Kỳ họp thứ 7, HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa XVIII: Các đại biểu thảo luận tại hội trường nhiều nội dung quan trọng

Mở đầu phiên thảo luận tại hội trường về kết quả thực hiện nhiệm vụ 6 tháng đầu năm 2022, đại biểu Lê Minh Nghĩa, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cho rằng những kết quả đạt được là rất đáng phấn khởi. Các lĩnh vực kinh tế tiếp tục có bước phát triển; nhiều chỉ tiêu quan trọng tăng khá cao so với cùng kỳ và kế hoạch cả năm. Trong đó, tốc độ tăng trưởng GRDP ước đạt 13,41%, đứng thứ 3 cả nước, là mức tăng trưởng cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Đặc biệt, công nghiệp - xây dựng tăng 18,3%, dịch vụ tăng 7,8%, thuế sản phẩm tăng 36,06%, đây là 3 lĩnh vực đóng góp lớn nhất cho tăng trưởng của tỉnh.

Trong kết quả đạt được, đại biểu Lê Minh Nghĩa cho rằng có cả nguyên nhân chủ quan và nguyên nhân khách quan. Trong đó, nguyên nhân chủ quan từ sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh; sự vào cuộc đồng bộ, kịp thời của cả hệ thống chính trị; sự đồng tình, ủng hộ, nỗ lực vượt bậc của cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân vẫn là chủ yếu.

Đối với lĩnh vực đầu tư công, đại biểu Lê Minh Nghĩa cho rằng, 6 tháng đầu năm, tiến độ giải ngân vốn tương đối tốt, nằm trong tốp đầu cả nước. Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư công trong 6 tháng cuối năm, nhất là đối với các dự án mới, đại biểu Lê Minh Nghĩa đề nghị tỉnh cần quan tâm quản lý chặt chẽ giá vật liệu xây dựng, tránh đầu cơ, tránh tình trạng lạm dụng giá xăng dầu tăng thì mặt hàng nào cũng tăng; thường xuyên cập nhật giá nguyên vật liệu để các chủ đầu tư, đơn vị tư vấn cập nhật để xây dựng dự toán, nếu làm chậm sẽ không có có sở để triển khai; các chủ đầu tư quản lý chặt chẽ nguồn vốn được giao cho các đơn vị.

Đối với các dự án chậm tiến độ triển khai, qua theo dõi nguyên nhân chủ yếu là do thiếu khu tái định cư cho Nhân dân, điều này dẫn đến tình trạng chậm tiến độ giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án trọng điểm của tỉnh. Đề nghị tỉnh yêu cầu các địa phương rà soát các mặt bằng quy hoạch, để lại một tỷ lệ nhất định các mặt bằng có vị trí đẹp để thực hiện tái định cư, có như vậy người dân mới chấp nhận di dân để thực hiện. Nếu không làm tốt việc này, tới đây các dự án lớn đầu tư vào Thanh Hóa sẽ rất khó khăn và câu chuyện thiếu đất tái định cư, chậm tiến độ giải phóng mặt bằng vẫn tiếp tục kéo dài.

Để đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư công có một khâu quan trọng là đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các dự án đầu tư. Đầu nhiệm kỳ 2020-2025, số lượng các dự án đầu tư công trên địa bàn lớn nên có hiện tượng quá tải đổi với các cơ quan chuyên môn. Vì vậy, tỉnh nên phân cấp, ủy quyền việc thực hiện nhiệm vụ để đẩy nhanh tiến độ giải quyết công việc.

Đại biểu Ngô Đình Hùng, Cục trưởng Cục thuế tỉnh Thanh Hóa cho rằng: Kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm 2022 đã thể hiện nền kinh tế của tỉnh phục hồi và tăng trưởng cao. Ngành Thuế bám sát sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cấp triển khai nhanh chóng, kịp thời, có hiệu quả các cơ chế, chính sách, giải pháp của Trung ương, của tỉnh trong thực hiện chính sách giảm thuế gái trị gia tăng; gia hạn thuế gía trị gia tăng, tiền thuê đất... theo Nghị định số 34/2022/NĐ-CP, ngày 28/5/2022 của Chính phủ về gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân và tiền thuê đất trong năm 2022; giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu theo Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 ngày 23/3/2022 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội; Nghị định số 103/2021/NĐ-CP ngày 26/11/2021 của Chính phủ giảm 50% lệ phí trước bạ từ 01/12/2021 đến 31/5/2022.

