Với tâm thế rộng mở, cùng với cả nước, tỉnh ta bước vào năm Quý Mão - 2023 đầy biến động, nhiều khó khăn và trở ngại phát sinh lớn hơn và gay gắt hơn so với dự báo; song, càng trong gian khó, càng tôi luyện bản lĩnh, ý chí, khát vọng phát triển. Vượt qua hành trình "gió ngược", năm qua, đã chứng kiến những nỗ lực vượt bậc của các cấp ủy đảng, chính quyền, Nhân dân các dân tộc tỉnh ta, đưa nền kinh tế đứng thứ 8 cả nước vững vàng cán đích với những kết quả toàn diện trên các lĩnh vực. Thanh Hóa đang phấn đấu trở thành tỉnh giàu về kinh tế, không ngừng hiện thực hóa “khát vọng thịnh vượng”.

Tiếp nối mạch nguồn thắng lợi của nhiều năm trước, kinh tế tiếp tục tăng trưởng khá, tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) đạt 7,01%, cao hơn bình quân chung và đứng thứ 3 trong nhóm các tỉnh, thành phố có quy mô kinh tế lớn nhất cả nước. Các lĩnh vực kinh tế đều khởi sắc, nhiều chỉ tiêu quan trọng tiếp tục xác lập những con số “ấn tượng”; trong đó, nông nghiệp với những mùa vàng bội thu, giá trị sản xuất tăng 4,16% so với cùng kỳ. Sản xuất công nghiệp duy trì đà tăng trưởng cao, giá trị sản xuất tăng 10,73%; vóc dáng của một trung tâm lớn về công nghiệp năng lượng và chế biến, chế tạo đang dần định hình. Các ngành dịch vụ tiếp tục phục hồi và phát triển, một số lĩnh vực phát triển mạnh; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tăng 14,1% so với cùng kỳ. Thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn đạt 43.279 tỷ đồng, vượt 22,5% dự toán. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội tiếp tục được quan tâm đầu tư; với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa”, tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, cùng nhiều tuyến giao thông kết nối vùng, liên vùng, một số dự án công nghiệp quy mô lớn cơ bản hoàn thành, đưa vào sử dụng, góp phần nâng cao năng lực sản xuất, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, tạo ra sắc vóc, diện mạo mới cho tỉnh.

Công tác quy hoạch được đặc biệt quan tâm, tỉnh đã tập trung hoàn chỉnh các quy hoạch, kế hoạch lớn được cấp có thẩm quyền phê duyệt; tổ chức sơ kết, tổng kết, cụ thể hóa, quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời, bài bản, sâu rộng các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kịp thời bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện hệ thống thể chế, cơ chế, chính sách, tạo hành lang pháp lý, cơ hội thuận lợi để phát triển. Hoạt động đối ngoại tiếp tục được mở rộng, đi vào chiều sâu; xúc tiến đầu tư, hợp tác kinh doanh với nhiều đối tác, tập đoàn, doanh nghiệp lớn trên thế giới được đẩy mạnh; các chỉ số cải cách hành chính của tỉnh (PAPI, PAR INDEX, SIPAS) đứng trong nhóm đầu cả nước.

Là vùng đất trầm tích các giá trị văn hóa, giàu bản sắc, được tôi luyện qua lịch sử đầy thăng trầm nhưng rất đỗi hào hùng của dân tộc; năm 2023 là năm lĩnh vực văn hóa - xã hội ghi những dấu ấn đậm nét, về một xứ Thanh đẹp về văn hóa. Bên cạnh việc tiếp tục duy trì thành tích cao trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế; lần đầu tiên tỉnh ta có học sinh giành ngôi vị quán quân Chung kết Đường lên đỉnh Olympia năm 2023. Thể thao thành tích cao tiếp tục trong nhóm các địa phương dẫn đầu cả nước, Câu lạc bộ Bóng đá Đông Á Thanh Hóa giành chức vô địch Cúp Quốc gia và siêu Cúp Quốc gia...

Nhiều sự kiện kinh tế, chính trị, văn hóa, lễ hội truyền thống được tổ chức thiết thực, có sức lan tỏa sâu rộng, khơi dậy trong Nhân dân ý chí tự lực, tự cường và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. An sinh xã hội được bảo đảm, đời sống Nhân dân tiếp tục được cải thiện. Chúng ta tiếp tục củng cố thành quả thoát nghèo “không để ai bị bỏ lại phía sau”; tỷ lệ hộ nghèo (theo chuẩn nghèo giai đoạn 2022 - 2025) còn 3,52%, giảm 1,47% so với năm 2022. Trong năm, đã có hàng trăm hộ gia đình nghèo sinh sống trên sông được hỗ trợ xây dựng nhà ở, nhiều hộ dân ở khu vực miền núi, vùng có nguy cơ cao về lũ ống, lũ quét, sạt lở đất được di chuyển đến nơi an toàn, tạo sinh kế mới để ổn định cuộc sống.

