Nhất thể hóa Bí thư Chi bộ kiêm trưởng bản, khu phố ở huyện Quan Sơn: Kết quả và kinh nghiệm

Mô hình nhất thể hóa chức danh Bí thư chi bộ kiêm Trưởng bản, khu phố ở huyện Quan Sơn, tỉnh Thanh Hoá là hướng đi đúng đắn, mang lại hiệu quả thiết thực trong thực tiễn, góp phần đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở; đội ngũ Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng bản, khu phố trên địa bàn huyện thực sự là cầu nối giữa người dân với cấp ủy, chính quyền địa phương, từ đó có sự chỉ đạo, điều hành phù hợp, đảm bảo tính khả thi cao.

Đại hội điểm tại Chi bộ Bản Son, xã Na Mèo, huyện Quan Sơn, nhiệm kỳ 2022 - 2025

Quan Sơn là huyện biên giới nằm ở phía Tây của tỉnh Thanh Hóa, có diện tích tự nhiên: 92.662,45 km². Hiện nay, huyện có 12 đơn vị hành chính (11 xã, 01 thị trấn); 94 bản, khu phố; dân số khoảng 41.211 người. Đảng bộ huyện có 32 cơ sở đảng trực thuộc, 191 chi bộ trực thuộc đảng bộ cơ sở (Trong đó: Chi bộ khu vực nông thôn, khu phố 94, chi bộ còn lại 97) với 4.136 đảng viên.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2015 - 2020 và 2020 - 2025, đặc biệt là Công văn số 467-CV/TU, ngày 20/3/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc nhất thể hóa chức danh Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn, tổ dân phố; Công văn số 1555-CV/TU, ngày 14/01/2020 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về việc nhất thể hóa chức danh Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn, tổ dân phố.

Ban Thường vụ Huyện ủy đã chủ động tổ chức triển khai và ban hành Công văn số 198-CV/HU, ngày 17/4/2017 của Huyện ủy Quan Sơn về việc tổ chức Đại hội Chi bộ trực thuộc Đảng bộ cơ sở nhiệm kỳ 2017-2020; Công văn số 595-CV/HU, ngày 17/01/2020 của Ban Thường vụ Huyện ủy và Hướng dẫn số 01-HD/BTC, ngày 20/01/2020 của Ban Tổ chức Huyện ủy về việc hướng dẫn tổ chức Đại hội Chi bộ trực thuộc đảng bộ cơ sở, nhiệm kỳ 2020 – 2022, đảm bảo sự lãnh đạo toàn diện thực hiện chủ trương nhất thể hóa Bí thư Chi bộ kiêm trưởng bản, khu phố nhiệm kỳ 2017-2020 và nhiệm kỳ 2020-2022.

Kết quả đạt được

Nhiệm kỳ 2017 - 2020 và nhiệm kỳ 2020 - 2022, thực hiện thống nhất trên toàn huyện nhất thể hóa chức danh Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng bản, khu phố với 94/94 Chi bộ nông thôn, khu phố thuộc Đảng bộ thực hiện nhất thể hoá, đạt 100%.

Trong quá trình thực hiện, do đặc biệt chú trọng làm tốt công tác lựa chọn nhân sự đảm bảo về trình độ, năng lực, phẩm chất, tác phong, uy tín nên Đội ngũ Bí thư chi bộ kiêm Trưởng bản, khu phố đã phát huy tốt vai trò trách nhiệm của người đứng đầu Chi bộ bản, khu phố. Đa số các đồng chí là những người trẻ, tâm huyết, nhiệt tình gánh vác công việc của bản, khu phố đặc biệt là trong phát triển kinh tế.

Nhờ đó, thời gian qua cấp xã đã triển khai được nhiều mô hình phát triển kinh tế, nhiều Bí thư chi bộ là hộ gia đình sản xuất giỏi. Năm 2017 toàn huyện có 14 bản về đích nông thôn mới, đến năm 2021 đã có 02 xã, 53/83 bản đạt chuẩn nông thôn mới; đời sống của nhân dân trong huyện từng bước được nâng lên, thu nhập bình quân đầu người hằng năm đều tăng; số hộ nghèo toàn huyện năm 2017 là 2.406 hộ chiếm 27,20%, đến năm 2021 giảm xuống còn 977 hộ chiếm 10,73%.

Việc nhất thể hóa chức danh Bí thư chi bộ kiêm Trưởng bản, khu phố trên địa bàn huyện đã giúp cơ cấu bộ máy gọn nhẹ, tạo sự thống nhất, đồng thuận từ việc ban hành chủ trương cho đến công tác lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện bảo đảm trực tiếp và toàn diện, giảm thời gian hội họp. Nội dung sinh hoạt Chi bộ được cụ thể, đúng và trúng hơn với yêu cầu thực tiễn. Việc triển khai các việc được thuận lợi và nhanh hơn, những vấn đề “nóng” được đưa ra bàn bạc ngay trong cấp ủy, Chi bộ và đưa ra hướng giải quyết, xử lý kịp thời, không để kéo dài.

Đại biểu biểu quyết thông qua Nghị quyết Đại hội Chi bộ Bản Son, xã Na Mèo, huyện Quan Sơn, nhiệm kỳ 2022 - 2025.

