và ảnh: Minh Hằng