Tin liên quan
Đọc nhiều
Chào sông Mã anh hùng – bài ca đi cùng năm tháng
Đối với người Thanh Hóa, nhạc phẩm “Chào sông Mã anh hùng” là niềm tự hào của đất và người xứ Thanh. Đó một bản anh hùng ca ngọt ngào và say đắm nhưng không kém phần kiên cường bất khuất.
Ảnh minh họa.
Nhạc sĩ Xuân Giao tên khai sinh là Trương Xuân Giao ( 2-1-1932 – 21-8-2014), quê ở xã Như Quỳnh, huyện Văn Lâm (tỉnh Hưng Yên). Năm 18 tuổi, ông gia nhập quân đội và công tác tại Đoàn Văn công Tổng cục Chính trị. Năm 1961, ông chuyển ngành về làm biên tập viên ở Nhà Xuất bản Âm nhạc. Trong sự nghiệp sáng tác âm nhạc về đề tài chiến tranh, nhạc sĩ Xuân Giao đã từng ghi dấu ấn với các tác phẩm: “Cô gái mở đường”, “Giữ vững biển trời Quảng Bình – Vĩnh Linh”. Tuy nhiên, khi tác phẩm “Chào sông Mã anh hùng” ra đời thì tên tuổi của ông liên tục được vang lên trên các sóng truyền thanh, thúc giục bước quân hành của bao đoàn quân vào Nam đánh giặc. Đối với người Thanh Hóa, nhạc phẩm “Chào sông Mã anh hùng” là niềm tự hào của đất và người xứ Thanh.
Đó một bản anh hùng ca ngọt ngào và say đắm nhưng không kém phần kiên cường bất khuất:
“Chờ gió lên đưa thuyền về (ơ ớ) xuôi
Đôi bờ sông Mã lá hoa khoe màu (ơ)
Hò ớ hơ... quê nhà mến yêu
Nắng chiều lưu luyến vươn bóng cau làng quê thân yêu
Hò hò ơ...
Ơ sóng vỗ mái chèo làng thôn quê ta khuất xa trìu mến
Ơ hỡi sông quê nhà hỏi sông nơi đây có bao anh hùng
Hò ơ dô ơ...
Các anh các chị tuổi xuân đôi mươi cánh tay luyện thép
Ơ đánh giặc đêm ngày đạn bom khôn ngăn tiếng ca yêu đời
Hò ơ dô khoan...”.
Tất cả ngôn ngữ, ý nghĩa trong toàn bộ bài hát tác giả muốn khẳng định rằng con sông Mã vốn yên bình và xinh đẹp với những khung cảnh hữu tình bằng hình ảnh con thuyền trôi trong gió, đôi bờ sông hoa lá ngát xanh. Đến hàng cau, cây chuối trên mảnh đất thép này, cũng trở nên hùng vĩ, nên thơ. Người sông Mã thì càng đặc biệt với bóng dáng o dân quân tuy bé nhỏ nhưng vai đeo súng, đứng hiên ngang canh gác bầu trời với cánh tay “luyện thép” và tâm thế luôn lạc quan trước bom đạn kẻ thù:
Sừng sững bóng cầu Hàm Rồng đứng
Soi bóng dòng sông Mã chảy mênh mang (ơ)
Ơi quê ta bao yêu thương
Vang nước sông tiếng hát anh hùng (ơ)...
Hùng vĩ đứng bên Hàm Rồng đó
Cau chuối bờ Nam Ngạn tươi xanh (ơ)
Tên cô dân quân hiên ngang
Mãi mãi vang cùng sông Mã anh hùng (ơ)
Hò ơi ơ ớ dô khoan, ơ ớ dô khoan...
Khi lời ca của Xuân Giao cất lên, chúng ta thấy lời ca đó như đã hòa vào với thiên nhiên sóng nước. Một bức tranh hùng vĩ hiện ra có người, có cảnh, có tình và niềm tự hào đan xen trong điệu hò sông Mã. Bức tranh đó tâm điểm là hình ảnh cây cầu Hàm Rồng sừng sững. Cây cầu không còn là vật vô tri mà cây cầu đã được ký thác tâm hồn của nhân dân Thanh Hóa và nhân dân cả nước. Cây cầu hiên ngang, hùng dũng đứng đó, đối mặt và thách thức đàn quạ thép của đế quốc Mỹ với hàng trăm tấn bom dội xuống cây cầu, hòng cắt đứt con đường huyết mạch chi viện cho chiến trường miền Nam: “Sừng sững bóng cầu Hàm Rồng đứng/ Soi bóng dòng sông Mã chảy mênh mang (ơ)”. Với dáng đứng kiêu hùng đó, cầu Hàm Rồng qua lời ca của Xuân Giao hiện lên kiêu dũng như chàng dũng sĩ Iliat hay Ôđixê trong sử thi Hy Lạp.
