Thép đã tôi thế đấy!

Gương mặt góc cạnh, ánh mắt cương nghị, mái tóc vàng bồng bềnh, những bước chạy như gió cuốn, những cú sút làm nên danh xưng “Khẩu thần công nước Séc”, đó là Pavel Nedved.

Pavel Nedved trong màu áo Juventus. Nguồn: Juventus.com

Không chỉ giống nhau về họ, “chàng Pavel” trong bóng đá còn là một hình mẫu về lý tưởng sống và tinh thần cống hiến cho cả một thế hệ thanh niên, hệt như Pavel Korchagin – nhân vật chính trong tiểu thuyết “Thép đã tôi thế đấy” của văn hào Nikolai Alekseyevich Ostrovsky.

Pavel Korchagin lớn lên trong khi điều kiện đất nước đang gặp nhiều khó khăn, đã cống hiến sức trẻ của mình phục vụ cho Tổ quốc, cho cách mạng, theo tiếng gọi của Đảng Cộng sản. Dẫu đối mặt với vô vàn nghịch cảnh, bị hành hạ bởi sốt thương hàn và bị bại liệt, vôi hóa cột sống, phải ngồi xe lăn, bị mù hẳn vì vết thương nhưng chưa khi nào chàng Pavka lùi bước, chịu khuất phục. “Thép đã tôi trong lửa đỏ và nước lạnh, lúc đó thép trở nên cứng rắn và không hề biết sợ” – câu nói này của Pavel Korchagin đã trở thành phương châm sống cho cả một thế hệ thanh niên Xô Viết.

49 năm trước, Pavel Nedved chào đời tại thị trấn Cheb, phía Tây Bohemia thuộc khu vực Karlovy Vary của Tiệp Khắc cũ (nay là Cộng hòa Séc), trong một gia đình lao động phổ thông. Từ những ngày niên thiếu, Pavel Nedved đã được rèn giũa trong môi trường quân đội khi anh thi đấu cho CLB địa phương Dukla Prague và CLB lớn bậc nhất của Séc là Sparta Prague.

“Tôi đã phải di chuyển tới 60 dặm mỗi ngày để tới trường học bóng đá. Tôi luyện tập 12 tiếng mỗi ngày, tập sút thuần thục bằng cả hai chân tới nỗi tôi còn không biết đâu là chân thuận của mình. Ở Sparta Prague, tôi thường xuyên tới sân tập sau mỗi trận đấu và ở lại cho tới khi sân tắt hết đèn” - Pavel Nedved tâm sự về khoảng thời gian đã tôi luyện nên những phẩm chất quý giá về thể chất và tinh thần của anh.

Sự khổ luyện đó, cùng với “vũ khí trời ban” là đầu gối có tới 3 xương bánh chè đã giúp Pavel Nedved sau này khuynh đảo nước Ý và cả châu Âu bằng những ngoặt bóng chuyển hướng đột ngột ở tốc độ cao và những cú sút như nã đạn mà không cần lấy đà.

Pavel Nedved bắt đầu được chú ý khi anh góp công lớn đưa Cộng hòa Séc giành ngôi Á quân ở Euro 1996. Mùa hè năm đó, Nedved quyết định bắt đầu cuộc phiêu lưu của mình ở Serie A trong màu áo Lazio – trong bối cảnh đội bóng thành Roma đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ dưới thời chủ tịch Sergio Cragnotti. Ngay lập tức, Nedved đã cùng với những hảo thủ Juan Sebastian Veron, Hernan Crespo, Alessandro Nesta giúp Lazio giành được vô số những danh hiệu lớn nhỏ, mà đỉnh cao là Scudetto năm 2001.

Đó cũng chính là bệ phóng để đưa Nedved đến với “Bà đầm già” thành Turin ngày trong mùa hè năm 2001 với sứ mệnh nặng nề là thay thế cho Zinedine Zidane.

Áp lực của mức giá chuyển nhượng lên tới 41 triệu euro cùng cái bóng quá lớn mà huyền thoại người Pháp để lại khiến Nedved có khởi đầu không như kỳ vọng. Chỉ có 1 bàn thắng trong 3 tháng đầu tiên thi đấu trong màu áo sọc đen – trắng khiến không ít những chỉ trích và chế giễu hướng về anh, rằng một cầu thủ chỉ “toàn là tóc, chẳng có kỹ năng” và cho rằng thời gian Nedved ở lại Turin chẳng còn bao lâu.

Chạm đến tự ái, Nedved lao đầu vào tập luyện để rồi biến mình thành “Cơn cuồng nộ của nước Séc” trên sân cỏ. 2 Scudetto liên tiếp ở mùa bóng 2001-2002 và 2002-2003 qua đó lập kỷ lục 27 lần trở thành quán quân Serie A, khiến không còn ai nghi ngờ về sức mạnh của Bianconeri thời kỳ hậu Zidane. Với cá nhân Nedved, danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất Serie A năm 2003, Tiền vệ xuất sắc nhất Champions League mùa 2002-2003 và đặc biệt là Quả bóng Vàng 2003, là sự khẳng định đẳng cấp với tất cả lòng tự tôn của một chiến binh Đông Âu.

Pavel Nedved có thể không ảo diệu như Zidane, không bay bổng như Rui Costa, không quý phái như Totti,... nhưng anh là cầu thủ mà phần còn lại của Serie A thiếu đó là tinh thần chiến đấu không mệt mỏi thậm chí tới mức quyết liệt, công thủ toàn diện, là “chìa khóa” khai thông bế tắc với những cú sút xa đã trở thành thương hiệu. Bởi vậy, không chỉ các Juvetini, Laziani mà cả các Tifosi đều yêu mến gọi anh là “Furia Ceca” (Thầy phù thủy người Czech) hay “Grande Paolo” (Pavel vĩ đại).

Pavel Nedved vĩ đại còn bởi tinh thần trượng nghĩa đậm... “chất Pavel”. Khi Lazio lâm vào cuộc khủng hoảng tài chính năm 2001 và buộc phải bán đi các cầu thủ ngôi sao, Nedved là một trong những người khiến báo giới tốn rất nhiều giấy mực nhất trong việc xác định tương lai đi hay ở do quá nặng lòng để có thể nói lời chia tay với sân Olimpico. Luciano Moggi, chủ tịch Juventus khi đó cũng thừa nhận phải rất khó khăn mới có thể thuyết phục được Nedved đến với thành Turin.

Khi Bianconeri dính vào bê bối Calciopoli lịch sử năm 2006, Pavel Nedved cũng chính là một trong những “cận vệ” trung thành ở lại với sứ mệnh “hộ vệ” cho “Bà đầm già”.

Mùa hè năm 2009, Inter Milan đưa ra lời đề nghị về một bản hợp đồng 2 năm với Nedved và yêu cầu anh phải trả lời trong vòng 48 tiếng. Nedved trả lời rằng: “Inter đang theo đuổi và cố làm mọi cách để ký hợp đồng. Đây là một bước chuyển dịch thú vị. Tôi không quan tâm đến công việc ở Ban huấn luyện Juve, nhưng tôi thực sự không muốn trở thành kẻ phản bội dưới mắt các CĐV Juve”. Và thế là Nedved tuyên bố giải nghệ.

Cũng từ đó, mái tóc vàng bồng bềnh với gương mặt đầy chất thép của Nedved trở thành một di sản, một biểu tượng.

Nguyên Phong