Hoạt động hiệu lực, hiệu quả, xứng đáng là người đại biểu Nhân dân

Từ đầu nhiệm kỳ 2021 đến nay, mặc dù đại dịch COVID-19 ảnh hưởng đến nhiều hoạt động, nhưng HĐND tỉnh và HĐND các huyện, thị xã, thành phố (sau đây gọi chung là HĐND cấp huyện) trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã nỗ lực, đổi mới sáng tạo, linh hoạt thích ứng với thực tiễn, góp phần quan trọng vào những thành tích, kết quả chung của tỉnh năm 2021 và 3 tháng đầu năm 2022.

Kỳ họp thứ tư, HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2021-2026, đánh giá tình hình kinh tế - xã hội năm 2021, phương hướng phát triển kinh tế - xã hội năm 2022.

Thực hiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương, nhằm đổi mới chất lượng, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, ngay từ đầu nhiệm kỳ, HĐND tỉnh và HĐND cấp huyện đã tập trung xây dựng và hoàn thiện “thể chế” làm cơ sở cho hoạt động của cả nhiệm kỳ. HĐND tỉnh và HĐND cấp huyện đã sớm ban hành quy chế hoạt động, nội quy kỳ họp HĐND, quy chế làm việc của thường trực HĐND; đồng thời, ban hành các chương trình, kế hoạch công tác theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Bên cạnh đó, Thường trực HĐND tỉnh, thường trực HĐND cấp huyện đã chỉ đạo các ban HĐND xây dựng và ban hành quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong ban và xây dựng chương trình hoạt động làm căn cứ để triển khai, thực hiện tốt kế hoạch đề ra. HĐND tỉnh và HĐND cấp huyện đã chủ động, linh hoạt trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quy chế làm việc và chương trình công tác, qua đó các chương trình, nhiệm vụ đề ra đều thực hiện đúng thời hạn, đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Công tác chỉ đạo, điều hành của thường trực HĐND được thực hiện sát sao, kịp thời; việc phối hợp giữa các ban và tổ đại biểu HĐND, đại biểu HĐND tỉnh và HĐND cấp huyện được thực hiện chặt chẽ, gắn kết.

Căn cứ quy chế làm việc, HĐND tỉnh và HĐND cấp huyện đã tích cực phối hợp với UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam, các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể thực hiện các chức năng, nhiệm vụ theo luật định, tổ chức triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ theo hướng sâu sát, thiết thực và hiệu quả; chủ động vào cuộc một cách tích cực, ngay từ sớm để cùng với các cơ quan chức năng xem xét, đề xuất ban hành cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước và giải quyết những vấn đề dân sinh bức xúc, phòng chống dịch bệnh COVID-19, góp phần vào việc hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ hằng tháng, quý và cả năm.

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND tỉnh đã tổ chức 4 kỳ họp; HĐND cấp huyện đã tổ chức 115 kỳ họp, trong đó có 67 kỳ họp thường kỳ, 48 kỳ họp chuyên đề; 22 kỳ họp có nội dung chất vấn... để tập trung giải quyết kịp thời nhiều vấn đề quan trọng của tỉnh và từng địa phương. Đặc biệt, từ Kỳ họp thứ 2, Thường trực HĐND tỉnh quyết định ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng phần mềm “phòng họp không giấy”; một số HĐND cấp huyện tại Kỳ họp thứ 3 cũng đã sử dụng phần mềm “phòng họp không giấy”, giúp đại biểu HĐND có thêm thời gian nghiên cứu tài liệu trước khi tham dự kỳ họp. Công tác tổ chức và điều hành kỳ họp có nhiều đổi mới, khoa học. Nội dung, chương trình các kỳ họp bám sát sự chỉ đạo của Trung ương, Tỉnh ủy, cấp ủy địa phương và nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh.

Tại các kỳ họp HĐND tỉnh, chủ tọa điều hành khoa học, dân chủ; phương pháp điều hành đổi mới theo hướng giảm thời gian đọc báo cáo, tờ trình, tăng thời gian thảo luận, chất vấn và trả lời chất vấn, làm rõ những vấn đề còn có những ý kiến khác nhau, tạo sự nhất trí, phát huy dân chủ trong thảo luận, quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương. Qua 4 kỳ họp, HĐND tỉnh đã quyết nghị và ban hành trên 250 nghị quyết, trong đó có hơn 200 nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội; về kế hoạch đầu tư phát triển và phân bổ vốn; về cơ chế, chính sách; về chủ trương đầu tư các dự án và các nội dung khác. Đây là những nghị quyết rất quan trọng, tạo cơ sở pháp lý để khai thác các tiềm năng, thế mạnh của địa phương phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX. Theo thống kê, từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, HĐND cấp huyện đã ban hành 1.805 nghị quyết (trong đó 343 nghị quyết về công tác cán bộ; 1.455 nghị quyết liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội địa phương và các nội dung quan trọng khác; 7 nghị quyết về hoạt động chất vấn), trong đó có địa phương ban hành 159 nghị quyết (không kể các nghị quyết về công tác cán bộ). Nội dung các nghị quyết đã cụ thể hóa chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, phù hợp với thực tế địa phương.

