Những vận động viên tiêu biểu, xuất sắc của thể thao Thanh Hóa trưởng thành từ giải việt dã

Trong sự phát triển của thể thao Thanh Hóa, bộ môn điền kinh luôn khẳng định được vị thế “nữ hoàng” của mình với nhiều thế hệ vận động viên (VĐV) xuất sắc. Điều đặc biệt nhất đó là các VĐV đều có điểm xuất phát từ các giải việt dã.

Bùi Thị Thu Hà – VĐV trẻ tài năng của điền kinh Thanh Hóa hiện nay đã được phát hiện và trưởng thành từ giải việt dã cơ sở và giải việt dã cấp tỉnh, giành được HCV tại giải việt dã toàn quốc.

Thập kỷ 80 và 90 của thế kỷ trước, điền kinh Thanh Hóa tham gia các giải quốc gia chủ yếu là các cự ly chạy trung bình, bán marathon và marathon. Mai Văn Phong là người đã giành được HCB tại giải quốc gia cuối thập kỷ 80, mở ra một giai đoạn phát triển của điền kinh Thanh Hóa với thế mạnh là các cự ly chạy dài, bán marathon. Nam VĐV quê Nga Sơn này chính là nhân tố được phát hiện, trưởng thành từ phong trào chạy việt dã của địa phương, sau đó tham gia giải tỉnh, rồi được tuyển chọn vào đội tuyển điền kinh của tỉnh, tiếp tục được đào tạo để tham gia các giải quốc gia.

Thành công bước đầu này đã đặt nền móng quan trọng cho bộ môn điền kinh tỉnh nhà. Nối tiếp Mai Văn Phong, điền kinh Thanh Hóa đã tiếp tục phát hiện thêm một VĐV xuất sắc khác mà tên tuổi, thành tích của ông đã trở thành một huyền thoại thực sự của thể thao tỉnh nhà, đó là VĐV Lưu Văn Hùng. Là VĐV trưởng thành từ phong trào chạy việt dã của huyện Thạch Thành, xuất phát điểm chỉ là những cự ly chạy việt dã 5km, 10km của giải việt dã cấp huyện, Lưu Văn Hùng đã sớm gặt hái được những thành tích ở giải cấp tỉnh, trở thành thành viên quan trọng của điền kinh Thanh Hóa tham gia Giải Việt dã toàn quốc Báo Tiền Phong với cự ly chạy marathon (42,195km). Trong điều kiện còn khó khăn của thể thao tỉnh nhà, việc Lưu Văn Hùng chạy bộ từ quê nhà Thạch Thành về thị xã Thanh Hóa (nay là TP Thanh Hóa) với chiều dài tương đương như cự ly marathon đã trở thành câu chuyện “truyền kỳ”. Sự nỗ lực đã đem lại thành quả rực rỡ cho Lưu Văn Hùng. Trong lịch sử ra đời Giải Việt dã toàn quốc Báo Tiền Phong từ trước tới nay, thành tích 8 năm liên tiếp vô địch giải “vô tiền khoáng hậu” của ông sẽ rất khó có VĐV nào có thể phá được. Ông trở thành VĐV huyền thoại của giải đấu này. Thành tích nói trên đã giúp Lưu Văn Hùng được góp mặt tại Thế vận hội - Olympic 1992 tại Barcelona (Tây Ban Nha).

Những thành công nói trên đã mở ra giai đoạn phát triển không ngừng của điền kinh Thanh Hóa mà nền tảng quan trọng đó chính là phong trào chạy việt dã. Các giải việt dã cấp huyện, thị xã, thành phố, giải việt dã cấp tỉnh - nay là Giải Việt dã Báo Thanh Hóa đã được duy trì tổ chức hàng năm. Sau đó, giải việt dã đã được tổ chức ở ba cấp (cấp xã, phường, thị trấn; cấp huyện, thị xã, thành phố và cấp tỉnh) hàng năm, trở thành nội dung thi đấu chính thức tại các kỳ đại hội TDTT từ cấp cơ sở cho tới cấp tỉnh. Đây cũng chính là “cái nôi” phát hiện, sản sinh ra nhiều thế hệ VĐV xuất sắc cho bộ môn điền kinh tỉnh nhà. VĐV Trần Văn Sỹ là cái tên nối tiếp thành công của các đàn anh với tấm HCV đồng đội tại Giải Việt dã toàn quốc Báo Tiền Phong cùng nhiều thành tích nổi bật khác ở các giải quốc gia. Ông hiện là thành viên quan trọng của ban huấn luyện đội tuyển điền kinh quốc gia, nhiều năm liền giành giải HLV xuất sắc nhất năm ở cuộc bầu chọn toàn quốc. Trước đó, Trần Văn Sỹ cũng là người gắn bó khá lâu với các kỳ tổ chức Giải Việt dã của tỉnh Thanh Hóa.

