Hướng tới Kỷ niệm 60 năm Hàm Rồng chiến thắng: Nữ anh hùng tải đạn Ngô Thị Tuyển

Với kỳ tích vác hòm đạn nặng gấp đôi trọng lượng cơ thể mình, nữ anh hùng tải đạn Ngô Thị Tuyển đã cùng quân và dân Hàm Rồng - Nam Ngạn viết nên huyền thoại về một thời hoa lửa cách đây tròn 6 thập kỷ, khiến cho dư luận nước Mỹ xôn xao, bạn bè yêu chuộng công lý và hòa bình trên thế giới khâm phục.

Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Ngô Thị Tuyển được tặng bằng vinh danh nhân kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống quân đội và 50 năm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Ảnh: Minh Khôi

Cầu Hàm Rồng trong kháng chiến chống Mỹ được coi là một trọng điểm giao thông đặc biệt quan trọng cần phải bảo vệ. Giới quân sự Mỹ đã xác định cầu Hàm Rồng là một “điểm tắc lý tưởng” nên đã “ưu ái” cho Hàm Rồng bằng một kế hoạch đánh phá kỹ lưỡng với mọi thủ đoạn tàn bạo nhất có thể, nhằm khóa chặt tuyến giao thông huyết mạch, cắt đứt sự chi viện từ miền Bắc cho chiến trường miền Nam. Chỉ trong hai ngày 3 và 4/4/1965, Mỹ đã huy động một lượng lớn máy bay ồ ạt ném bom xuống mảnh đất nhỏ bé Hàm Rồng - Nam Ngạn.

Khi mưa bom bão đạn của kẻ thù “đan lưới lửa” ào ào trút xuống, cùng với bộ đội chủ lực, quân và dân Hàm Rồng - Nam Ngạn đã anh dũng, kiên cường viết nên bản anh hùng ca bên dòng sông Mã.

Trở lại cầu Hàm Rồng những ngày này, từng ký ức lịch sử như thước phim quay chậm hiển hiện sinh động, chân thực trong tâm trí của nữ anh hùng Ngô Thị Tuyển. Bà Tuyển bồi hồi, xúc động nhớ lại: “Hồi đó, ban ngày chúng tôi trực tiếp chiến đấu, đêm ra đào công sự đưa pháo vào chiến trường. Tinh thần chiến đấu ăn sâu vào tiềm thức mỗi người dân. Phong trào “phụ nữ 3 đảm đang”, “thanh niên 3 sẵn sàng” diễn ra sôi nổi tạo thành sức mạnh to lớn để chiến thắng kẻ thù xâm lược”.

Trong cuộc quyết chiến bảo vệ cầu Hàm Rồng xuất hiện nhiều tấm gương chiến đấu kiên cường, anh dũng, trong đó hình ảnh cô dân quân bé nhỏ làng Nam Ngạn, Ngô Thị Tuyển mới 19 tuổi, cao hơn 1,4m, nặng 42kg vác cùng một lúc hai hòm đạn nặng 98kg đã đi vào lòng hàng triệu trái tim người dân Việt Nam. Nữ anh hùng Ngô Thị Tuyển kể: “Trong 2 ngày 3 và 4/4/1965, máy bay địch liên tục bổ nhào cắt bom, bắn phá khiến trận địa phòng không của quân dân ta hai bên bờ sông Mã phải chống trả bằng những cuộc chiến đấu kéo dài nhiều giờ. Trong lúc đang làm nhiệm vụ, tôi nhận được lệnh tiếp tế đạn xuống tàu và vận chuyển vỏ đạn lên bờ. Khi tải đạn, tôi gặp phải 2 hòm đạn có đai sắt móc chặt vào nhau, anh em dùng thuổng bật ra nhưng chưa được. Sợ chậm trễ làm ảnh hưởng đến cuộc chiến, tôi ghé vai vác luôn 2 hòm đạn vượt qua đê, chuyển ra bờ sông tiếp viện kịp thời cho bộ đội hải quân chiến đấu”.

