Để bữa ăn của trẻ trong các trường học được đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm

Thời gian qua, công tác bảo đảm vệ sinh, an toàn thực phẩm (VSATTP) trong các cơ sở giáo dục cơ bản đã được chỉ đạo, tổ chức thực hiện theo quy định. Tuy nhiên, tại một số cơ sở giáo dục trên địa bàn cả nước vẫn để xảy ra tình trạng học sinh bị ngộ độc thực phẩm, nhiễm ký sinh trùng, các bệnh lây qua đường tiêu hóa, làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý của học sinh, gây lo lắng cho các gia đình và bức xúc trong dư luận xã hội.

Các cháu Trường Mầm non Tân Sơn trong giờ ăn.

Phụ huynh thấp thỏm lo lắng

Gần đây nhất là vụ việc hàng trăm trẻ em độ tuổi mầm non trên địa bàn huyện Thuận Thành (Bắc Ninh) bị phát hiện dương tính với sán lợn khiến cho nhiều gia đình hoảng loạn, phải đưa con nhỏ về Hà Nội làm xét nghiệm sán lợn và các loại ký sinh trùng khác. Sự việc xảy ra sau khi phụ huynh tố cáo Trường Mầm non Thanh Khương (xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh) sử dụng thịt lợn nghi nhiễm sán nấu ăn cho học sinh. Hiện người dân Bắc Ninh vẫn chưa hết hoang mang, lo lắng cho sức khỏe của con em mình và mong muốn cơ quan chức năng sớm làm rõ sự việc, xử lý nghiêm việc “tuồn” thực phẩm bẩn vào trường học. Trước đó, ngày 5-10-2018, có tới 352 học sinh của Trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng (TP Ninh Bình) đã phải nhập viện sau bữa trưa. Kết quả xét nghiệm cho thấy 352 học sinh ngộ độc do ăn món ruốc gà có nhiễm khuẩn tụ cầu vàng. Ngày 14-11-2018, Trường Mầm non Xuân Nộn (Hà Nội) tổ chức liên hoan theo hình thức ăn tự chọn khiến 223 trẻ mầm non và 3 giáo viên bị ngộ độc thực phẩm. Một ngày sau buổi liên hoan, cùng lúc nhiều học sinh có các biểu hiện: Sốt cao, nôn trớ, đi ngoài... Sau khi sự việc xảy ra, các học sinh đã được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Đông Anh và Bệnh viện Bắc Thăng Long để điều trị...

Cũng như các bậc phụ huynh trên cả nước, các bậc phụ huynh trong tỉnh ta không khỏi hoang mang, lo lắng về nguồn gốc thực phẩm mà con, cháu mình đang ăn ở trường hàng ngày. Chị Nguyễn Thị Trang, ở phường Nam Ngạn, TP Thanh Hóa có con nhỏ đang học tại một trường mầm non, cho biết: Từ trước đến nay chị không mấy khi quan tâm đến việc con mình ăn những món gì ở trường, bởi chị hoàn toàn tin tưởng vào thực đơn của nhà trường cũng như nguồn thực phẩm nhà trường lấy. Nhưng những ngày qua, thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng đưa tổng hợp lại những vụ thực phẩm bẩn trong các trường học trên cả nước khiến chị không khỏi băn khoăn, lo lắng về chất lượng thực phẩm cung cấp cho các nhà trường hiện nay.

Cũng cùng tâm trạng như chị Trang, chị Nguyễn Thị Hương, phường Trường Thi, TP Thanh Hóa cho rằng: Lo lắng không biết con mình ăn những gì, nguồn thực phẩm lấy từ đâu, có được chế biến sạch sẽ hay không...? Nhưng để tiếp cận được với bữa ăn của con hàng ngày là rất khó, bởi hiện nay gần như chưa có trường mầm non nào trên địa bàn TP Thanh Hóa có ban đại diện cha mẹ học sinh đi kiểm tra, giám sát bữa ăn hàng ngày của trẻ.

Nhà trường tích cực ngăn ngừa

Hiện toàn tỉnh có khoảng 750 bếp ăn bán trú tại các trường học. Riêng khối mầm non trên địa bàn TP Thanh Hóa có 57 trường thì 100% số trường tổ chức cho các cháu ăn bán trú.