Giải Việt dã Báo Thanh Hóa kể từ khi ra đời đến này đã qua 25 kỳ tổ chức. Đây thực sự là sân chơi thể thao phong trào hàng đầu của tỉnh nhà và cũng được xem là cái nôi để phát hiện ra nhiều VĐV tài năng, xuất sắc. Các VĐV về tham gia giải đều là những gương mặt xuất sắc nhất đã được các địa phương trong tỉnh tuyển chọn thông qua các giải việt dã cấp cơ sở. Nhờ đó, trong bất kỳ giai đoạn nào, bộ môn điền kinh Thanh Hóa đều phát hiện được những VĐV tài năng, giành được những thành tích xuất sắc tại đấu trường quốc gia, quốc tế. Nguyễn Thị Phương là VĐV đã được phát hiện từ phong trào việt dã của huyện Yên Định, sau đó trở thành thành viên của đội tuyển điền kinh Thanh Hóa, đội tuyển điền kinh quốc gia. Nữ VĐV này cũng đã từng tập luyện bằng cách chạy từ quê nhà Yên Thái về TP Thanh Hóa như cái cách mà người thầy Lưu Văn Hùng đã từng làm. Hình ảnh nữ VĐV tại SEA Games 26 – năm 2011 đã để lại dấu ấn đậm nét trong lòng bạn bè quốc tế đó là khi chỉ còn cách đích 200m của nội dung 5.000m, Phương không may bị vấp ngã, chấn thương nhưng vẫn nỗ lực về đích để giành tấm HCB. Nguyễn Thị Phương cũng là VĐV đã có nhiều đóng góp thành tích cho thể thao Thanh Hóa với các cự ly chạy 5.000m, 3.000m vượt chướng ngại vật.

Thế hệ VĐV tài năng nhất của điền kinh Thanh Hóa được phát hiện từ phong trào việt dã có thể kể đến như: Quách Công Lịch, Quách Thị Lan, Lê Trọng Hinh, Lê Văn Thao, Hà Văn Nhật... Các gương mặt xuất sắc nói trên hiện nay vẫn là những trụ cột quan trọng của đội tuyển điền kinh Thanh Hóa, cũng như đội tuyển điền kinh quốc gia. Quách Thị Lan đã làm nên kỳ tích lịch sử cho thể thao nước nhà khi trở thành VĐV đầu tiên của Việt Nam giành quyền vào vòng bán kết cự ly 400m vượt rào tại Olympic Tokyo 2020. Trước đó, nữ VĐV quê Ngọc Lặc này cũng có bảng vàng thành tích với những tấm HCV tại ASIAD, giải vô địch châu Á, SEA Games; nhiều năm vô địch quốc gia. Quách Thị Lan hiện là VĐV trọng điểm của điền kinh Việt Nam tại SEA Games 31 và ASIAD 19 trong năm 2022 này.

Trong khi đó, Lê Trọng Hinh từng giành HCV ở các cự ly chạy 100m, 200m ở SEA Games. Lê Văn Thao, Hà Văn Nhật từng chiến thắng ở Giải Việt dã tỉnh, Giải Việt dã Báo Tiền Phong và cũng đã giành được nhiều huy chương tại các giải vô địch quốc gia, giải trẻ quốc gia những năm gần đây. Tiếp tục phát huy truyền thống, trong công tác đào tạo trẻ, bộ môn điền kinh Thanh Hóa vẫn coi trọng tìm kiếm những nhân tố tài năng từ giải việt dã cấp cơ sở, cấp tỉnh. Lứa VĐV trẻ đầy triển vọng hiện nay của điền kinh Thanh Hóa có thể kể ra như Bùi Thị Thu Hà, Lê Thị Bích, Nguyễn Thị Thương, Quách Thị Huệ... Các VĐV này đã khẳng định được tài năng, triển vọng của mình từ phong trào chạy việt dã ở địa phương. Những VĐV này đều được phát hiện thông qua các giải chạy việt dã địa phương và giải đấu thuộc Hội khỏe Phù Đổng. Trong đó, Bùi Thị Thu Hà từng giành được những tấm HCV tại Giải Việt dã toàn quốc Báo Tiền Phong năm 2021, giải trẻ quốc gia và giải vô địch quốc gia. Quách Thị Huệ (sinh năm 2005) sớm bộc lộ tài năng của mình với những tấm huy chương tại giải trẻ quốc gia năm 2020, 2021.

Ông Lưu Văn Hùng, Trưởng bộ môn điền kinh Thanh Hóa khẳng định: Phong trào việt dã nói chung, các giải việt dã cấp cơ sở, Giải Việt dã Báo Thanh Hóa luôn là cái nôi quan trọng cho sự phát triển của điền kinh Thanh Hóa, cũng như đồng hành cùng sự lớn mạnh của thể thao tỉnh nhà. Đây cũng chính là nền tảng, động lực quan trọng để bộ môn tiếp tục có sự quan tâm, đầu tư thông qua việc tìm kiếm những VĐV tài năng từ các giải việt dã, chuẩn bị cho giai đoạn phát triển mới.

Khánh Hưng