Nông nghiệp chuyển mình theo hướng ứng dụng công nghệ cao

Ngành nông nghiệp Thanh Hóa khép lại năm 2019 với nhiều thành công, phát triển toàn diện trên mọi lĩnh vực. Một trong nét nổi bật nhất phải kể đến là việc phát triển sản xuất ứng dụng công nghệ cao (CNC).

Mô hình trồng dưa lưới Nhật ứng dụng công nghệ cao tại thị trấn Thọ Xuân, huyện Thọ Xuân.

Năm 2013, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nông nghiệp CNC Lam Sơn đầu tiên, do Công ty CP Mía đường Lam Sơn đầu tư thực hiện, với tổng kinh phí đầu tư giai đoạn 2013 - 2018 hơn 200 tỷ đồng. Từ cơ sở ban đầu đó, hàng năm công ty đã sản xuất từ 2,5 - 3 triệu cây giống mía invitro, 30 nghìn cây hoa lan hồ điệp, 50 nghìn các loại hoa khác, 50 ha nhà lưới sản xuất rau, hoa quả theo công nghệ Isarel đã cho tổng sản lượng đạt gần 2 nghìn tấn rau quả bảo đảm chất lượng. Những năm sau đó, công ty tiếp tục đầu tư sản xuất 200 ha cây ăn quả ứng dụng công nghệ điều khiển dinh dưỡng tự động.

Mô hình tiên phong về ứng dụng CNC của Công ty CP Mía đường Lam Sơn đã mở ra hướng mới trong phát triển nông nghiệp của tỉnh. Với kỳ vọng phát triển nền nông nghiệp theo hướng hiện đại, ứng dụng CNC, tỉnh Thanh Hóa đã xây dựng và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch Khu nông nghiệp ứng dụng CNC Thanh Hóa tại huyện Thọ Xuân và là một trong 20 khu nông nghiệp ứng dụng CNC của cả nước. Trên cơ sở phê duyệt quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ, ngày 29-6-2015, UBND tỉnh Thanh Hóa đã phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000 khu nông nghiệp ứng dụng CNC Thanh Hóa đến năm 2020, với tổng diện tích 1 nghìn ha. Trong đó, khu sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC là 485,4 ha, gồm: Vùng sản xuất rau an toàn ứng dụng CNC 161,45 ha; vùng sản xuất hoa, cây cảnh ứng dụng CNC 42,02 ha; Vùng sản xuất mía đường ứng dụng CNC 103,07 ha; khu chăn nuôi ứng dụng CNC 51,2 ha... làm căn cứ cho các sở, ngành, địa phương trên địa bàn tỉnh triển khai thực hiện... Để hiện thực hóa định hướng phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, ứng dụng CNC, những năm qua, tỉnh Thanh Hóa không ngừng tranh thủ sự hỗ trợ của các bộ, ngành Trung ương; đẩy mạnh thu hút đầu tư của các doanh nghiệp, nhất là các tập đoàn lớn đầu tư xây dựng và phát triển các mô hình nông nghiệp ứng dụng CNC thông qua việc tạo điều kiện về tích tụ đất đai, giải phóng mặt bằng, có chính sách hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng phát triển sản xuất ban đầu.

Việc chú trọng ứng dụng CNC và phát triển nông nghiệp theo hướng CNC thực sự đã tạo ra sự chuyển mình lớn cho nền nông nghiệp của tỉnh Thanh Hóa. Điều này được minh chứng rõ khi mà tỷ lệ giá trị sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC ước đạt gần 25% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp của toàn tỉnh. Kết quả đó được xây dựng trên nền tảng nhiều năm qua, ngành nông nghiệp và chính quyền các địa phương đã không ngừng xây dựng và nhân rộng các mô hình sản xuất rau, hoa, cây ăn quả ứng dụng CNC trong nhà có mái che, diện tích trên 285 ha tại nhiều địa phương; xây dựng thành công nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC trong sản xuất lúa, ngô, mía...

Trong chăn nuôi, tỉnh ta cũng đã và đang ứng dụng thành công các quy trình CNC vào sản xuất, như: Công nghệ thụ tinh nhân tạo bằng tinh phân giới tính cho bò sữa, thụ tinh nhân tạo nâng cao tầm vóc đàn bò, phối giống cho 30.000 - 40.000 bò cái nền có chửa hàng năm. Nghiên cứu đánh giá, tuyển chọn bò đực giống tại Moncada để sản xuất tinh đông lạnh, phục vụ công tác phát triển giống bò Việt Nam. Xây dựng thành công các mô hình trang trại chăn nuôi tập trung với quy mô lớn, áp dụng hệ thống chuồng kín, nuôi sàn, điều hòa ẩm độ và nhiệt độ, xử lý chất thải và kiểm soát dịch bệnh mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người sản xuất. Ngoài ra, ứng dụng thành công công nghệ nuôi cấy mô để nhân rộng một số loài cây lâm nghiệp. Thủy sản đã và đang xây dựng, nhân rộng được nhiều mô hình nuôi ứng dụng CNC, như: Nuôi tôm hùm, cá giò ở khu vực biển Hòn Mê, nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh, với diện tích 260 ha tại các huyện ven biển.

Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hầu hết các mô hình nông nghiệp ứng dụng CNC đều đạt hiệu quả kinh tế vượt trội, với lợi nhuận trung bình đạt 200 triệu đồng/ha/năm đối với mô hình trồng trọt, gấp 2,5 đến 3 lần so với sản xuất nông nghiệp thông thường; chăn nuôi lợi nhuận bình quân đạt từ 500 đến 700 triệu đồng/ha/năm, gấp 2 lần so với chăn nuôi truyền thống; thủy sản lợi nhuận đạt hơn 2 tỷ đồng/ha/năm. Điều đáng nói là có tới 80% các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC trên địa bàn tỉnh đã có doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm, 20% mô hình còn lại có thị trường tiêu thụ ổn định.

Với những thành tựu đã đạt được trong việc ứng dụng CNC vào sản xuất nông nghiệp, chúng ta có quyền kỳ vọng về một nền nông nghiệp mới, phát triển theo hướng hiện đại, ứng dụng CNC sẽ được hiện hữu trong một ngày không xa.

Bài và ảnh: Hương Thơm