6 tháng cuối năm tình hình khu vực và thế giới dự báo diễn biến phức tạp sẽ ảnh hướng đến phát triển kinh tế - xã hội, các hoạt động SXKD cũng như việc thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động SXKD, tiêu dùng. Trước yêu cầu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, để hoàn thành chỉ tiêu phấn đấu thu ngân sách Nhà nước tỉnh giao, ngành Thuế tiếp tục tập trung thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho hoạt động SXKD, thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế; đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho DN; đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý thuế; tăng cường chuyển đổi số, công tác thanh tra, kiểm tra, chống thất thu thuế; quản lý và xử lý, thu hồi nợ đọng thuế, nhất là các khoản nợ đọng tiền thuê đất.

Đại biểu Cao Văn Cường, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất một số nội dung cụ thể đó là: Đề nghị các huyện tập trung chỉ đạo phát triển vùng vùng mía nguyên liệu, sắn nguyên liệu, vùng trồng luồng, nứa, vầu để bảo đảm nguyên liệu cung cấp cho nhà máy đường, 5 nhà máy sắn, 57 cơ sở chế biến tre luồng và 15 nhà máy chế biến gỗ.

Đối với cây gai xanh, việc tiêu thụ sản phẩm đã có nhà máy lo, việc chăm sóc khá nhàn, chu kỳ không dài, bình quân mỗi năm 4 lứa mà không phải trồng lại như các cây ngắn ngày khác. Đặc biệt, cây gai xanh giúp cải thiện môi trường sinh thái do không phải sử dụng thuốc trừ cỏ và sản phẩm phụ cải tạo đất rất tốt. Vì vậy, đề nghị tỉnh chỉ đạo các huyện tập trung trồng cây gai xanh bảo đảm hoàn thành và hoàn thành vượt mức diện tích trồng trong năm 2022.

Các huyện vào cuộc, cùng với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xác định các vùng chuyên canh phù hợp với điều kiện sản xuất của từng địa phương để phát triển và xây dựng các thương hiệu nông sản của tỉnh như: Vùng lúa nếp các loại như nếp Cáy nọi ở Mường Lát (350 ha), nếp cái hoa vàng ở Hà Trung (250 ha), nếp cái hạt cau ở Hà Trung, Thạch Thành, Ngọc Lặc, Vĩnh Lộc, Cẩm Thủy, Thiệu Hóa (1.500 ha); vùng lúa chất lượng cao khoảng 30.000 ha, trong đó có vùng lúa - cá (Hà Trung), vùng lúa - rươi (Quảng Xương, Nông Cống). Ngoài vùng lúa, Thanh Hóa còn vùng quế ngọc (Thường Xuân); vùng cam Vân Du (Thạch Thành), vùng cói (Nga Sơn, Quảng Xương, Nông Cống); vùng rau trái vụ ở Bá Thước; vùng bưởi Luận Văn (Thọ Xuân)…

Cùng với sản xuất vùng nguyên liệu, sản xuất chuyên canh, tỉnh cần có các giải pháp để thúc đẩy phát triển nền nông nghiệp sạch, nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ…

Đại biểu Cao Văn Cường mong muốn, trong quá trình sản xuất, người dân cần giảm sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc vô cơ mà tăng cường sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc hữu cơ để tạo ra sản phẩm sạch, sản phẩm tốt cho sức khỏe người tiêu dùng.

