“Chỉ bàn làm, không bàn lùi” là thông điệp mà Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhiều lần đề cập, nhất là trong lĩnh vực đầu tư công.
“Không bàn lùi” nghĩa là chỉ có tiến lên, gặp suối thì bắc cầu, gặp núi thì mở đường. Đầu tư công là lĩnh vực đầu tư đặc biệt, thực hiện đảm bảo sẽ tạo ra hạ tầng thúc đấy kinh tế - xã hội đất nước phát triển. Việc gì có thể trì hoãn, nhưng đầu tư công thì không, dứt khoát chỉ có “bàn làm”. Bởi, chậm chạp trong giải ngân vốn đầu tư công không chỉ làm lãng phí nguồn lực, còn đánh mất cơ hội.
Với tư tưởng đó, tỉnh Thanh Hóa đã sớm triển khai quyết liệt, đồng bộ các yêu cầu về phê duyệt, phân bổ nguồn vốn, giải phóng mặt bằng, đốc thúc nhà thầu, đẩy mạnh giám sát thi công ngay từ tháng đầu năm. Cũng ngay trong tháng đầu năm Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 01/CT-UBND về việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn đầu tư công và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng vốn đầu tư công năm 2024.
Cũng với tinh thần “chỉ bàn làm”, 5 đoàn công tác của tỉnh do các đồng chí Thường trực UBND tỉnh đã về nhiều địa bàn kiểm tra tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công, trực tiếp lắng nghe chính quyền, ban quản lý dự án, nhà thầu phản ánh, kiến nghị để cùng giải quyết khó khăn, vướng mắc cho các dự án.
Không chỉ có đồng chí Chủ tịch, các đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh trực tiếp thị sát công trình, dự án, ngay cả đồng chí Bí thư Tỉnh ủy cũng nhiều lần đi kiểm tra tiến độ các công trình trọng điểm trên địa bàn, trong đó có những công trình sử dụng nguồn vốn đầu tư công.
Còn nhớ, hồi tháng 3/2024 đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Đỗ Trọng Hưng đã trực tiếp kiểm tra tiến độ dự án Quốc lộ 47 đi cầu Tổ Rồng nối huyện Thọ Xuân và Thường Xuân. Sau khi nghe lãnh đạo địa phương báo cáo điểm nghẽn trong giải phóng mặt bằng, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đã trực tiếp gặp gỡ, trao đổi với các hộ dân thuộc diện giải phóng mặt bằng để nắm tâm tư nguyện vọng của các gia đình và nêu lên tầm quan trọng của tuyến đường đối với sự phát triển của hai huyện. Đồng thời trực tiếp chỉ đạo lãnh đạo huyện Thọ Xuân chỉ đạo các phòng, ban nghiên cứu nhằm đáp ứng nguyện vọng chính đáng của các hộ dân để người dân đồng thuận giải phóng mặt bằng đảm bảo dự án được triển khai đúng tiến độ. Chỉ hơn 20 ngày từ cuộc gặp gỡ này, các hộ dân ở điểm đầu dự án Quốc lộ 47 đi cầu Tổ Rồng đã bàn giao mặt bằng cho dự án.
Tại phiên họp thường kỳ tháng 3/2024, UBND tỉnh đã đề ra nhiệm vụ trọng tâm quý 2/2024 trong đó có yêu cầu các sở, ban, ngành, đơn vị cấp tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố theo chức năng, nhiệm vụ được giao triển khai quyết liệt, hiệu quả các giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2024; thực hiện rà soát, điều chỉnh vốn của các dự án không có khả năng giải ngân, chậm giải ngân để bố trí cho các dự án có nhu cầu bổ sung vốn đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Nhất là tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm, hiệu quả của 5 tổ công tác kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2024. Với tinh thần “chỉ bàn làm”, tính đến ngày 31/3/2024 toàn tỉnh đã giải ngân được 2.275,7 tỷ đồng vốn đầu tư công, bằng 17,8% kế hoạch, cao hơn 4,13% so với tỷ lệ giải ngân của cả nước, đứng thứ 14/63 tỉnh, thành phố cả nước.
