Thực hiện các giải pháp bảo đảm trật tự, ATGT đường thủy nội địa

Công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông (ATGT) đường thủy nội địa (ĐTNĐ) trên địa bàn tỉnh đã và đang được Ban ATGT tỉnh, các cấp, ngành quan tâm, chỉ đạo với nhiều giải pháp nhằm kiểm soát chặt chẽ, tránh để xảy ra tai nạn giao thông, nhất là mùa mưa bão. Trong đó, chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn việc thực hiện các quy định của pháp luật về giao thông ĐTNĐ và cuộc vận động xây dựng phong trào “Văn hóa giao thông với bình yên sông nước”. Các lực lượng chức năng trên địa bàn tăng cường tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm các quy định của pháp luật về trật tự, ATGT ĐTNĐ.

Bãi tập kết cát ven sông Chu qua địa bàn thị trấn Thiệu Hóa, huyện Thiệu Hóa.

Theo báo cáo của Sở Giao thông - Vận tải (GTVT), trên địa bàn tỉnh có 4 hệ thống sông chính là hệ thống sông Mã, sông Yên, sông Hoạt, sông Bạng và 6 cửa sông chính đổ ra biển, gồm các cửa Lạch Càn, Lạch Sung, Lạch Trường, Lạch Hới, Lạch Ghép, Lạch Bạng. Có 26 tuyến sông, kênh, lòng hồ có thể khai thác để phục vụ GTVT đường thủy, với chiều dài khoảng 1.170 km. Hiện đã công bố, đưa vào khai thác, quản lý và bảo trì 23 tuyến ĐTNĐ với chiều dài 761 km, trong đó có 8 tuyến ĐTNĐ quốc gia chiều dài 213 km và 15 tuyến ĐTNĐ địa phương chiều dài 548 km. Trên địa bàn tỉnh có khoảng 1.600 phương tiện thủy nội địa; trong đó 1.307 phương tiện đã đăng ký, đạt tỷ lệ 81,6%; 1.413 phương tiện đã đăng kiểm, đạt tỷ lệ 88,3%; 64 bến thủy nội địa được cấp phép hoạt động. Hoạt động vận tải ĐTNĐ trên địa bàn tỉnh chủ yếu là nhỏ, lẻ và vận chuyển khách, khai thác, vận chuyển cát, sỏi trên các tuyến sông, kênh. Bên cạnh đó, còn một số phương tiện gia dụng loại nhỏ tham gia chở gỗ, luồng, đánh bắt thủy sản trên các tuyến sông, lòng hồ thủy điện thuộc các huyện miền núi. Bên cạnh đó, trên địa bàn tỉnh có 64 bến thủy nội địa được Sở GTVT cấp phép và hiện nay chỉ còn 50 bến đang hoạt động, các bến này chủ yếu được dùng để tập kết cát, sỏi, kinh doanh xăng dầu và sửa chữa phương tiện thủy. Ngoài ra, có 52 bến khách ngang sông trên địa bàn 16 huyện, thị xã, thành phố; trong đó có 32 bến đã được cấp giấy phép hoạt động bến khách ngang sông, 20 bến chưa được cấp giấy phép. Các bến khách ngang sông chưa được cấp giấy phép hoạt động hầu hết nằm ở các huyện miền núi, điều kiện cơ sở hạ tầng còn hạn chế và chủ yếu phục vụ dân sinh, không mang tính chất kinh doanh... Hàng năm, Sở GTVT xây dựng kế hoạch, triển khai kiểm tra công tác quản lý, cấp phép hoạt động bến khách ngang sông tại các huyện, thị xã, thành phố; qua đó, kịp thời phát hiện những sai phạm và có biện pháp nhắc nhở, chấn chỉnh để việc cấp phép được thực hiện theo đúng quy định.