Với vai trò là tổ chức đại diện cho tiếng nói, quyền và lợi ích hợp pháp của cộng đồng doanh nghiệp trong tỉnh, đại biểu Cao Tiến Đoan, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc Công ty TNHH Tập đoàn Bất động sản Đông Á, cho biết thời gian qua Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh đã tiếp nhận rất nhiều phản ánh, kiến nghị từ phía doanh nghiệp, liên quan đến những khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, trong đó nổi cộm là các vấn đề về thu hồi dự án đầu tư do chậm tiến độ; việc lựa chọn, chấp thuận chủ trương chủ đầu tư không đúng quy định và đề xuất thu hồi dự án do vi phạm, gây bức xúc cho nhà đầu tư, hoang mang trong cộng đồng doanh nghiệp; giá nguyên vật liệu tăng cao; vấn đề về cải cách hành chính, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh; vấn đề tiếp cận nguồn vốn để phục hồi sau đại dịch...

Đại biểu Cao Tiến Đoan, đề nghị HĐND tỉnh xem xét và quyết nghị để UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành chức năng quan tâm thực sự đến công tác giải phóng mặt bằng, đảm bảo tiến độ, kịp thời giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư để thực hiện dự án, bởi đây là chìa khóa tháo mở để dự án thực hiện đúng tiến độ. Đồng thời, các địa phương có dự án, phải xác định rõ trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh, không để xảy ra tình trạng chậm khâu giải phóng mặt bằng, dẫn đến chậm tiến độ dự án, gây thiệt hại, uy tín cho nhà đầu tư.

Đối với giá nguyên vật liệu tại các thời điểm (đặc biệt là giá xăng, dầu) tăng cao như hiện nay, đề nghị UBND tỉnh, các ngành chức năng kịp thời có phương án điều chỉnh giá nguyên vật liệu và thông báo giá định kỳ hàng tháng để doanh nghiệp nắm bắt thực hiện. Trong trường hợp có biến động mạnh, có thể điều chỉnh 2 lần/tháng để tránh rủi ro, thiệt hại cho doanh nghiệp.

Đại biểu Cao Tiến Đoan mong rằng, lãnh đạo tỉnh, cùng các sở, ban, ngành sớm có các biện pháp, vận dụng cơ chế, chính sách, kịp thời giải quyết khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp một cách thiết thực, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, minh bạch, bình đẳng, thuận lợi nhất cho doanh nghiệp, để cộng đồng doanh nghiệp trong tỉnh tiếp tục có sự đóng góp chung vào phát triển bền vững kinh tế - xã hội của tỉnh.

Đại biểu Nguyễn Xuân Hồng, Bí thư Huyện ủy Lang Chánh đề nghị lãnh đạo tỉnh, các vị đại biểu HĐND tỉnh cần tiếp tục có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo định hướng ban hành các cơ chế, chính sách để phát triển kinh tế - xã hội khu vực miền núi có hiệu quả hơn.

Tiếp tục quan tâm chỉ đạo và sớm triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình mục tiêu quốc gia, đẩy mạnh việc thực hiện chương trình phát triển kinh tế - xã hội miền núi Thanh Hóa giai đoạn 2021-2025 của BCH Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, vì đây là một trong những chương trình trọng tâm của nhiệm kỳ, thể hiện sự quan tâm của tỉnh đối với đồng bào dân tộc miền núi.

Đại biểu Nguyễn Xuân Hồng cũng đề nghị cần chỉ đạo đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế cho khu vực miền núi, phát huy tiềm năng, lợi thế về khí hậu, đất đai, thổ nhưỡng; văn hóa, phong tục tập quán để phát triển sản xuất theo hướng hàng hóa, hình thành và phát triển rừng gỗ lớn, các vùng chuyên canh cây trồng có năng suất, chất lượng cao, tạo ra những sản phẩm đặc trưng vùng miền có giá trị như các tỉnh miền núi phía Bắc.

Để hỗ trợ, khuyến khích gười dân khu vực miền núi chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng thu nhập nâng cao đời sống, đề nghị HĐND tỉnh nghiên cứu ban hành chính sách hỗ trợ cho người dân trồng dược liệu, tạo vùng nguyên liệu phục vụ chế biến cho nhà máy.

Đại biểu Hoàng Thanh Sơn, Giám đốc Công ty Điện lực Thanh Hóa cho rằng: Bên cạnh việc cung cấp đủ điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, Công ty Điện lực Thanh Hoa đang tập trung đến việc nâng cao độ tin cậy và chất lượng cung cấp điện.