Sau chiến thắng Hàm Rồng và câu chuyện vác 2 hòm đạn của nữ dân quân Ngô Thị Tuyển, nhiều người đã đặt câu hỏi: Liệu tất cả những điều đó có phải là sự thật? Và, để trả lời câu hỏi ấy, một số phóng viên nước ngoài đề nghị bà diễn lại cảnh này trước mắt họ. “Đứng trước yêu cầu đó, tôi chỉ nghĩ, nếu mình không làm được thì danh dự của bản thân, của đơn vị và cả quốc gia sẽ bị ảnh hưởng. Bằng tất cả sức mạnh và lòng tự trọng, tôi đã vác trên vai 1 bì gạo và 1 bì khoai tây nặng 105kg. Lúc đó, không chỉ tôi mà mọi người đều vui, còn các phóng viên nước ngoài đã thốt lên: Giờ thì chúng tôi và cả thế giới đã tin. Thật tuyệt vời. Nhân dân Việt Nam thật tuyệt vời”, bà Tuyển kể lại.

Với nhiều thành tích xuất sắc trong chiến đấu, nữ dân quân trẻ tuổi Ngô Thị Tuyển được kết nạp Đảng ngày 26/5/1965 và vinh dự được tham gia đoàn Chủ tịch Đại hội Chiến sĩ thi đua toàn quốc tại Hà Nội diễn ra đầu năm 1967. Đây là lần đầu tiên nữ dân quân Ngô Thị Tuyển được gặp Bác Hồ và cũng là lần gặp để lại trong trái tim cô gái trẻ nhiều cung bậc cảm xúc nhất. Không chỉ được đón Bác tới dự đại hội, nữ dân quân Ngô Thị Tuyển còn được ưu tiên ngồi cạnh Bác lúc đại hội giải lao, được Bác ân cần trò chuyện, hỏi thăm sức khỏe, hỏi chuyện đồng đội, hỏi chuyện gia đình và cả chuyện tình cảm riêng tư. “Không ngôn từ nào có thể diễn tả hết được cảm xúc lúc đó cháu ạ. Thật là hiếm có và vinh dự”. Bà Tuyển chia sẻ: “Sau khi bế mạc đại hội, chiều ngày 1/1/1967, Bác mời các đại biểu đến Văn phòng Chủ tịch nước để gặp mặt. Khi mọi người quây quần quanh Bác, Bác chia kẹo, hỏi chuyện, Bác nhìn một lượt tất cả cán bộ, chiến sĩ rồi hỏi: “Cháu nào biết hai chớ, hai nên”?. Lúc đó Thủ tướng Phạm Văn Đồng ngồi cạnh và khuyến khích tôi đứng dậy trả lời. Sau một thoáng hồi hộp, tôi nói to: “Thưa Bác, hai chớ là chớ chủ quan thỏa mãn, chớ xa rời quần chúng, hai nên là nên khiêm tốn học tập, nên gần gũi quần chúng. Bác khen cháu Tuyển nói đúng rồi và hỏi mọi người rằng có cháu nào làm được như cháu Tuyển không thì mọi người đồng thanh: Thưa Bác, cháu làm được ạ. Không khí cuộc gặp ấm cúng vô cùng”, bà Tuyển nhớ lại. Điều vô cùng ý nghĩa và đáng nhớ đối với nữ anh hùng Ngô Thị Tuyển là ngoài 3 lần được gặp Bác, bà còn được trao tặng Huy hiệu của Người và được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân tại Đại hội Chiến sĩ thi đua toàn quốc vì thành tích chiến đấu và phục vụ chiến đấu tại tọa độ lửa Nam Ngạn - Hàm Rồng.

60 năm Hàm Rồng chiến thắng, Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân Ngô Thị Tuyển cũng tròn 60 năm tuổi Đảng. Niềm vinh dự xen lẫn tự hào khi mới đây, bà được dự buổi gặp mặt toàn quốc giữa Thủ tướng Chính phủ với nữ Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân, nữ Anh hùng Lao động, nữ tướng do Trung ương Hội LHPN Việt Nam phối hợp với Văn phòng Chính phủ, Bộ Nội vụ tổ chức tại Hà Nội nhân kỷ niệm 1.985 năm Khởi nghĩa Hai Bà Trưng, 115 năm Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3, hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. “Những năm tháng cuối đời, với tôi thế là hạnh phúc lắm rồi”, bà Tuyển xúc động cho biết.

Minh Khôi