Đi đôi với đó, Sở GTVT cũng đã có nhiều văn bản đề nghị Công an tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác bảo đảm trật tự, ATGT ĐTNĐ tại các bến khách ngang sông, bến thủy nội địa. Trong đó, tập trung kiểm tra, xử lý phương tiện đang hoạt động nhưng không có đăng kiểm, đăng ký, phương tiện hết hạn đăng kiểm, phương tiện không trang bị áo phao, cục nổi cứu sinh, người lái phương tiện không có chứng chỉ chuyên môn, bến thủy nội địa, bến khách ngang sông chưa được cấp phép. Đồng thời, chỉ đạo Thanh tra GTVT phối hợp với các lực lượng chức năng, chính quyền các địa phương tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định của pháp luật về trật tự, ATGT ĐTNĐ. Quý I-2023, các lực lượng chức năng đã tổ chức tuần tra, kiểm soát ở các tuyến sông, kênh trên địa bàn tỉnh và đã tiến hành lập biên bản xử lý 45 trường hợp vi phạm trật tự, ATGT ĐTNĐ, phạt tiền nộp kho bạc Nhà nước 129,25 triệu đồng, tạm giữ 3 phương tiện thủy.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện các giải pháp bảo đảm trật tự, ATGT ĐTNĐ trên địa bàn tỉnh cho thấy, hầu hết những người hành nghề trong lĩnh vực giao thông ĐTNĐ đời sống khó khăn, trình độ dân trí thấp, do vậy việc chấp hành các quy định của pháp luật về giao thông ĐTNĐ còn nhiều hạn chế. Bên cạnh đó, vẫn còn tồn tại bến khách ngang sông chưa được cấp phép tại địa bàn các huyện miền núi, nguyên nhân do chưa có kinh phí đầu tư xây dựng các hạng mục tại bến đáp ứng đủ các tiêu chí để cấp phép. Các phương tiện thủy nội địa của người dân chủ yếu được đóng theo mẫu dân gian tại các xưởng đóng tàu tự phát, không có hồ sơ thiết kế kỹ thuật hoặc được mua đi bán lại qua nhiều người nhưng không có giấy tờ hợp lệ, do đó cơ quan thuế không có cơ sở để định giá tài sản làm căn cứ thu thuế trước bạ. Vì vậy mặc dù có những phương tiện đã được Sở GTVT làm thủ tục đăng kiểm nhưng người dân lại không nộp được thuế trước bạ để làm thủ tục đăng ký cho phương tiện. Hơn nữa, vẫn còn tình trạng người điều khiển phương tiện tham gia giao thông ĐTNĐ chưa có bằng, chứng chỉ chuyên môn theo quy định, nguyên nhân là do tâm lý không muốn đi học cơ sở đào tạo ở xa. Phần lớn đối tượng hành nghề sông nước có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, trình độ văn hóa thấp nên việc theo học các lớp đào tạo để được cấp bằng, chứng chỉ chuyên môn là rất khó. Trên địa bàn tỉnh chưa có cảng vụ đường thủy nội địa để thực hiện công tác quản lý Nhà nước chuyên ngành tại các cảng, bến thủy nội địa.

Đồng chí Vũ Minh Thuận, Trưởng phòng Quản lý vận tải, Sở GTVT, cho biết: Để thực hiện có hiệu quả công tác bảo đảm trật tự, ATGT ĐTNĐ trên địa bàn tỉnh, thời gian tới, Sở GTVT đề nghị Công an tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về trật tự, ATGT ĐTNĐ đến các tổ chức, các cá nhân kinh doanh vận tải, những hộ dân sinh sống ven sông, suối nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành các quy định của pháp luật về giao thông ĐTNĐ. Đồng thời, đề nghị các đơn vị quản lý ĐTNĐ tăng cường công tác kiểm tra luồng tuyến, hệ thống biển báo hiệu giao thông ĐTNĐ, qua đó kịp thời phát hiện những hư hỏng để sửa chữa, điều chỉnh cho phù hợp với diễn biến của luồng tuyến. Cập nhật thường xuyên các chướng ngại vật, tình trạng lấn chiếm hành lang, công trình, bến bãi, bến đò ngang... trên tuyến sông, kênh và phản ánh kịp thời với chủ đầu tư những vị trí tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT. Sở GTVT đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố thống kê số lượng người có nhu cầu học để được cấp bằng, chứng chỉ chuyên môn người lái phương tiện thủy nội địa gửi Sở GTVT để tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết. UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục thống kê số lượng phương tiện thủy nội địa đang hoạt động trên địa bàn nhưng chưa thực hiện đăng kiểm, đăng ký hoặc hết hạn đăng kiểm gửi Sở GTVT để tổ chức thực hiện đăng kiểm cho phương tiện. Thanh tra Sở GTVT phối hợp với các lực lượng chức năng của Công an tỉnh, chính quyền các địa phương tăng cường thanh tra, kiểm tra tại các tuyến sông, kênh, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm các quy định của pháp luật về trật tự, ATGT ĐTNĐ.

Bài và ảnh: Gia Huy