Trong việc nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, Công ty tiếp tục tập trung công tác chuyên đổi số; đẩy mạnh lắp đặt công tơ điện tử có đo xa, để khách hàng có thể chủ động kiểm soát lượng điện năng tiêu thụ, qua đó minh bạch trong quá trình sử dụng điện. Trong 6 tháng đầu năm, Công ty đã thực hiện lắp đặt trên 120.000 công tơ điện tử có đo xa, nâng tỷ lệ công tơ điện tử toàn tỉnh đạt 59,67%. Hiện tại, Công ty đang tiếp tục xây dựng kế hoạch, phấn đấu chuyển hoàn toàn công tơ cơ khí sang công tơ điện tử vào năm 2022…

Để thực hiện tốt nhiệm vụ năm 2022 và chuẩn bị cho nhiệm vụ năm 2023, Công ty xác định một số nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung thực hiện trong những tháng cuối năm đó là: Tiếp tục bám sát nhu cầu sử dụng điện của các khách hàng, đặc biệt là các khách hàng lớn, khách hàng công nghiệp để kịp thời xây dựng phương án, báo cáo Tổng công ty Điện lực Miền Bắc về chủ trương cấp điện. Tiếp tục từng bước nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng và chất lượng cung cấp diện trên địa bàn. Rà soát tổng thể lưới điện, kịp thời chống quá tải, chuẩn bị sẵn sàng cho cấp điện năm 2023.

Trong những năm qua, Công ty Điện lực Thanh Hóa luôn nhận được sự ủng hộ của các cấp chính quyền trong quá trình thực hiện nhiệm vụ trên địa bàn, trong đó có nhiều công việc được lãnh đạo tỉnh quan tâm, trực tiếp chỉ đạo, đây là những tiền đề quan trọng để Công ty hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Để đáp ứng nhu cầu điện cho phát triển kinh tế trong tỉnh, Tổng Công ty Điện lực Miền Bắc đang triển khai 25 dự án 110 kV với tổng mức đầu tư xấp xỉ 3.200 tỷ đồng. Để các dự án trên hoàn thành đúng tiến độ, kịp thời cấp điện cho các khách hàng lớn và Nhân dân trong tỉnh, kính đề nghị UBND tỉnh cùng các cấp chính quyền địa phương tiếp tục quan tâm, hỗ trợ ngành Điện trong công tác đền bù giải phóng mặt bằng, công tác thu hồi đất để đẩy nhanh tiến độ dự án.

Với nhu cầu sử dụng điện thời gian qua luôn ở mức rất cao, dự kiến Thanh Hóa sẽ là tỉnh tiêu thụ điện lớn nhất Miền Bắc vào năm 2025. Do đó, đề nghị UBND tỉnh, Sở Công thương và các cấp chính quyền địa phương hỗ trợ, phối hợp với Công ty Điện lực Thanh Hóa trong việc tuyên truyền, chỉ đạo và thực hiện công tác tiết kiệm điện, qua đó nâng cao hiệu qua sử dụng diện trên địa bàn.

Đại biểu Hà Văn Ca, Tỉnh ủy viên, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Mường Lát đề nghị HĐND tỉnh, UBND tỉnh tiếp tục quan tâm đến tình trạng hôn nhân cận huyết thống, tảo hôn tại các huyện miền núi, nhất là đối với huyện Mường Lát.

Dù được tỉnh, các sở, ban, ngành quan tâm, ban hành đề án để triển khai thực hiện; huyện Mường Lát cũng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, cấp ủy, chính quyền địa phương, lực lượng chức năng vào cuộc để vận động, tuyên truyền nhưng chuyển biển chưa nhiều. Hiện nay tình trạng học sinh trên địa bàn bỏ học giữa chừng để lấy vợ, lấy chồng vẫn diễn ra, dẫn đến hệ lụy rất lớn là tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng, thấp còi cao. Riêng 6 tháng đầu năm 2022, trên địa bàn huyện có tới 24,8% trẻ em suy dinh dưỡng và 51 cặp tảo hôn.