Những kết quả của năm qua không chỉ thể hiện trong các chỉ số phát triển kinh tế và những dấu ấn đậm nét về văn hóa - xã hội, mà còn có ý nghĩa khi Thanh Hóa tiếp tục là tỉnh vững về chính trị, mạnh về quốc phòng - an ninh. An ninh trên các tuyến, lĩnh vực, địa bàn trọng điểm của tỉnh được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm; việc tổ chức thành công Ngày hội toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, Ngày hội Biên phòng toàn dân ở cơ sở, đã tăng cường sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc, tạo môi trường ổn định, thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội. Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị được đổi mới và đạt nhiều kết quả quan trọng; đoàn kết, thống nhất trong Đảng, trong Nhân dân được tăng cường; uy tín, vị thế của tỉnh được nâng cao, niềm tin của Nhân dân đối với cấp ủy, chính quyền được củng cố.

Tin tưởng, phấn khởi về tương lai rộng mở phía trước, nhưng chúng ta không khỏi băn khoăn, trăn trở, chưa thực sự bằng lòng vì những kết quả đạt được chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, cũng như yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa quê hương, đất nước. Khi đi sâu phân tích những nguyên nhân đang gây ra trở ngại, thậm chí là “lực cản” của quá trình phát triển, cần phải nhắc tới nguyên nhân chủ quan đầu tiên, đó là: Kỷ luật, kỷ cương có nơi chưa nghiêm; vẫn còn một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo, quản lý từ tỉnh đến cơ sở năng lực hạn chế, thiếu tinh thần trách nhiệm, thiếu gương mẫu trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ; có tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm, làm việc cầm chừng, né tránh, đùn đẩy, làm trì trệ, ách tắc công việc... Mặc dù vậy, cũng cần nhìn nhận khách quan rằng, quy luật của sự vận động phát triển vốn dĩ là quá trình liên tục phát sinh mâu thuẫn và giải quyết mâu thuẫn. Đây cũng là điều tất yếu, bởi mâu thuẫn chính là nguồn gốc của sự phát triển.

Việc xuất hiện các trở ngại, khó khăn trong tiến trình phát triển kinh tế - xã hội, vốn dĩ không thể tránh khỏi; vì vậy, không hoang mang, lo lắng hay bi quan, mà ngược lại, chúng ta cần đối diện với mọi khó khăn, thách thức phát sinh bằng tâm thế chủ động, sẵn sàng, bằng trí tuệ, bản lĩnh và kinh nghiệm, bằng quyết tâm, nhiệt huyết và trách nhiệm ở từng cấp, từng ngành, từng địa phương, đơn vị và mỗi cán bộ, đảng viên. Và suy cho cùng “chìa khóa” để giải quyết mâu thuẫn hay trở ngại phát sinh vẫn luôn là con người, mà trực tiếp nhất là đội ngũ cán bộ - “cái gốc của mọi công việc”. Điều đó đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên, đặc biệt là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý phải luôn chủ động sáng tạo, quyết tâm, quyết liệt, nỗ lực hành động, đổi mới sáng tạo, có tinh thần “7 dám”, “Dám nghĩ; dám nói; dám làm; dám chịu trách nhiệm; dám đổi mới, sáng tạo; dám đương đầu với khó khăn, thử thách và dám hành động vì lợi ích chung”, mở rộng tư duy, tầm nhìn chiến lược, nâng cao năng lực, kỹ năng lãnh đạo, quản lý, điều hành, ngang tầm với sự phát triển của tỉnh và đòi hỏi chính đáng của Nhân dân. Tiếp tục trau dồi về đạo đức, lối sống, tác phong của người cán bộ; thực hành phong cách làm việc khoa học, sâu sát, cụ thể, dân chủ, gần dân, trọng dân, hiểu dân, vì dân, bám sát thực tiễn, khiêm tốn học hỏi, nói đi đôi với làm, bằng hành động thực tế đeo bám công việc đến cùng, dứt điểm, đo đếm được kết quả.

Năm mới Giáp Thìn 2024 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, năm tăng tốc, bứt phá để về đích, năm giữ vai trò then chốt, quyết định đối với việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021-2025. Theo dự báo, tình hình thế giới và khu vực sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường cả về kinh tế, chính trị và an ninh. Cùng với việc triển khai các công việc thường xuyên, khắc phục các vụ việc tồn đọng, sẽ còn có những vấn đề mới phát sinh, tác động đến việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh của tỉnh.