Công tác phát triển Đảng ở các Chi bộ được quan tâm; từ việc phát hiện, định hướng quần chúng, phát triển công tác đoàn, hội đến việc phân công đảng viên theo dõi, giúp đỡ quần chúng ưu tú để bồi dưỡng kết nạp vào Đảng, quản lý giáo dục, phân công công tác và rèn luyện đảng viên.

Việc quản lý đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là những đảng viên đang đi làm ăn xa đi vào nề nếp; thực hiện thường xuyên việc rà soát, phát hiện, giáo dục, giúp đỡ, sàng lọc để đưa ngay những người không đủ tư cách ra khỏi Đảng.

Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng bản, khu phố luôn gương mẫu tổ chức kiểm điểm tự phê bình và phê bình hàng năm một cách nghiêm túc, đúng quy trình, đảm bảo dân chủ, khách quan, cầu thị. Ý kiến đóng góp cho tập thể, cá nhân thẳng thắn, tính chiến đấu cao, thể hiện tinh thần trách nhiệm và có tính xây dựng.

Trong kiểm điểm tự phê bình và phê bình, cá nhân các đồng chí Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng bản, khu phố đều gương mẫu tự liên hệ với các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống ‘‘tự diễn biến”, ‘‘tự chuyển hóa” theo Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII. Sau kiểm điểm các tập thể và cá nhân các đồng chí đều xây dựng Kế hoạch, giải pháp, thời hạn khắc phục những hạn chế, khuyết điểm. Kết quả đánh giá, xếp loại thực chất với phong trào hoạt động của địa phương, số tập thể chi bộ xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ không còn, số đảng viên được xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ năm sau thấp hơn năm trước. Kết quả xếp loại hàng năm của chi bộ bản, khu phố tỷ lệ hoàn thành tốt, xuất sắc đều tăng. Xếp loại cá nhân các đồng chí Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng bản, khu phố luôn hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ.

Việc nhất thể hóa chức danh Bí thư kiêm Trưởng bản, khu phố giúp cho công tác tổ chức Đại hội Đảng bộ, Chi bộ cơ sở thành công tốt đẹp và nhất là trong cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 vừa qua, đạt tỷ lệ 100% cử tri đi bầu cử, tỷ lệ đại biểu trúng cử với số phiếu tín nhiệm rất cao.

Ban cạnh kết quả đạt được, cũng còn những khó khăn, hạn chế: Công tác xây dựng phương án lựa chọn, bố trí, sắp xếp nhân sự nhất là những bản, khu phố đông đảng viên, nhiều hộ gia đình, an ninh trật tự phức tạp không dễ tìm người gánh vác được cả “2 vai”. Mặt khác, áp lực cao, phụ cấp lại thấp, chế độ đãi ngộ chưa phù hợp nên có lúc chưa mặn mà với công việc. Việc áp dụng công nghệ thông tin trong lãnh đạo, điều hành, thông tin báo cáo còn hạn chế, nhất là trưởng bản, khu phố lớn tuổi.

Một số kinh nghiệm rút ra

Thứ nhất, cấp uỷ Đảng và hệ thống chính trị các cấp phải nhận thức đầy đủ về ý nghĩa của việc thực hiện nhất thể hoá chức danh Bí thư kiêm trưởng bản, khu phố; nâng cao nhận thức về vai trò, trách nhiệm của Bí thư chi bộ, phát huy tinh thần, trách nhiệm, phẩm chất, năng lực, đạo đức của Bí thư chi bộ là tấm gương để các đảng viên và quần chúng làm theo. Tổ chức tốt việc học tập nâng cao trình độ của Bí thư chi bộ, coi trọng hội thi Bí thư chi bộ giỏi.

Thứ hai, phải quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh; củng cố cơ sở yếu kém. Thường xuyên rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy chế làm việc; rà soát, bổ sung quy hoạch cán bộ; đổi mới phong cách, lề lối làm việc, nêu cao tính tiên phong gương mẫu của người đảng viên. Đẩy mạnh việc tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ công tác đảng cho chi uỷ viên, nhất là Bí thư chi bộ, đặc biệt quan tâm đến đội ngũ kế cận tại cơ sở. Kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Thứ ba, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và sự tham gia của các tầng lớp Nhân dân trong việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Lãnh đạo thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở với phương châm “ dân biết, dân bàn, dân kiểm tra, dân thụ hưởng” nhằm phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, thu hút Nhân dân tham gia quản lý nhà nước, khắc phục tình trạng quan lưu, mất dân chủ và nạn tham nhũng, lãng phí; coi trọng bồi dưỡng sức dân và các chính sách xã hội.

ThS. Phạm Bá Thịnh (Trường Chính trị tỉnh Thanh Hoá)

-------------------------

Tài liệu tham khảo:

- Báo cáo số 158 - BC/HU, ngày 24-5-2022 của Huyện uỷ Quan Sơn về tổng kết việc thực hiện nhất thể hoá chức danh Bí thư chi bộ kiêm trưởng bản, khu phố tại huyện Quan Sơn, giai đoạn 2017- 20222.