Thêm những dấu mốc mới

Theo người đứng đầu ngành Nông nghiệp tỉnh nhà, năm 2024 không thể không kể đến sự kiện lần đầu tiên Thanh Hóa có đơn hàng xuất khẩu gạo trực tiếp. Đây chính là dấu mốc mới của ngành trồng trọt tỉnh có diện tích trồng lúa lớn bậc nhất miền Trung cũng như các tỉnh phía Bắc. Trong tháng 11 vừa qua, Công ty CP Mía đường Lam Sơn ký được đơn hàng đưa lô hàng gần 300 tấn gạo xuất sang thị trường Singapore. Đây là là dòng sản phẩm gạo Japonica J02, được sản xuất từ  giống lúa thuần có nguồn gốc Nhật Bản, trồng theo quy trình nông nghiệp công nghệ hiện đại, tiêu chuẩn VietGAP. Sự kiện được đánh giá có ý nghĩa rất lớn bởi gạo là sản phẩm chủ lực của nông nghiệp Thanh Hóa – địa phương có tới 230 nghìn ha lúa, chiếm phần lớn trong tổng sản lượng lương thực luôn duy trì khoảng 1,5 triệu tấn/năm. Đáng nói, chuyến hàng xuất khẩu chính ngạch 3.00 tấn này chỉ là một phần nhỏ của đơn hàng 35.000 tấn mà doanh nghiệp đã ký với đối tác, sẽ được xuất tiếp trong thời gian tới. Theo dự kiến, những lô gạo tiếp theo sẽ được đối tác là Công ty Kematsu của Nhật Bản xuất sang các thị trường khó tính khác là Australia và Nhật Bản.

Ngành lâm nghiệp cũng ghi nhận thành công mới là bán được tín chỉ Carbon rừng với 393.361 ha, thu được gần 200 tỷ đồng trong năm 2024. Đây là nỗ lực trong nhiều năm của ngành và người trồng rừng để sản xuất, chăm sóc theo các tiêu chuẩn khắt khe quốc tế. Cùng với đó, các mô hình trồng trọt theo hướng xanh, giảm phát thải cũng được các doanh nghiệp, các địa phương và nông dân chú trọng. Điển hình nhất là những ngày cuối tháng 12/2024 này, Công ty CP Mía đường Lam Sơn đã ký kết hợp tác với các doanh nghiệp Nhật Bản triển khai dự án Giảm phát thải Carbon cho vùng nguyên liệu mía. Theo đó, hai doanh nghiệp Nhật Bản sẽ cùng Công ty CP Mía đường Lam Sơn triển khai dự án theo phương pháp cải thiện, quản lý đất nông nghiệp nhằm mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính trong sản xuất mía, đồng thời, tăng trữ lượng Carbon trong đất. Bắt đầu từ năm 2025, dự án sẽ được triển khai thử nghiệm trên diện tích 500 ha, sau đó sẽ chính thức hoạt động thương mại từ năm 2026 và mở rộng quy mô lên 8.000 ha. Sự kiện này không chỉ mở ra hướng phát triển mới mà còn thúc đẩy phát triển nông nghiệp bền vững cho nông nghiệp tỉnh Thanh Hóa.

Hướng đến nền nông nghiệp hiện đại

Năm 2024, thiên tai đã gây thiệt hại về sản xuất nông nghiệp; gây sạt lở, hư hỏng các công trình giao thông, thuỷ lợi, đê điều, nhà ở tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh đã ảnh hưởng đến phát triển sản xuất nông nghiệp. Trong chăn nuôi, tình hình dịch bệnh trên cả nước vẫn phức tạp, đặc biệt là 4 tỉnh giáp ranh với Thanh Hóa đều có dịch tả lợn châu Phi trên đàn lơn, bệnh dại trên chó mèo, nhưng Thanh Hóa đã kiểm soát tốt. Với sự chủ động và linh hoạt trong chỉ đạo điều hành của lãnh đạo tỉnh và ngành, sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân, hầu hết các chỉ tiêu của ngành nông nghiệp đều đạt và vượt.

Sản xuất trồng trọt đạt giá trị sản phẩm thu được đạt 125 triệu đồng/ha, tăng 5 triệu đồng/ha so với năm 2023. Các loại cây trồng chính tiếp tục được mùa, năng suất lúa trung bình đạt 61,3 tạ/ha tăng 1 tạ/ha so với kế hoạch. Trong năm, toàn tỉnh chuyển đổi linh hoạt 1.578,2 ha đất trồng lúa năng suất, hiệu quả thấp, đạt 101,3% kế hoạch. Đến nay, Thanh Hóa có 109 mã số vùng trồng trên các đối tượng cây lúa, cây ăn quả, rau màu..., tăng 40 mã số vùng trồng so với cùng kỳ. Toàn tỉnh tiếp tục duy trì các vùng sản xuất tập trung gắn với liên sản xuất, bao tiêu sản phẩm với tổng diện tích trên 80.000 ha. Đồng thời, duy trì và phát triển các vùng cây trồng thâm canh, vùng sản xuất tập trung mang lại hiệu quả, giá trị cao, như lúa thâm canh năng suất, chất lượng cao 150.000 ha, ngô thâm canh 20.000 ha, mía thâm canh 12.000 ha, rau an toàn 14.000 ha, hoa cây cảnh công nghệ cao 420 ha, cây ăn quả tập trung 14.500 ha, cây thức ăn chăn nuôi 18.500 ha.