Có thể nói tinh thần “chỉ bàn làm” đã thổi luồng sinh khí mới, thôi thúc trách nhiệm, chuyển hóa hành động, hiệu quả giải ngân vốn đầu tư công được đo lường bằng con số cụ thể. Đó là, có tới 19 chủ đầu tư, đơn vị giải ngân đạt trên mức giải ngân trung bình của tỉnh và 26 dự án đã giải ngân đạt 100% kế hoạch.
Tuy nhiên, như một bất cập trong hệ thống quản lý, bên cạnh sự tích cực, tuân thủ, thì vẫn tồn tại một bộ phận cán bộ, những đơn vị chưa nhận thức được đầy đủ yêu cầu cấp bách của nhiệm vụ đầu tư công. Tinh thần “bàn lùi” là tư duy cũ còn rơi rớt lại trong thời đại mới, nhưng đáng tiếc lại trở thành rào cản khiến cho nhiều dự án đầu tư công trên địa bàn Thanh Hóa bị ắc tắc. Bức tranh đầu tư công những tháng đầu năm dù được đánh giá tươi màu, nhưng khó để nói là hoàn chỉnh. Tại hội nghị trực tuyến UBND tỉnh với các huyện, thị xã, thành phố về tình hình thực hiện giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 mới đây, đã chỉ ra vẫn còn 29 chủ đầu tư giải ngân dưới mức trung bình của tỉnh; 5 đơn vị có tỷ lệ giải ngân “0 đồng”; 3 huyện có tỷ lệ diện tích giải phóng mặt bằng 0%; 41 dự án gặp khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Nguyên nhân của tình trạng này được chỉ ra là do năng lực quản lý dự án của nhiều ban quản lý, chủ đầu tư hạn chế. Công tác chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện của nhiều địa phương có thời điểm còn lúng túng, thiếu quyết liệt, chưa nắm chắc tình hình... Tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm trong tham mưu, giải quyết công việc của một bộ phận cán bộ, công chức, trong đó có cả những người đứng đầu còn tồn tại ở không ít cơ quan, đơn vị, địa phương dẫn đến nhiều công việc bị đình trệ, ách tắc, trong đó có những phần việc thuộc lĩnh vực đầu tư công.
Nguồn vốn đầu tư công cần phải gian ngân trong năm 2024 vẫn còn nhiều. Nhiều dự án cần phải đẩy nhanh tiến độ, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, nhất là việc giải phóng mặt bằng ngay bây giờ mới mong kịp tiến độ. Những yêu cầu này đòi hỏi phải có một tinh thần, trách nhiệm rất cao với tinh thần “chỉ bàn làm”. Chúng ta phải nhận thức được rằng, thông điệp mà người đứng đầu Chính phủ đề ra là một mệnh lệnh, quyết tâm chính trị, chứ không chỉ nên xem là sự kêu gọi đơn thuần. Đó là vì sự phát triển của đất nước, của từng ngành, từng địa phương.
Phát biểu kết luận tại hội nghị trực tuyến UBND tỉnh với các huyện, thị xã, thành phố về tình hình thực hiện giải ngân vốn đầu tư công năm 2024, Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Minh Tuấn đã nhấn mạnh: Nhiệm vụ đặt ra trong thời gian tới là hết sức nặng nề, do vậy các cấp, ngành cần phát huy kết quả đạt được, tiếp tục nêu cao tinh thần, trách nhiệm thực hiện hiệu quả kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2024, tạo động lực cho sự phát triển.
Theo người đứng đầu UBND tỉnh, để đạt mục tiêu đề ra các cấp, ngành cần phải tập trung chỉ đạo, thực hiện đồng bộ các giải pháp, tăng tốc ngay trong quý II. Nhất là trong chỉ đạo, điều hành phải sâu sát cụ thể đối với từng dự án. Quyết liệt trong việc điều chỉnh vốn, dừng hoặc chấm dứt đối với những dự án chậm thực hiện, thực hiện không hiệu quả.
Tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi” đã được các đồng chí lãnh đạo tỉnh cụ thể thông qua những văn bản, những chuyến kiểm tra, thị sát. Tinh thần ấy cũng được nhiều chủ đầu tư thấm nhuần, chuyển hóa thành hành động cụ thể. Hãy nhân lên tinh thần ấy để cùng nhau “bàn làm”, đừng để sự trị trệ, lạc hậu của thói quen cũ kéo lùi sự phát triển của chúng ta.