Cùng với việc nâng cao chất lượng kỳ họp, hoạt động giám sát của HĐND tỉnh và HĐND cấp huyện đã được đổi mới theo hướng thiết thực, hiệu quả, dân chủ, trách nhiệm, tập trung vào các vấn đề nổi cộm, bức xúc mà cử tri và Nhân dân quan tâm. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực HĐND tỉnh, các ban của HĐND tỉnh đã tổ chức 6 cuộc giám sát chuyên đề gồm: 1 cuộc giám sát về “Việc thực hiện quản lý Nhà nước về cấp phép, thăm dò, khai thác và sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh từ năm 2018 đến nay”; các ban của HĐND tỉnh tổ chức 5 cuộc giám sát về các nội dung: công tác phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy trong thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh (từ 1-1-2017 đến 30-6-2021); tình hình thực hiện nghị quyết của HĐND tỉnh về định mức phân bổ chi thường xuyên ngân sách địa phương, giai đoạn 2017-2021; công tác bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa trên địa bàn tỉnh từ năm 2017 đến nay; thực hiện nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc Chương trình 30a, Chương trình 135, Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giai đoạn 2018-2022... Hoạt động giám sát đảm bảo công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật; các kết luận giám sát đã chỉ ra hạn chế, thiếu sót, những bất cập trong quá trình tổ chức thực hiện các nghị quyết, chính sách, pháp luật.

Thông qua giám sát đã kịp thời đề xuất tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong chỉ đạo, điều hành của các cấp chính quyền, góp phần đảm bảo cho hoạt động quản lý Nhà nước của các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh ngày càng công khai, minh bạch và hiệu quả. Nét mới trong hoạt động giám sát nhiệm kỳ này của thường trực HĐND, các ban của HĐND là tăng cường theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các kết luận đã giám sát; khi cần, sẽ thực hiện tái giám sát để nâng cao hiệu quả giám sát. Theo thống kê, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND cấp huyện đã thành lập 172 đoàn giám sát, ban hành 691 kiến nghị của đoàn giám sát, trong đó có 626 kiến nghị được xem xét, giải quyết, đạt tỷ lệ 90,6%. Thông qua giám sát đã kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc; làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và đưa ra giải pháp khắc phục những bất cập, hạn chế, giúp đơn vị được giám sát hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Hoạt động tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND diễn ra trong bối cảnh dịch COVID-19, song HĐND tỉnh và HĐND cấp huyện đã tổ chức thực hiện nghiêm túc, đúng kế hoạch, cải tiến về nội dung, hình thức, linh hoạt kết hợp giữa hình thức tiếp xúc cử tri trực tuyến với trực tiếp. Hoạt động tiếp công dân, xử lý đơn được Thường trực HĐND tỉnh và HĐND cấp huyện quan tâm chỉ đạo, thực hiện đạt nhiều kết quả tích cực. Thông qua công tác tiếp công dân, đại biểu HĐND đã tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, giải đáp, trả lời các vấn đề cử tri và Nhân dân quan tâm; tiếp thu các kiến nghị, phản ánh chính đáng của Nhân dân chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Thường trực HĐND tỉnh đã tiếp nhận 129 đơn khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của công dân; phân loại, xử lý và chuyển 72 đơn đến các cơ quan, người có thẩm quyền yêu cầu xem xét, giải quyết; hướng dẫn, trả lời 7 đơn; lưu 50 đơn...

Nhìn chung, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, thực hiện chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, HĐND tỉnh và HĐND cấp huyện đã có nhiều nỗ lực, cố gắng và đạt được kết quả khá toàn diện. Nổi bật là hoạt động của HĐND các cấp ngày càng dân chủ, thực chất và hiệu quả, có nhiều đổi mới cả trong tư duy và thực tiễn hành động. Đa số các đại biểu HĐND đã phát huy được vai trò, trách nhiệm trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ; thường trực, các ban và các tổ đại biểu HĐND đã thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, chủ động, sáng tạo, cải tiến phương thức hoạt động để nâng cao trách nhiệm của đại biểu, phát huy dân chủ trong hoạt động hiệu lực, hiệu quả của HĐND, xứng đáng là người đại biểu Nhân dân.

Bài và ảnh: Minh Hiếu