Từ khi thực hiện Nghị định số 116/2006 của Chính phủ quy định chính sách hỗ trợ học sinh và trường phổ thông ở xã, thôn, bản đặc biệt khó khăn, tỷ lệ học sinh trên địa bàn huyện đi học tăng, học sinh bỏ học giảm rõ rệt, chất lượng học tập được nâng lên. Tuy nhiên, ngày 4-6-2021 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 861 phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025; ngày 16-9-2021, Ủy ban Dân tộc ban hành ban hành Quyết định 612/QĐ-UBDT về việc phê duyệt danh sách các thôn đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025. Theo đó, phạm vi, đối tượng thụ hưởng chính sách theo Quyết định 861 bị thu hẹp lại. Nếu các địa phương, các ngành không tuyên truyền, động viên tốt, thì dễ dẫn đến tình trạng học sinh bỏ học, khó khăn trong việc huy động học sinh ra lớp, giảm tỷ lệ chuyên cần… ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục khu vực miền núi. Đại biểu Hà Văn Ca đề nghị Tỉnh ủy, HĐND, UBND cần quan tâm, dành nguồn lực, đưa ra giải pháp khắc phục những nguy cơ nêu trên.

Đối với các huyện miền núi, nhất là các huyện nghèo sẽ tổ chức triển khai thực hiện 3 chương trình mục tiêu Quốc gia giai đoạn 2021 - 2025. Cán bộ, Nhân dân huyện Mường Lát rất phấn khởi đón nhận các chương trình này. Tuy nhiên theo quyết định của Chính phủ quy định về nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ giai đoạn 2021 - 2025 có phần vốn đối ứng. Đề nghị tỉnh hỗ trợ 10% phần đối ứng do huyện không có nguồn lực.

Đại biểu Lương Thị Lưu, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Bát Mọt (Thường Xuân) cho rằng: Trong thời gian qua công tác giáo dục toàn diện và giáo dục mũi nhọn trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, thể hiện rõ trong báo cáo số 1685/BC-SGDĐT, ngày 24-6- 2022.

Chất lượng giáo dục toàn diện, giáo dục mũi nhọn ngày càng được tăng lên, Thanh Hóa là tỉnh trong tóp đầu của cả nước. Tuy nhiên nhìn nhận vào thực tế cho thấy, những thành tích, kết quả đạt được về công tác giáo dục trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua chủ yếu là khu vực đồng bằng, sự chênh lệch về chất lượng công tác giáo dục giữa khu vực miền núi, khu vực biên giới so với khu vực đồng bằng ngày càng lớn.

Nguyên nhân là do hệ thống cơ sở vật chất phục vụ công tác dạy và học ở khu vực miền núi đã được quan tâm, tuy nhiên hầu hết các trường khu vực miền núi vẫn còn khó khăn, đặc biệt là hệ thống các phòng chức năng, phòng học bộ môn, thiết bị dạy học, phòng học xuống cấp. Đội ngũ giáo viên khu vực miền núi, biên giới còn thiếu, đặc biệt là giáo viên các môn ngoại ngữ, tin học, âm nhạc…

Để tiếp tục thực hiện tốt công tác giáo dục ở khu vực miền núi, khu vực biên giới trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới, đại biểu Lương Thị Lưu đưa ra một số nhiệm vụ, giải pháp đó là: Chính quyền các cấp tập trung huy động tối đa nguồn lực đầu tư cho công tác giáo dục đối với đồng bào dân tộc thiểu số vùng sâu, vùng xa; ưu tiên tập trung đầu tư vốn triển khai Chương trình kiến cố hóa trường lớp học và nhà công vụ cho giáo viên, đồng thời cần xây dựng các chương trình, dự án giáo dục cho vùng khó khăn, dân tộc, miền núi nhằm tăng cường cơ sở vật chất trường học theo hướng kiên cố hóa, chuẩn hóa và hiện đại, đặc biệt là hệ thống các phòng học chức năng, các phòng học bộ môn, đầu tư trang thiết bị phục vụ công tác dạy và học cho các trường.

