Hiệu quả từ việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm

Trong những năm gần đây, tòa án nhân dân (TAND) hai cấp trong tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác xét xử, thụ lý các vụ án. Trong đó đã tổ chức tốt các phiên tòa rút kinh nghiệm để đội ngũ thẩm phán, kiểm sát viên, hội thẩm nhân dân và thư ký phiên tòa trao đổi kinh nghiệm trong công tác xét xử.

Một phiên tòa xét xử vụ án giết người của Tòa án Nhân dân tỉnh.

Ngày 15-9-2018, TAND huyện Hoằng Hóa tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm vụ án hình sự đối với bị cáo Trịnh Văn Hùng bị viện kiểm sát nhân dân huyện truy tố về tội “Cố ý làm hư hỏng tài sản” theo quy định tại Khoản 1 Điều 143 Bộ luật Hình sự. Phiên tòa được tiến hành công khai, dân chủ, nghiêm minh. Trình tự tố tụng tại phiên tòa được hội đồng xét xử thực hiện đúng theo quy định. Ngay sau khi kết thúc phiên tòa, TAND huyện Hoằng Hóa tiến hành họp đơn vị cùng với hội đồng xét xử, kiểm sát viên tham gia phiên tòa, để tổ chức rút kinh nghiệm đối với thẩm phán, chủ tọa phiên tòa và thành viên hội đồng xét xử. Sau khi tổng hợp ý kiến của cán bộ, công chức đơn vị, thành viên hội đồng xét xử, đại diện viện kiểm sát tham gia phiên tòa, lãnh đạo TAND huyện Hoằng Hóa kết luận trong vụ án, thẩm phán, chủ tọa và hội thẩm nhân dân nắm chắc hồ sơ, dự thảo đề cương xét hỏi chặt chẽ, thẩm phán chủ tọa phiên tòa điều khiển phiên tòa đúng với tinh thần cải cách tư pháp, chấp hành đúng quy định tố tụng, tuy nhiên còn vài hạn chế cần rút kinh nghiệm. Bà Lương Thị Hoa, Phó Chánh án TAND huyện Hoằng Hóa cho biết, việc tổ chức những phiên tòa rút kinh nghiệm đã giúp lãnh đạo đơn vị chỉ đạo tốt hơn trong công tác xét xử, nhất là chỉ đạo đội ngũ thẩm phán trong công tác điều hành cần nghiêm túc rút kinh nghiệm khắc phục những mặt còn tồn tại, phát huy những kết quả đã đạt được, đảm bảo cơ sở vật chất, làm tốt công tác chuẩn bị phiên tòa để việc tổ chức các phiên tòa đạt chất lượng, hiệu quả hơn. Các phiên tòa rút kinh nghiệm đã thực sự là dịp để các thẩm phán, thư ký tòa án học tập, trau dồi kiến thức từ các đồng nghiệp để làm tốt nhiệm vụ chuyên môn.

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Nguyễn Thị Nga, Tỉnh ủy viên, Chánh án TAND tỉnh cho biết: Nhằm thực hiện tốt các giải pháp để nâng cao chất lượng công tác xét xử theo tinh thần Kết luận số 92-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 49-NQ/TW về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 mà hệ thống TAND đã đề ra, đồng thời, thực hiện Hướng dẫn số 136/HD-TANDTC ngày 30-3-2017 của TAND tối cao về tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm theo yêu cầu cải cách tư pháp, thời gian qua, TAND hai cấp trong tỉnh thường xuyên quan tâm xem xét, lựa chọn các vụ án đảm bảo điều kiện để tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm. Lãnh đạo TAND các cấp luôn triển khai, quán triệt đến tất cả các thẩm phán trong việc lựa chọn các vụ án để tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm tại đơn vị, đòi hỏi phải thực chất, đảm bảo yêu cầu đề ra và đạt chất lượng, hiệu quả cao. Các thẩm phán phải ưu tiên lựa chọn các vụ án có tính chất phức tạp hoặc các vụ án có luật sư tham gia bào chữa cho bị cáo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các đương sự để tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm. Tuyệt đối không vì chạy theo số lượng hoặc để hoàn thành chỉ tiêu được giao mà lựa chọn các vụ án có tình tiết đơn giản, không phát huy được nhiều trong việc điều hành tranh tụng, việc xét hỏi tại phiên tòa của thẩm phán chủ tọa phiên tòa, của hội đồng xét xử. Trên tinh thần đó, các thẩm phán đều thực hiện nghiêm túc việc lựa chọn các vụ án để đăng ký, báo cáo lãnh đạo đơn vị xem xét, quyết định phê duyệt đưa ra xét xử tại phiên tòa rút kinh nghiệm. Sau khi được lãnh đạo đơn vị quyết định lựa chọn vụ án xét xử rút kinh nghiệm, các thẩm phán đã xây dựng kế hoạch tổ chức phiên tòa và chuẩn bị tốt các nội dung theo đúng như hướng dẫn của TAND tối cao. Năm 2018, TAND hai cấp trong tỉnh đã tổ chức được 150 phiên tòa rút kinh nghiệm; trong đó TAND tỉnh tổ chức được 13 phiên, TAND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức được 137 phiên. Nhìn chung, các phiên tòa rút kinh nghiệm đều diễn ra đúng trình tự, thủ tục tố tụng, đảm bảo được quyền và lợi ích hợp pháp của những người tham gia tố tụng, đặc biệt là việc điều hành tranh tụng tại phiên tòa của thẩm phán được diễn ra nghiêm túc, đạt chất lượng, hiệu quả cao. Sau khi kết thúc phiên tòa, lãnh đạo tòa án các đơn vị tổ chức ngay phiên họp để rút kinh nghiệm xét xử. Trên cơ sở góp ý xây dựng, các thẩm phán, thư ký và trưởng, phó đoàn hội thẩm nhân dân đã thẳng thắn trao đổi, góp ý rút kinh nghiệm về những kết quả đã đạt được cũng như những mặt còn hạn chế, thiếu sót của thẩm phán chủ tọa phiên tòa, các thành viên hội đồng xét xử và thư ký phiên tòa. Qua đó, đơn vị đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm quý báu trong công tác xét xử các loại án.

Thời gian tới, TAND hai cấp trong tỉnh sẽ tiếp tục quan tâm hơn nữa đến công tác tổ chức phiên rút kinh nghiệm theo yêu cầu cải cách tư pháp theo đúng sự chỉ đạo, hướng dẫn của tòa án cấp trên, đồng thời xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm và là tiêu chí để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của tập thể, của các cá nhân trong việc bình xét thi đua hàng năm.

Bài và ảnh: Quốc Hương