Lê Minh Trường và mô hình nuôi đông trùng hạ thảo

Đông trùng hạ thảo (ĐTHT) được xem là loại dược liệu quý, tốt cho sức khỏe. Đây là loại nấm sống ký sinh trên côn trùng, ở các vùng núi cao quanh năm giá lạnh. Những tưởng, loại dược liệu này chỉ có thể được tìm thấy ở những vùng có điều kiện thời tiết lạnh giá, thế nhưng hiện nó lại được nuôi thành công trên địa bàn tỉnh ta, nơi có điều kiện thời tiết nắng nóng, khắc nghiệt. Điều làm chúng tôi ngạc nhiên hơn là người thực hiện thành công mô hình nuôi ĐTHT này có tuổi đời khá trẻ, lại chưa từng được học kiến thức chuyên ngành về nông nghiệp. Đó là mô hình nuôi ĐTHT của anh Lê Minh Trường, sinh năm 1989, ở xã Hoằng Hải, huyện Hoằng Hóa.

Phòng nuôi trồng ĐTHT của anh Lê Minh Trường, xã Hoằng Hải (Hoằng Hóa).

Vốn là người theo học chuyên ngành kỹ thuật, ra trường, Trường đã tự tìm cho mình một công việc với thu nhập ổn định ở một tập đoàn kinh tế lớn. Những tưởng cuộc sống của Trường sẽ luôn gắn bó với những thiết bị máy móc khô cứng. Thế nhưng, chàng trai trẻ lại rẽ sang hướng khác khi anh vô tình biết đến loại thảo dược mang tên ĐTHT.

Chia sẻ cái duyên đến với nghề, Trường cho biết, hơn 2 năm trước, trong một lần ngồi uống nước với mấy người bạn, nghe mọi người thảo luận về lợi ích cho sức khỏe và hiệu quả kinh tế của loài nấm ĐTHT, anh đã lên mạng internet để tìm hiểu thêm về loài nấm này. Càng tìm hiểu anh càng thấy hứng thú, nên đầu năm 2018, Trường quyết định bỏ công việc lên tỉnh Lai Châu để học nghề nuôi ĐTHT. Sau gần 1 năm học nghề, cuối năm 2018, được sự ủng hộ của gia đình, Trường mạnh dạn đầu tư xây dựng nhà xưởng, hệ thống máy móc, trang thiết bị để nuôi ĐTHT.

Dẫn chúng tôi đi xem mô hình nuôi ĐTHT khép kín, có quy mô nuôi 4.000 lọ/lứa, với đầy đủ cơ sở hạ tầng và trang thiết bị, gồm: 1 phòng vô trùng, 1 phòng lạnh, phòng cấy nấm, Trường chia sẻ: Những ngày đầu khi đưa vào nuôi thử nghiệm, do chênh lệch thời tiết so với nơi mà anh đã học nghề, nên việc cấy nuôi gặp không ít khó khăn, tỷ lệ thành công đạt thấp, lứa nuôi ban đầu bị thất bại, khiến Trường thấy nản lòng. Tuy nhiên, được động viên của gia đình, Trường tiếp tục có thêm quyết tâm, động lực để tiến hành nuôi các lứa tiếp theo. Bằng sự kiên trì, chịu khó học hỏi, Trường đã có những lứa nuôi đạt tỷ lệ sống từ 70 đến 90%.

Nói về hiệu quả kinh tế khi thực hiện thành công mô hình nuôi ĐTHT, Trường cho biết: Một lứa nuôi ĐTHT có thời gian khoảng 3 tháng. Hiện tại, mỗi lứa nuôi anh đang duy trì số lượng khoảng 4.000 lọ, với tỷ lệ thành công đạt 70-90%, mỗi lứa có khoảng 2.800 đến 3.500 lọ cho thu hoạch. Sau khi thu hoạch, sấy khô thu khoảng 14 đến 16 kg. Với giá bán 40 triệu đồng/kg thì mỗi lứa có tổng doanh thu từ 560 đến 640 triệu đồng, lãi đạt 450 đến 500 triệu đồng/lứa.

Tuy ĐTHT mang lại hiệu quả kinh tế cao, song để nuôi thành công đòi hỏi yêu cầu kỹ thuật cao, đôi khi còn phải cần đến cái duyên với nghề và một chút sự may mắn. Để hoàn thành lứa nuôi ĐTHT cần phải trải qua nhiều công đoạn phức tạp, mà công đoạn nào cũng yêu cầu sự chính xác cao. Trước hết các nguyên liệu sử dụng để làm giá thể phải được bảo đảm chất lượng. Các giá thể nhỏ này sẽ được cho vào các lọ nhỏ để cấy giống, sau đó đưa vào hấp vô trùng với nhiệt độ 1.210 độ C trong khoảng 90 phút. Sau khi để nguội sẽ được cấy truyền giống ĐTHT rồi đưa vào ủ trong phòng tối từ 5 đến 7 ngày. Đến khi trong các lọ được cấy giống bắt đầu mọc tơ nấm thì đem ra kích sách, nuôi trồng trong phòng kín với nhiệt độ 17-22 độ C, độ ẩm 70-80%. Sau hơn 2 tháng sẽ có sản phẩm ĐTHT hoàn thiện. Trong quá trình nuôi trồng ĐTHT, khâu làm giống quyết định tới 70% tỷ lệ thành công. Nhiệt độ, độ ẩm và ánh sáng là yếu tố quan trọng để ĐTHT phát triển tốt, mang lại dược tính cao. Chia sẻ thêm về bí quyết thành công, anh Trường cho biết: Trong quá trình nuôi cấy phải theo dõi thường xuyên, nếu phát hiện hộp nấm bị hư thì phải xử lý kịp thời để tránh lây lan sang các hộp khác.

Để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng và bảo đảm sự phát triển bền vững của mô hình, ngoài việc tạo ra các sản phẩm ĐTHT tươi, sấy khô, ngâm rượu, rồi loại ĐTHT cao cấp được cấy trực tiếp trên con nhộng tằm, anh Lê Minh Trường đã chú trọng làm bao bì, nhãn mác, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm ĐTHT của mình, với cái tên ĐTHT Minh Trường. Hiện, đây là sản phẩm ĐTHT đầu tiên của tỉnh có bao bì, nhãn mác và nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bài và ảnh: Tiến Xuân