Ông Đỗ Đình Hiệu, Giám đốc VCCI - Chi nhánh Thanh Hóa - Ninh Bình: “Giá trị quan trọng nhất của DDCI không phải là bảng xếp hạng thứ bậc mà là những bài học kinh nghiệm, nhận diện dư địa cải cách”

Sau nhiều năm được triển khai, thực hiện hiệu quả, bộ chỉ số đánh giá năng lực cạnh tranh cấp sở, ngành và địa phương (DDCI) thực sự là giải pháp quan trọng nhằm cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, “hiến kế” cho cải cách và thúc đẩy cải cách. Chính vì vậy, trong bối cảnh đất nước nói chung, tỉnh Thanh Hóa nói riêng đang bước vào kỷ nguyên vươn mình, cả nước đang nỗ lực thực hiện “cuộc cách mạng tinh gọn”, DDCI càng cho thấy những ưu điểm vượt trội. Điều quan trọng là cách thức triển khai, thực hiện như thế nào để phù hợp với bối cảnh, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu khắt khe trong tình hình mới. Xoay quanh vấn đề này, Báo Thanh Hóa đã có cuộc trao đổi với ông Đỗ Đình Hiệu, Giám đốc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - Chi nhánh Thanh Hóa - Ninh Bình.

Phóng viên (PV): Năm 2025 là năm thứ 4 tỉnh Thanh Hóa thực hiện Đề án đánh giá chỉ số DDCI, giai đoạn 2021-2025. DDCI Thanh Hóa đã tạo nên sức nóng, sức lan tỏa như thế nào, thưa ông?

Ông Đỗ Đình Hiệu:Nhằm phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, tạo nên những động lực, khai mở dư địa phát triển mới, những năm qua, tỉnh Thanh Hóa đặc biệt quan tâm, chú trọng đến các mục tiêu cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, phát triển doanh nghiệp (DN), nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh, thúc đẩy cải cách hành chính. Bên cạnh việc ban hành, triển khai các nghị quyết, chương trình hành động, tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo xây dựng và phê duyệt Đề án đánh giá chỉ số DDCI Thanh Hóa, giao VCCI - Chi nhánh Thanh Hóa - Ninh Bình thực hiện.

Bộ chỉ số DDCI Thanh Hóa được xây dựng gồm 8 chỉ số thành phần: Tính minh bạch và tiếp cận thông tin; tính năng động và vai trò của người đứng đầu; chi phí thời gian; chi phí không chính thức; cạnh tranh bình đẳng; hỗ trợ DN; thiết chế pháp lý; tiếp cận đất đai. Trong đó, các chỉ số từ 1 đến 7 được dùng để chấm điểm, xếp hạng đối với nhóm 25 sở, ban, ngành cấp tỉnh; các chỉ số từ 1 đến 8 được dùng để chấm điểm, xếp hạng đối với nhóm 27 UBND cấp huyện. Kết quả chung của các chỉ số thành phần này sẽ quyết định thứ hạng của đơn vị được đánh giá.

Ngoài ra, còn khảo sát thêm một số nội dung tuy không phù hợp để tính điểm xếp hạng giữa các đơn vị trong cùng một nhóm, nhưng lại có tác động lớn tới hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN. Các nội dung này góp phần làm rõ nét hơn môi trường kinh doanh của tỉnh, làm thông tin đầu vào để xác định các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của đơn vị được đánh giá, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh trong những năm tới, như: Gia nhập thị trường; đào tạo lao động; hiệu quả của hệ thống cơ quan tư pháp; nhu cầu hỗ trợ của DN...

Sau 4 năm triển khai, với cách làm linh hoạt, sáng tạo, đảm bảo các nguyên tắc thực tế, chính xác, khoa học, minh bạch, đặc biệt là mang tính bảo mật cao, DDCI Thanh Hóa đã có sức lan tỏa, tác động mạnh mẽ.

Đối với các sở, ban, ngành và UBND cấp huyện, kết quả xếp hạng DDCI như một tấm gương phản chiếu hiệu quả giải quyết công việc, thái độ ứng xử đối với DN; đồng thời là thước đo năng lực điều hành từ phía lãnh đạo, thực thi nhiệm vụ của công chức, viên chức ở từng đơn vị và giữa đơn vị này với đơn vị khác trong cùng hệ thống.