Trước yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa quê hương, đất nước, đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường, tuyệt đối không được chủ quan, thỏa mãn, bằng lòng với những kết quả đã đạt được, mà phải chủ động, linh hoạt, sáng tạo, quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả để triển khai thực hiện, phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức 27 chỉ tiêu chủ yếu năm 2024; đồng thời, suy nghĩ về các chủ trương lớn, chuẩn bị các dự án lớn tạo đột phá cho nhiệm kỳ 2025-2030 và giai đoạn tiếp theo để Thanh Hóa phát triển nhanh, bền vững, sớm hiện thực hóa "khát vọng thịnh vượng". Bám sát chủ đề công tác năm 2024 "Kỷ cương - trách nhiệm - hành động - sáng tạo - phát triển", các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ, các ngành, đoàn thể trong tỉnh phải tập trung thực hiện thật tốt các nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu theo tinh thần Nghị quyết số 15-NQ/TU ngày 1/12/2023 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, trọng tâm là các nhiệm vụ sau:

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả các chương trình, đề án, kế hoạch thực hiện các nghị quyết của Đảng, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm giai đoạn 2021 - 2025; tổ chức thực hiện đồng bộ, quyết liệt các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Thanh Hóa theo Nghị quyết số 37/2021/QH15 của Quốc hội khóa XV và các cơ chế, chính sách của tỉnh đã ban hành; Thông báo số 504/TB-VPCP ngày 5/12/2023 của Văn phòng Chính phủ về kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh. Đồng thời, rà soát, tiếp tục nghiên cứu, xây dựng ban hành các cơ chế, chính sách mới, đột phá, các chương trình, dự án lớn về kết cấu hạ tầng, về văn hóa, về hành chính để khởi công và khánh thành chào mừng đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ mới, tạo động lực mới cho sự phát triển.

Tiếp tục cụ thể hóa triển khai thực hiện có hiệu quả Quy hoạch tỉnh Thanh Hóa thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa đến năm 2040. Khẩn trương hoàn thành việc lập, thẩm định và trình phê duyệt các quy hoạch phân khu chức năng chính theo điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu Kinh tế Nghi Sơn, quy hoạch chung đô thị Thanh Hóa (bao gồm cả khu vực mở rộng huyện Đông Sơn), quy hoạch phân khu chức năng, quy hoạch chi tiết tại các khu vực phát triển nhanh, dọc các tuyến đường giao thông lớn, các tuyến giao thông chính. Tập trung rà soát, điều chỉnh những bất cập, chồng chéo, chưa thống nhất giữa các loại quy hoạch, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc thu hút đầu tư phát triển.

Thứ hai, tập trung cao nhất cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế, thúc đẩy mạnh mẽ 3 động lực tăng trưởng chủ yếu, gồm: Đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu. Đẩy mạnh cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, trọng tâm là phát triển nông nghiệp toàn diện với quy mô phù hợp, giá trị gia tăng cao, bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới. Đẩy mạnh thu hút các dự án sản xuất công nghiệp, sản phẩm công nghiệp mới, ưu tiên các sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án công nghiệp, nhất là các dự án dự kiến hoàn thành trong năm 2024; tạo mọi điều kiện thuận lợi để sớm khởi công Dự án điện khí LNG Nghi Sơn, Khu công nghiệp Phú Quý (huyện Hoằng Hóa); khẩn trương thực hiện thủ tục để sớm lựa chọn nhà đầu tư thực hiện các dự án đầu tư hạ tầng Khu công nghiệp phía Tây thành phố Thanh Hóa, Khu công nghiệp Giang Quang Thịnh (huyện Thiệu Hóa). Tập trung đầu tư hạ tầng, thu hút, nâng tỷ lệ lấp đầy các khu, cụm công nghiệp.

Triển khai đồng bộ các giải pháp phục hồi và phát huy tiềm năng, thế mạnh, các cơ hội, dư địa tăng trưởng các ngành dịch vụ gắn với đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số. Thực hiện có hiệu quả chủ trương phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn; tập trung quảng bá, xúc tiến, hợp tác kích cầu du lịch, đa dạng hóa sản phẩm, nâng chất lượng dịch vụ du lịch.