Tiếp tục có chính sách đào tạo đội ngũ giáo viên là người DTTS có trình độ cả về sư phạm và kiến thức cho từng vùng, từng dân tộc. Xây dựng chế độ đãi ngộ và sử dụng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục phù hợp với yêu cầu thực tiễn để họ yên tâm với nghề nghiệp, gắn bó với địa phương.

Tiếp tục có chính sách thu hút giáo viên đến công tác tại các trường ở khu vực miền núi, khu vực biên giới, đặc biệt là giáo viên ngoại ngữ, tin học.

Tăng quy mô huy động trẻ ra lớp ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bao DTTS, cũng như nghiên cứu phát triển mô hình trường phổ thông dân tộc nội trú, phổ thông dân tộc bán trú phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh vùng DTTS và miền núi.

Cần tiếp tục rà soát, quy hoạch lại mạng lưới các cơ sở giáo dục, đào tạo, thực hiện kiên cố hóa, chuẩn hóa cơ sở vật chất trường, lớp học ở tất cả các cấp học; chú trọng đầu tư cơ sở vật chất các điểm trường lẻ; ưu tiên phân bố tài chính chi thường xuyên, kinh phí đầu tư và các chương trình, dự án hỗ trợ cho các địa phương thường xuyên chịu thiệt hại nặng nề do thiên gây ra.

Đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức của Nhân dân, vận động và duy trì sĩ số học sinh trong độ tuổi đi học, sau khi tốt nghiệp THCS hoặc THPT tiếp tục học lên hoặc học nghề, tổ chức nhiều hoạt động giáo dục đa dạng thu hút học sinh đến trường.

Tăng cường tổ chức và quản lý hoạt động kỹ năng sống, giáo dục đặc thù, giáo dục ngoài giờ chính khóa, công tác học sinh nội trú, bán trú, đặc điểm tâm lý học sinh dân tộc thiểu số, văn hóa dân tộc cho cán bộ quản ly, giáo viên.

Thảo luận tại kỳ họp, đại biểu Lê Thị Như Hoa, Phó Trưởng Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh đã đề nghị nhiều nội dung liên quan đến các lĩnh vực văn hóa - xã hội.

Về giáo dục và đào tạo: Tỉnh cần chỉ đạo triển khai thực hiện đúng tiến độ các mục tiêu, nhiệm vụ trong Kế hoạch số 223/KH-UBND ngày 14-10-2021 của UBND tỉnh về Chương trình nâng cao chất lượng giáo dục giai đoạn 2021 – 2025, nghiên cứu ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ cho đội ngũ giáo viên mầm non; để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà trường thực hiện nhiệm vụ, khi ban hành Nghị quyết về mức thu học phí, các khoản thu trong nhà trường, UBND tỉnh sớm chỉ đạo ban hành kịp thời các văn bản hướng dẫn thu, chi, kế hoạch năm học, kế hoạch tập huấn chuyên môn, việc thuyên chuyển, điều động, tiếp nhận cán bộ, giáo viên (cấp tỉnh ban hành trong tháng 7, cấp huyện ban hành tháng 8, cấp trường trong tháng 9).

Về y tế: Tỉnh cần quy hoạch lại tổng thể mạng lưới y tế để bảo đảm phù hợp và không thiên lệch giữa các vùng; quan tâm lĩnh vực khám, chữa bệnh tại các vùng sâu, vùng xa, phát triển trung tâm y tế ở khu vực miền núi, đưa các bệnh viện ở các tuyến huyện phát triển tương đương bệnh viện tuyến tỉnh… để bảo đảm người dân được công bằng trong chăm sóc sức khoẻ. Quan tâm chế độ chính sách, động viên tinh thần cho đội ngũ nhân viên y tế.

Về văn hóa, thể thao và du lịch: Cần quan tâm, đẩy mạnh hơn nữa việc phát triển có hệ thống các sản phẩm du lịch mới, du lịch bổ trợ; đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án đầu tư tổ hợp du lịch nhằm hình thành các sản phẩm du lịch cao cấp, có tính cạnh tranh cao, thu hút khách du lịch; tổ chức đa dạng các sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch... đáp ứng xu hướng phát triển du lịch hiện đại và xứng tầm tiềm năng thiên nhiên đã ban tặng.