Lĩnh vực thủy sản tiếp tục phát triển đồng bộ, toàn diện cả khai thác và nuôi trồng thủy sản gắn với chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) và tham gia bảo vệ chủ quyền trên biển. Tổng sản lượng khai thác và nuôi trồng thủy toàn tỉnh sản đạt 219.702 tấn, vượt 3,1% kế hoạch, tăng 1,9% so với cùng kỳ. Riêng nuôi trồng, tỉnh tiếp tục triển khai mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh theo hướng công nghệ cao, nuôi trong nhà màng, nhà lưới với diện tích nuôi khoảng 220 ha, tăng 50 ha so với năm 2023.

Cùng với những thành công trong lĩnh vực chăn nuôi và lâm nghiệp, đã đưa hầu hết chỉ tiêu của ngành đạt và vượt kế hoạch đề ra. Tốc độ tăng trưởng toàn ngành (VA) đạt 4,31% (vượt 1,31% KH). Sản lượng lương thực năm 2024 đạt gần 1,56tấn. Diện tích, tích tụ tập trung đất đai để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao đạt 6.568,9 ha (vượt 6,2% KH). Tỷ lệ che phủ rừng toàn tỉnh đạt 53,86% (vượt 0,06% KH). Tỷ lệ hộ gia đình nông thôn được dùng nước hợp vệ sinh 98% (đạt 100% KH).

Chương trình Mục tiêu Quốc gia Xây dựng Nông thôn mới (XDNTM), Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) được tập trung chỉ đạo quyết liệt, với những kết quả to lớn. Năm 2024, toàn tỉnh có thêm có thêm 2 huyện, 17 xã đạt chuẩn NTM; 2 huyện và 33 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 11 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 120 sản phẩm OCOP. Lũy kế đến hết năm 2024, toàn tỉnh có 15 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM; 377/465 xã, 803 thôn, bản miền núi đạt chuẩn NTM; 2 huyện, 123 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 27 xã, 558 thôn bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; có 597 sản phẩm OCOP đã được công nhận, trong đó có 1 sản phẩm 5 sao, 60 sản phẩm 4 sao, 536 sản phẩm 3 sao. Chương trình đã tạo được sức lan tỏa mạnh mẽ và đi vào chiều sâu về chất với nhiều cách làm sáng tạo, đưa Thanh Hóa tiếp tục là một trong những tỉnh thuộc nhóm dẫn đầu trong cả nước về xây dựng NTM. Nổi bật nhất và là điểm sáng của cả nước là phong trào hiến đất, đóng góp trong xây dựng NTM.

Theo tư lệnh ngành nông nghiệp tỉnh nhà, “gần đây đang ghi nhận một xu thế là các hộ dân, tổ hợp tác, HTX và doanh nghiệp đã quan tâm chuyển từ sản lượng sang giá trị trong nông nghiệp. Thay vì sản xuất thứ đang có, ngành và các chủ thể đã chuyển dần sang sản xuất thứ thị trường cần. Đồng thời hướng tới nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ, sản xuất tuần hoàn, đa giá trị, hướng tới xuất khẩu. Nhiều mô hình, vùng sản xuất nông sản sạch, sản phẩm đặc sản, xây dựng thương hiệu sản phẩm, phát thải các-bon thấp đã ra đời, như: Lúa nếp Cay Nọi 770 ha, lúa nếp hạt cau 890 ha, lúa - cá 244 ha, lúa – rươi 8 ha, cam Vân Du 170 ha, bưởi Luận Văn 56 ha, vải Ngọc  47 ha, sản xuất lúa theo hướng giảm phát thải, tạo tín chỉ các bon 90 ha. Ngành đã xác định một số nhiệm vụ để phát triển nông nghiệp hiện đại như xây dựng vùng sản xuất trọng tâm của từng lĩnh vực, tăng cường kêu gọi doanh nghiệp phát triển nông nghiệp công nghệ cao, ứng dụng và chuyển giao khoa học kỹ thuật vào sản xuất…”.

Nội dung và Ảnh: Lê Đồng - LêHợi

Đồ hoạ: Phạm Nam