DDCI dựa trên quan điểm nền tảng là DN kỳ vọng như thế nào đối với các cơ quan chính quyền, cụ thể là các cơ quan chính quyền cấp huyện, thị, các sở, ngành trong công tác quản trị và điều hành kinh tế. DDCI đã thực sự trở thành “kênh” phản ánh hiệu quả, chân thực, khách quan, sinh động tiếng nói của cộng đồng DN về chất lượng hoạt động quản lý, điều hành tại đây. Tiếng nói của DN được quan tâm, tôn trọng và lượng hóa thành những chỉ số cụ thể, đáng tin cậy. Đây là thông điệp thể hiện sự cầu thị, quan tâm của tỉnh đối với cộng đồng DN, mong muốn xây dựng cộng đồng DN Thanh Hóa phát triển bền vững trên nền tảng kiến tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng, minh bạch và bình đẳng. Nhận thức rõ điều này nên trong suốt quá trình triển khai DDCI, cộng đồng DN Thanh Hóa tham gia đánh giá một cách nhiệt tình, công tâm, xem đó vừa là quyền vừa là trách nhiệm.

Như vậy, DDCI Thanh Hóa không chỉ cung cấp công cụ hiệu quả, hỗ trợ đắc lực cho công tác điều hành kinh tế, nâng cao chất lượng môi trường đầu tư kinh doanh mà còn góp phần thổi bùng hơn tinh thần cải cách, hiến kế cho cải cách và đưa cải cách hành chính trở thành phong trào thi đua sôi nổi, rộng khắp.

Việc triển khai đánh giá DDCI bước đầu đã mang lại kết quả đáng ghi nhận, góp phần tạo nên nhiều gam màu sáng trong bức tranh kinh tế - xã hội tỉnh Thanh Hóa như: Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP); thu ngân sách Nhà nước; hoạt động đối ngoại, xúc tiến đầu tư... Đặc biệt, kết quả cải cách hành chính của tỉnh Thanh Hóa có nhiều chuyển biến mạnh mẽ, trước nhất là trên các bảng xếp hạng chỉ số PAPI, chỉ số SIPAS, chỉ số PAR INDEX, chỉ số PCI. Năm 2023, Thanh Hóa nằm trong top 30 địa phương đứng đầu Bảng xếp hạng Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh năm 2023, tăng 17 bậc so với năm 2022... là một ví dụ.

PV: Ông nhận xét như thế nào về tinh thần cải cách, phong trào cải cách đang diễn ra tại các sở, ban, ngành và địa phương trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa kể từ sau khi triển khai, thực hiện DDCI, giai đoạn 2021-2025?

Ông Đỗ Đình Hiệu:Theo dõi công bố kết quả DDCI Thanh Hóa cùng sự biến động trên các bảng xếp hạng hằng năm sẽ dễ dàng nhận thấy chuyển biến tích cực, mạnh mẽ ở cả nhận thức lẫn hành động tại các sở, ban, ngành và địa phương trên địa bàn tỉnh.

DDCI khuyến khích sự cạnh tranh, thi đua lành mạnh, công bằng giữa các sở, ban, ngành và huyện, thị trong việc cải thiện mức độ hài lòng của nhà đầu tư, DN trong quá trình giải quyết, điều hành công việc tại đơn vị mình. Vì sao xếp hạng DDCI của đơn vị mình lại thấp hơn các đơn vị khác? Làm cách nào để cải thiện thứ hạng trên bảng xếp hạng? Làm sao để giữ vững và phát huy “phong độ” đã đạt được? Tôi tin rằng, đó là những câu hỏi mà bất kỳ một lãnh đạo đơn vị nào cũng trăn trở sau mỗi lần xếp hạng chỉ số DDCI được công bố. Những trăn trở ấy sẽ thúc đẩy hành động, sẽ được cụ thể hóa bằng các định hướng, chỉ đạo, mục tiêu cải thiện chỉ số DDCI của đơn vị và giải pháp để hiện thực hóa mục tiêu ấy.

Thực tế, sự tăng điểm số trung vị ở cả khối huyện, thị xã, thành phố và khối sở, ban, ngành cấp tỉnh là minh chứng rõ ràng nhất. Sức nóng, sức lan tỏa của DDCI khiến cho bất kỳ đơn vị nào cũng không thể “ngồi yên” mà phải quyết liệt hành động, đổi mới. Các đơn vị ở vị trí xếp hạng thấp hoặc chưa đạt được kỳ vọng sẽ phải “nóng mặt” mà nhìn nhận lại chính mình, từ đó tìm ra được những điểm còn hạn chế, thiếu sót để có phương án tháo gỡ, cải thiện. Các đơn vị đã đạt vị trí thứ hạng cao lại càng phải nêu cao tinh thần, tiếp tục giữ vững “phong độ” và phát huy hơn nữa.