Nếu có sự vận dụng làn điệu hò sông Mã vào các khúc ca để tạo nên khung cảnh thanh bình nói thay cho khát vọng hòa bình bên bờ sông Mã, thì bên cạnh đó, tác giả đưa nhiều khổ nhạc âm điệu trầm, hùng, nhịp nhạc nhanh với tiết tấu loát, cho thấy có âm hưởng của nhạc Rốc đã đan xen vào khuôn nhạc, phải chăng nhằm biểu cảm sức mạnh dân tộc thông qua lời ca và âm thanh, tiết tấu của bài ca: “ Ơ... đất quê anh hùng, vùi chôn nơi đây, xác bao giặc Mỹ/ Ơ hỡi sông ta thề dù trong phong ba vẫn vững tay chèo Hò ơ dô ơ...”
Tất cả đã thể hiện trong khổ thơ nhạc sau:
Hò ơ ớ ơ đưa nhẹ mái chèo (ơ ớ ơ)
Ta chào sông Mã kiên cường đời đời (ơ)
Chào cô dân quân giữ quê nhà (ơ ớ ơ)
Cho thuyền ta mãi lướt trên nước sông trời thu trong xanh
Hò hò ơ...
Ơ... đất quê anh hùng, vùi chôn nơi đây, xác bao giặc Mỹ
Ơ hỡi sông ta thề dù trong phong ba vẫn vững tay chèo
Hò ơ dô ơ...
Lúa ngập xanh bờ làng thôn quê ta vẫn vui cày cấy
Ơ hỡi ai xuôi ngược dừng nghe câu ca xóm thôn được mùa
Hò ơ dô khoan...
Chào những anh hùng đất Hàm Rồng đó
Giữ vững cầu giữ trời quê ta (ơ)
Ai qua nghe vang bên sông những tiếng ca nhịp sống
tưng bừng (ơ)
Lừng lẫy chiến công Hàm Rồng đó
Đây bóng cầu ghi sức mạnh quân dân (ơ)
Ta yêu con sông quê hương yêu những con người bất
khuất kiên cường (ơ)
Hò ơ ơ hỡi dô khoan, ơ hỡi dô khoan, ơ hỡi dô khoan...
Với những giai điệu trầm hùng, tha thiết, đắm say pha lẫn chất liệu dân ca với hò sông Mã, nhạc sĩ Xuân Giao đã cho chúng ta một bản nhạc đi cùng năm tháng, bởi nó đã chạm đến tâm khảm mọi người, nói lên được hồn cốt một vùng đất địa linh nhân kiệt, thông qua ngôn ngữ mang đậm dấu ấn vùng miền, đồng thời chọn ra được nhiều hình ảnh ấn tượng, kết nối thành những chuỗi âm thanh chan vào tâm hồn chúng ta một thứ dung môi âm nhạc tan chảy tới từng tế bào khi như gió reo, lúc như nước chảy. Trong dịp kỷ niệm 990 năm tự hào về mảnh đất xứ Thanh, với lòng tri ân nhạc sĩ Xuân Giao đã viết “Chào sông Mã anh hùng”. Một lần nữa, xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
Viên Lan Anh
{name} - {time}
- 2024-04-24 17:05:00
Tăng cường quản lý Nhà nước về phát triển du lịch và sẵn sàng cho khai mạc Lễ hội Du lịch biển Hải Tiến năm 2024
- 2024-04-24 15:38:00
Bùng nổ mùa du lịch biển Sầm Sơn 2024
- 2019-05-07 10:17:00
Ra mắt tập thơ “Hương Thanh” kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa
Liên hoan nghệ thuật quần chúng “Tự hào miền đất xứ Thanh”
Cây bàng vuông và người lính đảo
Hò kéo pháo - bài ca đi cùng năm tháng
Vũ Lâm Thảo - nghệ sĩ nhiếp ảnh Quốc tế
Nhiều tư liệu, hiện vật “độc và lạ” của đồng bào các dân tộc miền núi tại triển lãm “Thanh Hóa xưa và nay”
Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ở xã Thiệu Vũ
Huyện Cẩm Thủy thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội
Báo cáo tổng duyệt vở tuồng “Triết Vương Trịnh Tùng”
Sách với cuộc sống