Về lao động, việc làm và các chính sách an sinh xã hội: Cần nghiên cứu các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nghề cho lao động nông thôn, tiếp tục kéo dài chính sách hỗ trợ cho lao động xuất khẩu tạo động lực cho người nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách... có cơ hội tham gia làm việc có thời hạn ở nước ngoài.

Đối với 3 chương trình mục tiêu quốc gia lớn mà Quốc hội đã thông qua, Chính phủ đã ban hành là chương trình mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững; chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, đây là các chương trình mà cử tri và Nhân dân đang rất kỳ vọng. Đề nghị HĐND, UBND tỉnh ưu tiên tập trung các nguồn lực, ban hành kịp thời các quy định, hướng dẫn cụ thể, rõ ràng phân cấp, trao quyền cho địa phương, nhất là cấp cơ sở nhằm nâng cao tính chủ động, linh hoạt của các cấp trong quản lý, tổ chức thực hiện, đảm bảo thực hiện hiệu quả chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Đối với các hộ cận nghèo, đề nghị tỉnh hỗ trợ 30% còn lại mức đóng BHYT từ nguồn ngân sách địa phương.

Đại biểu Vũ Thị Hương, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đề nghị: Tăng cường hoạt động tư vấn, giới thiệu việc làm, đáp ứng đủ lao động cho các cụm, khu công nghiệp trong tỉnh. Tiếp tục tổ chức thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển thị trường lao động; tập trung vào các hoạt động hỗ trợ người lao động quay trở lại nơi làm việc, cho vay giải quyết việc làm, hỗ trợ phát triển thị trường lao động. Tăng cường đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng nghề cho người lao động, đẩy mạnh việc liên kết với doanh nghiệp để tổ chức đào tạo nghề.

Thực hiện chuyển đổi số trong giáo dục nghề nghiệp, tổng kết, đánh giá kết qủa thực hiện Nghị quyết số 68/NQ-CP, ngày 1-7-2021 của Chính phủ theo hướng dẫn của Trung ương.

Tiếp tục tăng cường chỉ đạo công tác phân luồng học sinh, mục tiêu đến năm 2025 phấn đầu ít nhất 40% học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở tiếp tục học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo trình độ sơ cấp, trung cấp, đối với các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn đạt ít nhất 30%.

Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 14-CT/TW, ngày 19-7-2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường công tác chăm sóc người có công với cách mạng, Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng nhằm bảo đảm mọi người có công đều được xác nhận, công nhận, tôn vinh và thụ hưởng đầy đủ các chế độ, chính sách của Nhà nước.

Thực hiện đầy đủ, hiệu quả các chính sách an sinh xã hội, chính sách giảm nghèo, chăm lo đời sống người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Tổ chức thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025; hỗ trợ người nghèo, hộ nghèo vượt lên mức sống tối thiểu, tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản theo chuẩn nghèo đa chiều quốc gia, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Hỗ trợ các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo thoát khỏi tình trạng nghèo, đặc biệt khó khăn, xây dựng kế hoạch và triển khai thực hiện hiệu quả phong trào thi đua “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” giai đoạn 2021-2025 để tất cả xã hội cùng chung tay giúp đỡ người nghèo.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tình hình chấp hành các quy định của pháp luật về an toàn - vệ sinh lao động, tiền lương, BHXH, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi... tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất - kinh doanh trên địa bàn nhằm chấn chính việc chấp hành thực thi pháp luật đối với các lĩnh vực theo chức năng quản lý của ngành.

Đại biểu Trịnh Hữu Hùng, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Y tế cho biết, tại Thanh Hóa hiện xảy ra tình trạng thiếu một số mặt hàng thuốc, vật tư y tế ở một số đơn vị.