Đến thăm Trường Mầm non Tân Sơn, một trong những trường công lập được đánh giá cao về công tác VSATTP, chúng tôi thấy khu bếp ăn tập thể của trường được thiết kế theo mô hình bếp ăn một chiều, được chia thành 3 khu riêng biệt: Khu tiếp nhận, khu sơ chế thực phẩm đầu vào và khu chế biến thức ăn. Bếp được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP. Cô giáo Vũ Thu Thủy, phó hiệu trưởng nhà trường cho biết: Toàn trường hiện có 700 cháu. Nguồn thực phẩm cho các cháu ăn hàng ngày luôn được nhà trường ký kết hợp đồng với những công ty, cơ sở cung ứng thực phẩm có giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP. Quy trình nấu ăn, chế biến thực phẩm được nhà trường tuân thủ nghiêm túc. Khuôn viên bếp sạch sẽ, gọn gàng; có tủ lưu mẫu thức ăn, giá để bát, hệ thống bếp ga công nghiệp sạch sẽ. Bên cạnh đó, để có khẩu phần ăn hợp lý cho trẻ, với tiêu chuẩn bình quân khối nhà trẻ là 23.000 đồng/ngày/trẻ; khối mẫu giáo là 24.000 đồng/ngày/trẻ nhà trường sử dụng phần mềm xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng đảm bảo cân đối, hợp lý, đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ ở từng độ tuổi.

Trường Mầm non Vườn Mặt Trời là trường đầu tiên trên địa bàn TP Thanh Hóa đặt vị trí bếp ăn trên tầng cao nhất. Dẫn chúng tôi lên tầng 4, nơi đặt bếp ăn, cô Nguyễn Thị Hải, Hiệu trưởng nhà trường chỉ cho chúng tôi quy trình nguyên liệu đầu vào, đến khâu sơ chế, lưu trữ, nấu nướng, soạn chia, phục vụ, thu dọn, rửa, tất cả bát ăn đều được đưa vào máy để sấy khô... theo một chiều. Khu bếp được sắp xếp ngăn nắp, sạch sẽ, trên tường treo bảng 10 nguyên tắc vàng trong chế biến thực phẩm an toàn và 10 lời khuyên dinh dưỡng hợp lý. Cô Hải cho biết: Hiện trường có 590 cháu ăn bán trú, vấn đề VSATTP cho bữa ăn hàng ngày của trẻ được nhà trường đặt lên hàng đầu. Tất cả các sản phẩm cho các cháu ăn, nhà trường đều lấy từ các công ty có uy tín, chất lượng. Đặc biệt, việc lưu mẫu thức ăn luôn được nhà trường thực hiện đầy đủ, có nhân viên y tế nhà trường kiểm tra hằng ngày.

Bà Mạc Thị Ngọc, Phó trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo TP Thanh Hóa, cho biết: Nhận thức được tầm quan trọng của việc giữ gìn VSATTP cho học sinh, các trường học trên địa bàn TP Thanh Hóa có bếp ăn tập thể đều đã đầu tư xây dựng theo quy trình một chiều, có đường vào, ra riêng của thực phẩm nhằm tránh nguy cơ ô nhiễm thực phẩm. Nguồn thực phẩm được các nhà trường lựa chọn từ những cơ sở cung cấp có uy tín và ký hợp đồng cam kết trách nhiệm đầy đủ. Đến thời điểm này, 100% bếp ăn tại trường học đều có giấy chứng nhận đủ điều kiện VSATTP và được ký cam kết đảm bảo VSATTP. Nhân viên nấu ăn được tham gia tập huấn kiến thức VSATTP và được khám sức khỏe định kỳ.

Tăng giám sát, chung trách nhiệm

Theo bà Mạc Thị Ngọc, từ trước đến nay các trường học trên địa bàn TP chưa xảy ra hiện tượng ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng nào. Tuy nhiên, đây vẫn là vấn đề cần được quan tâm sát sao hơn nữa, các trường tuyệt đối không được chủ quan, lơ là.

Còn theo ý kiến của một số phụ huynh, để tránh những vụ ngộ độc hoặc mất VSATTP xảy ra, các nhà trường cần huy động sự tham gia của ban đại diện cha mẹ học sinh các trường trong việc giám sát công tác vệ sinh trường học và ATTP. Sự kết nối, tương tác chặt chẽ giữa nhà trường và phụ huynh chính là yếu tố để đảm bảo môi trường giáo dục an toàn cho trẻ.

Trước những vụ việc mất ATTP xảy ra ở một số địa phương, ngày 19-3-2019, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường chỉ đạo công tác bảo đảm VSATTP trong các cơ sở giáo dục. Theo đó, cần tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên, nhân viên nhà trường, học sinh và cha mẹ học sinh về việc đảm bảo VSATTP, phòng, chống ngộ độc thực phẩm. Kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc thực phẩm và các khâu: Chế biến, bảo quản, vận chuyển thực phẩm trong các cơ sở giáo dục; tuân thủ quy trình giao nhận, kiểm thực ba bước, lưu mẫu thức ăn theo đúng quy định. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của ngành giáo dục, ngành y tế, huy động sự tham gia của ban đại diện cha mẹ học sinh nhà trường trong việc giám sát công tác vệ sinh trường học, ATTP tại các cơ sở giáo dục; phát hiện, xử lý kịp thời các vi phạm về ATTP, điều kiện vệ sinh trong trường học, nhằm đảm bảo sức khỏe cho trẻ em, học sinh.

Bài và ảnh: Tô Dung