Thứ ba, triển khai quyết liệt, hiệu quả các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 ngay từ đầu năm. Thực hiện đồng bộ các giải pháp quyết liệt, hiệu quả để đảm bảo hoàn thành vượt cao dự toán thu ngân sách Nhà nước; quản lý và sử dụng ngân sách tiết kiệm, hiệu quả để tập trung nguồn lực phục vụ cho đầu tư phát triển và các nhiệm vụ cấp bách. Tiếp tục chỉ đạo thực hiện hiệu quả Kế hoạch hành động số 22-KH/TU ngày 23/7/2021 của Tỉnh ủy về thực hiện khâu đột phá về đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo môi trường đầu tư thông thoáng, hấp dẫn giai đoạn 2021 - 2025; thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao tỷ lệ hồ sơ giải quyết trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 và cải thiện thứ hạng các Chỉ số PCI, PAPI, PAR INDEX, SIPAS. Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng chính quyền số, kinh tế số, xã hội số. Thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong thực thi công vụ và đạo đức công vụ; nâng cao đạo đức, văn hóa, tính chuyên nghiệp của cán bộ, công chức, viên chức.

Thứ tư, nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa - xã hội và đời sống Nhân dân. Triển khai thực hiện tốt kế hoạch giáo dục - đào tạo, giải quyết căn bản tình trạng thiếu giáo viên ở các cấp học, bậc học; nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và giáo dục mũi nhọn; khắc phục tình trạng nợ đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và vi phạm quyền lợi của người lao động. Quan tâm chăm sóc sức khỏe Nhân dân; tăng cường ứng dụng kỹ thuật mới, kỹ thuật cao trong khám và điều trị bệnh tại các tuyến; có giải pháp bảo đảm đủ, kịp thời thuốc, vật tư y tế tại các cơ sở khám chữa bệnh và cung ứng đủ vắc-xin cho Chương trình tiêm chủng mở rộng. Đẩy mạnh đào tạo nghề và giải quyết việc làm, nhất là ở nông thôn, miền núi. Tiếp tục thực hiện Đề án sắp xếp lại dân cư ở các huyện miền núi và hỗ trợ đồng bào sinh sống trên sông lên bờ ổn định cuộc sống bền vững. Tạo chuyển biến rõ nét về chất các hoạt động văn hóa; tiếp tục quan tâm xây dựng hình ảnh tốt đẹp về đất và người Thanh Hóa trong lòng bạn bè trong nước và quốc tế.

Thứ năm, tăng cường củng cố quốc phòng - an ninh. Thực hiện đồng bộ, hiệu quả các biện pháp bảo đảm an toàn giao thông, phòng, chống cháy, nổ; nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Kiên trì, kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực gắn với đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện luật pháp, cơ chế, chính sách để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; chấn chỉnh, đấu tranh loại bỏ tư tưởng bàn lùi, nhụt chí, làm việc "cầm chừng", "phòng thủ", "che chắn", giữ "an toàn" trong một bộ phận cán bộ, công chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.

Thứ sáu, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, của tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Tiếp tục triển khai có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, Kết luận số 21-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, các quy định về nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp. Tập trung cao cho công tác chuẩn bị đại hội đảng bộ các cấp, nhiệm kỳ 2025-2030, tiến tới Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX; trọng tâm là xây dựng các văn kiện đại hội với những định hướng chiến lược cho sự phát triển của tỉnh giai đoạn 2025 - 2030 và những năm tiếp theo. Chủ động chuẩn bị vững chắc đội ngũ cán bộ cho nhiệm kỳ mới, bảo đảm sự chuyển tiếp vững vàng giữa các thế hệ cán bộ. Tiếp tục triển khai thực hiện kế hoạch sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025, gắn với sắp xếp tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ của hệ thống chính trị.

Xuân mới Giáp Thìn 2024 đã về trên khắp mọi nẻo đường của quê hương, đất nước, mang theo khát vọng, niềm tin và khí thế mới. Dẫu còn đó không ít khó khăn, trở ngại; song, chúng ta tin tưởng chắc chắn rằng, Đảng bộ, chính quyền, Nhân dân các dân tộc tỉnh ta sẽ đoàn kết một lòng, tiếp bước truyền thống cách mạng hào hùng của quê hương, phát huy trí tuệ, bản lĩnh, ý chí tự lực, tự cường, đồng tâm, hợp lực ra sức thi đua, nỗ lực phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch năm 2024, xây dựng Thanh Hóa trở thành cực tăng trưởng mới ở phía Bắc Tổ quốc.

Nhân dịp năm mới 2024 và đón tết cổ truyền dân tộc - Tết Giáp Thìn, xin gửi tới đồng chí, đồng bào các dân tộc, các tôn giáo, cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang trong tỉnh; đồng bào Thanh Hóa đang sinh sống, lao động, học tập, công tác ở nước ngoài, tỉnh ngoài; người tỉnh ngoài, nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Thanh Hóa lời chúc mạnh khỏe, hạnh phúc, an khang, thịnh vượng.

Năm mới giành nhiều thắng lợi mới!

Đồ họa: Mai Huyền