Nguyên nhân chính là do tâm lý lo ngại, sợ sai, sợ được thanh tra, kiểm tra, do vậy không dám làm, không dám đấu thầu, mua sắm. Một số doanh nghiệp, nhà cung cấp cũng e ngại trong việc cung ứng hàng hóa cho các đơn vị công do liên quan đến giá chưa hợp lý, thủ tục đấu thầu, thủ tục thanh toán phức tạp, khó khăn.

Việc mua sắm trong lĩnh vực y tế có lúc, có nơi xuất phát từ nhu cầu bị động, phụ thuộc nhiều vào các yếu tố như tình hình dịch bệnh, mô hình bệnh tật, nhiều gói thầu phải mua theo hình thức chỉ định thầu rút gọn, lựa chọn nhà thầu trong trường hợp khẩn cấp để phục vụ cho nhu cầu chống dịch. Vì ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, nguồn nguyên liệu sản xuất, hàng hóa khan hiếm, giá cả hàng hóa nhiều biến động.

Việc thực hiện Nghị định số 60/2021/NĐ-CP, ngày 21-6-2021 của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập về thẩm quyền quyết định mua sắm từ các nguồn thu của đơn vị sự nghiệp công lập được giao tự chủ về tài chính chưa thống nhất dẫn đến việc đấu thầu, mua sắm của các đơn vị sự nghiệp công lập bị chậm. Một số thuốc hết hạn số đăng ký, dẫn tới chậm thầu so với dự kiến đề ra.

Đại biểu Trịnh Hữu Hùng cũng nêu lên thực trang nhân viên y tế nghỉ việc hoặc bỏ việc tại các đơn vị y tế công. Theo đó, từ năm 2021 và 6 tháng đầu năm 2022 toàn quốc có tổng gần 10.000 viên chức y tế xin thôi việc, bỏ việc. Tại Thanh Hóa, từ năm 2020 đến nay có 206 nhân viên y tế nghĩ việc, trong đó có 96 bác sĩ.

Theo đại biểu Trịnh Hữu Hùng nguyên nhân khiến nhân viên y tế nghỉ việc đó là áp lực công việc nặng nề, nhân viên y tế làm ở khu vực y tế công không chỉ đối mặt với áp lực công việc lớn, trực bệnh viện liên tục, người bệnh ngày càng đòi hỏi chất lượng dịch vụ cao nên bác sĩ, nhân viên y tế luôn cảm thấy mệt mỏi. Bên cạnh đó, họ còn phải đối diện với mối nguy hiểm từ phía người bệnh và người thân của họ. Trong khi, cơ chế để bảo vệ họ còn nhiều bất cập, chưa được động viên, đánh giá đúng mức từ người bệnh, từ xã hội đến cả các cấp quản lý.

Thu nhập của nhân viên y tế không đảm bảo. Từ năm 2020 đến nay do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19 nên số lượng bệnh nhân đến các cơ sở khám, chữa bệnh giảm, ảnh hưởng đến nguồn thu của các cơ sở khám, chữa bệnh, các bệnh viện thực hiện cơ chế tự chủ nên ngân sách Nhà nước không còn hỗ trợ được nhiều, BHXH Việt Nam từ chối thanh toán chi phí vượt định mức kinh tế kỹ thuật năm 2017, 2018 cho các cơ sở khám, chữa bệnh với số tiền khoảng 203 tỷ đồng.

Để nâng cao chất lượng khám, chẩn đoán, điều trị cần thiết phải có đầy đủ thuốc, vật tư y tế, có như vậy bác sĩ mới có khả năng cống hiến, đem kinh nghiệm của mình phục vụ người bệnh. Tuy nhiên hiện nay ở các bệnh viện công còn thiếu thuốc, vật tư y tế, thiết bị y tế.

Để hạn chế tình trạng nhân viên y tế nghỉ việc, Sở Y tế đề nghị UBND tỉnh ngoài hỗ trợ kinh phí cho các đơn vị theo Quy định 16/2022/QĐ-TTg, xin có chính sách hỗ trợ thêm theo đầu gường bệnh; đồng thời đề nghị BHXH Việt Nam thanh toán chi phí vượt định mức kinh tế kỹ thuật năm 2017, 2018 cho các cơ sở khám, chữa bệnh với số tiền khoảng 230 tỷ đồng.