Chăn nuôi bò sữa: Bước đột phá của ngành chăn nuôi

Những năm gần đây, sự xuất hiện và gia tăng số lượng các doanh nghiệp trong chăn nuôi, chế biến sữa đã minh chứng cho tiềm năng phát triển đàn bò sữa trên địa bàn tỉnh ta. Đồng thời, phát triển chăn nuôi bò sữa chính là bước đột phá mới, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội và thực hiện mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị cạnh tranh và phát triển bền vững.

Đàn bò sữa tại Tổ hợp trang trại công nghệ cao Thống Nhất (Yên Định) của Công ty CP Sữa Việt Nam.

Chăn nuôi bò sữa đòi hỏi trình độ kỹ thuật cao, quy trình, chế độ chăm sóc khoa học, nghiêm ngặt... Do đó, với thực tế trình độ của người chăn nuôi trên địa bàn tỉnh chưa phù hợp, đáp ứng yêu cầu để phát triển đàn bò sữa theo hướng nông hộ. Để dọn đường cho lĩnh vực chăn nuôi đầy tiềm năng, hiệu quả kinh tế cao và hình thành ngành chăn nuôi bò sữa tiên tiến, hiện đại, hàm lượng khoa học - kỹ thuật cao, năm 2008, UBND tỉnh đã chấp thuận chủ trương cho Công ty CP Sữa Việt Nam (Vinamilk) mua lại Nhà máy sữa Lam Sơn tại Khu Công nghiệp Lễ Môn và Trang trại bò sữa Sao Vàng (nay là Trang trại bò sữa Thanh Hóa 1) tại thị trấn Sao Vàng (Thọ Xuân). Tiếp đó, năm 2012, UBND tỉnh đã triển khai Đề án “Phát triển chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa tại Thanh Hóa giai đoạn 2012 - 2020” kèm theo chính sách hỗ trợ phát triển trang trại chăn nuôi bò sữa tập trung trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2012 - 2020. Theo đó, các trang trại có quy mô từ 2.000 con bò sữa trở lên sẽ được tỉnh hỗ trợ cơ sở hạ tầng ngoài trang trại như đường giao thông, cấp thoát nước, hệ thống điện; giải phóng mặt bằng và hỗ trợ 3 triệu đồng/con bò sữa. Tính đến tháng 5-2019, dự án do Vinamilk triển khai trên địa bàn tỉnh đã phát triển đàn bò sữa đạt gần 10.000 con, nuôi tập trung, khép kín tại 3 trang trại thuộc các huyện Như Thanh, Thọ Xuân và Yên Định. Năng suất sữa bình quân đạt gần 29 lít/con bò sữa/ngày, sản lượng sữa trung bình đạt khoảng 8,7 triệu lít/năm (chu kỳ thu sữa của bò đạt khoảng 300 ngày/năm). Bên cạnh việc hình thành những trang trại chăn nuôi quy mô lớn góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội, cung cấp nguồn nguyên liệu sữa tươi cho nhà máy chế biến sữa, dự án đầu tư phát triển chăn nuôi bò sữa của Vinamilk còn góp phần thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, hình thành vùng nguyên liệu làm thức ăn chăn nuôi, nâng cao thu nhập của người dân khu vực nông thôn, miền núi.

Được xem là bước đột phá cho ngành chăn nuôi bò sữa tỉnh ta chính là dự án chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa tập trung quy mô công nghiệp tại hai xã Yên Mỹ và Công Bình (Nông Cống) do Công ty TNHH hai thành viên ứng dụng công nghệ cao nông nghiệp và thực phẩm sữa Yên Mỹ (thuộc Tập đoàn TH True Milk) đầu tư. Dự án được khởi công xây dựng tháng 5-2019, với tổng số vốn 3.800 tỷ đồng, quy mô nuôi khoảng 20.000 con bò sữa và nhà máy chế biến sữa tập trung công suất 300 tấn/ngày. Dự án quy hoạch sử dụng 1.354 ha đất, xây dựng trang trại chăn nuôi, nhà máy chế biến sữa và phát triển vùng nguyên liệu trồng cỏ. Ngoài ra, khi dự án đi vào hoạt động, người dân tại các huyện Cẩm Thủy, Thọ Xuân, Thạch Thành... có cơ hội liên kết cung cấp nguồn thức ăn cho trang trại. Đồng thời, công ty dự kiến còn hỗ trợ máy thu hoạch lúa cho người dân tại một số huyện để liên kết thu mua rơm bảo đảm nguồn nguyên liệu cung cấp cho đàn bò sữa. Ngoài ra, dự án còn tạo việc làm trực tiếp và thu nhập ổn định cho hàng ngàn lao động tham gia vào quy trình sản xuất thức ăn chăn nuôi bò, chế biến sữa, tăng thu ngân sách Nhà nước, đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế, công nghiệp hóa nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh, nâng cao đời sống của người chăn nuôi. Đây là dự án lớn hàng đầu trong lĩnh vực chăn nuôi bò sữa tại Việt Nam, có tính chất hiện đại, đột phá về quy mô, công nghệ, mô hình tổ chức sản xuất, áp dụng công nghệ tiên tiến cho quy trình xử lý chất thải, khí thải; tăng cường diện tích cây xanh trong khuôn viên nhà máy và trang trại để giảm thiểu tác động đến môi trường...

Có thể nói, với quy mô trang trại hơn 20.000 con, khi dự án chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa tập trung quy mô công nghiệp tại hai xã Yên Mỹ và Công Bình đi vào hoạt động, tổng đàn bò sữa trên địa bàn tỉnh sẽ tăng lên hơn 41.600 con, với sản lượng sữa dự kiến cung cấp 166.000 tấn/năm, góp phần thúc đẩy tiến trình thực hiện mục tiêu đến năm 2020 trên địa bàn tỉnh có khoảng 50.000 con bò sữa. Ngoài ra, khi việc phát triển chăn nuôi bò sữa ổn định tại các trang trại sẽ góp phần lan tỏa hình thức chăn nuôi hiện đại, ứng dụng công nghệ cao, tạo điều kiện để người chăn nuôi trong tỉnh tiếp cận, học hỏi và nhân rộng quy mô nuôi bò sữa trong nhân dân. Ông Mai Thế Sang, Trưởng Phòng Chăn nuôi, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Những dự án chăn nuôi bò sữa đầu tư trên địa bàn tỉnh ngày càng nâng cao về quy mô, chất lượng và sản lượng, cho thấy tiềm năng, năng lực đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, nguồn nguyên liệu của tỉnh cho ngành là tương đối lớn. Bên cạnh đó, khi người dân được tiếp cận với ngành chăn nuôi hiện đại sẽ góp phần làm thay đổi tư duy sản xuất, áp dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật bài bản để phát triển một cách bền vững. Đồng thời, tiếp cận để liên kết cung cấp nguyên liệu cho chăn nuôi bò sữa sẽ là bước đệm để từng bước chuyển đổi sang nuôi bò sữa theo hướng nông hộ, nâng cao trình độ sản xuất, xây dựng nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, bền vững, sản xuất hàng hóa lớn và khả năng cạnh tranh cao trong cơ chế thị trường.

Bài và ảnh: Lê Hòa