Nhân Ngày Thế giới không thuốc lá (31-5): Thuốc lá và bệnh tim mạch

Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới, Việt Nam nằm trong danh sách 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Tỷ lệ hút thuốc của nam giới là 45,3%, 11% tổng số ca tử vong ở nam giới do các bệnh liên quan đến thuốc lá.

Mít tinh, diễu hành hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá.

Theo điều tra tại Bệnh viện K Trung ương, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá lên tới 96%, trong khi đó không hút thuốc lá là 3,2%. Nhằm đẩy mạnh và tăng cường hơn nữa sự quan tâm của các ngành, các cấp, các tổ chức và quần chúng đối với công tác phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL), Tổ chức Y tế thế giới lấy ngày 31-5 hàng năm là Ngày Thế giới không thuốc lá.

Tại Thanh Hóa trong những năm qua, tỉnh đã tích cực triển khai thực hiện công tác PCTHTL, nhằm giảm tỷ lệ hút thuốc lá trong cộng đồng. Sau khi Luật PCTHTL có hiệu lực thi hành từ ngày 1-5-2013, năm 2014 Thanh Hóa đã thành lập Ban chỉ đạo PCTHTL của tỉnh. Ban chỉ đạo đã xây dựng kế hoạch và triển khai, chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành trên địa bàn tăng cường công tác thông tin tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cộng đồng trên hệ thống thông tin đại chúng về tác hại của việc sử dụng thuốc lá; phát động phong trào thực hiện không khói thuốc lá ở nơi làm việc, nơi công cộng; tăng cường công tác kiểm tra việc tuân thủ quy định cấm hút thuốc tại nơi có quy định cấm; đưa tiêu chuẩn không hút thuốc lá tại nơi làm việc vào tiêu chuẩn thi đua của cán bộ, công chức, nhân viên cơ quan... Trong đó, ngành y tế là một trong những đơn vị điển hình về thực hiện môi trường bệnh viện không khói thuốc. Tại các cơ sở y tế đều xây dựng góc tuyên truyền PCTHTL bằng các biển báo, panô cấm hút thuốc lá; triển khai phong trào thi đua xây dựng môi trường cơ sở y tế không khói thuốc lá giữa các khoa, phòng với nhau; đưa nội dung về thực hiện cấm hút thuốc lá vào đánh giá thi đua của các khoa phòng...

Có mặt tại một số bệnh viện trong tỉnh như: Bệnh viện Đa khoa TP Thanh Hóa, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Y dược cổ truyền Thanh Hóa, Bệnh viện Phổi... hình ảnh chúng tôi dễ bắt gặp nhất là bảng hiệu “cấm hút thuốc”. Điều đáng ghi nhận, không những tuân thủ quy định trong bệnh viện, toàn thể cán bộ và nhân viên y tế đều phải có trách nhiệm là những giám sát viên, thường xuyên nhắc nhở khi có cán bộ, viên chức, bệnh nhân và người nhà bệnh nhân hút thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện. Ngoài việc đặt, treo các biển hiệu cấm hút thuốc lá tại các khu vực đông người, dễ thấy, hầu như các bệnh viện đều có các phòng chức năng kiêm tư vấn, điều trị cai nghiện thuốc lá với mục đích giúp người nghiện hiểu rõ tác hại nghiêm trọng của việc hút thuốc lá, tư vấn phương pháp cai nghiện, giúp người nghiện tự điều chỉnh hành vi, giảm lượng thuốc hút trong ngày. Bệnh nhân và người nhà bệnh nhân khi đến khám và điều trị sẽ được y, bác sĩ tuyên truyền, tư vấn về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe. Hiệu quả của việc đẩy mạnh tuyên truyền đã nâng cao ý thức người dân không hút thuốc tại môi trường công cộng bệnh viện, giúp bệnh nhân và người nhà giảm thiểu việc hút thuốc lá thụ động, tạo môi trường trong lành cho người bệnh khi đến khám và điều trị tại các bệnh viện.

Tuy nhiên, hiện nay các bệnh liên quan đến tác hại của thuốc lá vẫn không ngừng gia tăng, tỷ lệ các bệnh nhân mắc các bệnh tim mạch, ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính luôn chiếm tỷ lệ khá cao trong số các bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Phổi tỉnh. Công tác PCTHTL gặp nhiều khó khăn do một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức hút thuốc lá không đúng nơi quy định, đặc biệt là tại cơ quan, công sở khiến hiệu quả của việc tuyên truyền về tác hại thuốc lá vẫn còn hạn chế; đa số người dân chưa nhận thức được mức độ tổn thất to lớn về sức khỏe, kinh tế và môi trường do thuốc lá gây nên; đặc biệt chưa thấy được tác hại của thuốc lá là nguyên nhân dẫn đến đói nghèo và bệnh tật.

Ông Lê Bật Tân, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi Thanh Hóa cho biết: Tại bệnh viện, số bệnh nhân mắc các bệnh liên quan đến thuốc lá như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), hen phế quản, ung thư phổi chiếm tỷ lệ cao trong tổng số bệnh nhân điều trị. Hiện nay việc điều trị cho các bệnh nhân liên quan đến thuốc lá chỉ có thể ngăn chặn sự phát triển của bệnh chứ không thể chữa trị hoàn toàn. Trong khói thuốc chứa hơn 4.000 loại hóa chất, trong đó có hơn 200 loại chất độc hại và các chất gây nghiện, đặc biệt là nicotine; tính trung bình mỗi năm Việt Nam tiêu tốn khoảng hơn 8 nghìn tỷ đồng cho việc hút thuốc lá. Số tiền này có thể dùng để mua lương thực nuôi sống 10,6 triệu người.

Ngày Thế giới không thuốc lá năm 2018, Tổ chức Y tế Thế giới lựa chọn chủ đề “Thuốc lá và bệnh tim mạch”. Thông qua chủ đề này, Tổ chức Y tế thế giới muốn thông tin tới cộng đồng mối liên hệ giữa việc sử dụng thuốc lá và các bệnh tim mạch. Tổ chức Y tế thế giới cũng kêu gọi các quốc gia cần có những hành động kịp thời và hiệu quả nhằm làm giảm nguy cơ mắc và tử vong do các bệnh về tim mạch liên quan đến sử dụng thuốc lá.

Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31-5 và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá 25-5 – 31-5, Ban Chỉ đạo tỉnh tiếp tục chỉ đạo công tác PCTHTL trên địa bàn tỉnh, huy động sự vào cuộc của các cấp chính quyền, ban, ngành, đoàn thể và có giải pháp đồng bộ trong công tác PCTHTL. Duy trì và phát triển mạng lưới cộng tác viên nòng cốt về PCTHTL tại địa phương để hoạt động PCTHTL có hiệu quả. Tăng cường công tác truyền thông về tác hại của hút thuốc và hút thuốc thụ động cho cộng đồng dưới nhiều hình thức, trong đó mục tiêu chung là tăng cường việc thực thi Luật PCTHTL và môi trường không khói thuốc: 60% người dân tại cộng đồng hiểu biết về tác hại của thuốc lá, trên 50% người dân tại cộng đồng biết về quy định của Luật PCTHTL, 60% cơ quan hành chính của tỉnh thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc tại nơi làm việc trong nhà, 70% trường mẫu giáo và tiểu học thực hiện quy định nghiêm cấm hút thuốc trong khuôn viên trường học, 80% bệnh viện tuyến tỉnh có quy định về việc thực thi môi trường không khói thuốc trong khuôn viên và trong đó 70% thực thi nghiêm môi trường không khói thuốc...