Thời gian qua, cùng với việc tập trung chỉ đạo thực hiện tốt các nhóm nhiệm vụ, giải pháp để hoàn thiện các nhóm chỉ số thành phần trong bộ chỉ số DDCI, nhiều đơn vị ở cả 2 khối đã mời VCCI đến tập huấn nâng cao nhận thức, cải thiện chỉ số DDCI cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.

Nói như vậy để nhấn mạnh một điều rằng, việc công bố kết quả DDCI với bảng xếp hạng thứ bậc của các sở, ban, ngành và UBND cấp huyện không phải là mục đích cuối cùng, là giá trị và sản phẩm quan trọng nhất mà DDCI hướng tới. DDCI đi sâu vào các vấn đề phía sau bảng xếp hạng. Đó chính là những bài học kinh nghiệm, những dư địa cải cách được phát hiện và những khoảng cách cần được thu hẹp giữa nỗ lực của chính quyền và kỳ vọng của DN.

PV: Đất nước nói chung, tỉnh Thanh Hóa nói riêng đang vững bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình với cả những thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Cả nước đang nỗ lực, chung sức đồng lòng, quyết tâm cao thực hiện “cuộc cách mạng tinh gọn”. Để DDCI có sức lan tỏa mạnh mẽ, tác động lớn hơn nữa, từ đó tiếp tục thúc đẩy và nối dài tinh thần cải cách, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, phát triển DN, tỉnh Thanh Hóa cần tập trung vào những giải pháp cụ thể nào, thưa ông?

Ông Đỗ Đình Hiệu:Thời gian qua, những thông điệp và định hướng về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình đã mở ra giai đoạn lịch sử của đất nước. Trong đó, cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy không chỉ đặt ra yêu cầu cấp thiết phải thay đổi cơ cấu tổ chức, bộ máy hành chính mà còn là cuộc cách mạng của ý chí, tư duy, nhận thức quản lý. Bộ máy tinh gọn thì yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động làm việc trong bộ máy ấy phải chuyên nghiệp, tinh thông, hiện đại, có phẩm chất, đạo đức tốt. DDCI đã và đang góp phần thực hiện hiệu quả các yêu cầu, nhiệm vụ ấy.

Để cải thiện chỉ số DDCI, đưa DDCI lan tỏa mạnh mẽ, tác động to lớn hơn nữa, trước nhất chúng ta cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về DDCI từ hai phía - các đơn vị tham gia đánh giá và các đơn vị được đánh giá. Cái gì cũng phải bắt đầu từ nhận thức, nhận thức là gốc rễ của mọi hành động.

Các nhà đầu tư, DN cần tích cực tham gia đánh giá chỉ số DDCI trên tinh thần khách quan, xem đây là cơ hội để được cất lên tiếng nói, “phản ứng” một cách văn minh, dựa trên các chỉ số khoa học trước những hạn chế, thiếu sót, chưa hiệu quả của các sở, ban, ngành và địa phương trong quá trình giải quyết công việc, thái độ ứng xử với DN, nhà đầu tư.

Các đơn vị được đánh giá cần nhìn nhận sâu hơn vào bản chất phía sau vị trí xếp hạng của mình trong các lần công bố kết quả DDCI để kịp thời “bắt mạch”, chỉ ra những ưu và nhược điểm ở từng chỉ số thành phần. Bên cạnh đó, các đơn vị chủ động tìm kiếm tư vấn, hỗ trợ từ phía các chuyên gia, cơ quan chuyên môn, đối thoại, lắng nghe ý kiến của cộng đồng DN trước khi xây dựng phương án, kế hoạch với lộ trình cụ thể nhằm khơi thông “điểm nghẽn”, cải thiện chỉ số DDCI.

Khi bối cảnh thay đổi đồng nghĩa đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc đổi mới cách thức tổ chức, triển khai DDCI. Nhận thức sâu sắc điều đó, trong suốt quá trình hoạt động, VCCI chi nhánh Thanh Hóa - Ninh Bình luôn tuân thủ các nguyên tắc, quy định của đề án, đồng thời có sự cập nhật, điều chỉnh, đổi mới cách thức thu thập, tổng hợp ý kiến đánh giá để đảm bảo tính khách quan, khoa học, minh bạch.

Bên cạnh sự nỗ lực, quyết tâm, nêu cao tinh thần trách nhiệm của các đơn vị tham gia đánh giá và các đơn vị được đánh giá, tỉnh Thanh Hóa tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách thúc đẩy thu hút đầu tư; đẩy mạnh hơn nữa thực hiện khâu đột phá về cải cách hành chính; quyết liệt và tạo sự chuyển biến rõ nét hơn nữa trong công tác đánh giá cán bộ, công chức, viên chức...

Hương Thảo (thực hiện)