Hoạt động cải cách tư pháp có nhiều chuyển biến

Thời gian qua, Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp (CCTP) tỉnh đã tích cực tham mưu, giúp việc cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy trong việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ CCTP và hoạt động tư pháp trên địa bàn tỉnh, giúp hoạt động tư pháp có nhiều chuyển biến rõ nét, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Ảnh minh họa.

Ngay từ đầu năm, Ban Chỉ đạo CCTP tỉnh đã xây dựng, ban hành chương trình CCTP năm 2019, sửa đổi, bổ sung quy chế làm việc và phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên của ban. Trong năm 2019, Ban Chỉ đạo CCTP tỉnh đã tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo các huyện, thị, thành ủy và các ban, sở, ngành liên quan quán triệt, triển khai thực hiện kế hoạch tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết số 49 – NQ/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược CCTP đến năm 2020 (giai đoạn 2007-2010); tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 48 –NQ/TW của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 33- CT/TW và Chỉ thị số 39-CT/TW của Ban Bí thư... Ban Chỉ đạo CCTP tỉnh đã thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc triển khai, thực hiện nhiệm vụ CCTP của các cơ quan, đơn vị; chỉ đạo tiếp tục triển khai quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ CCTP.

Trong năm 2019, tỉnh đã quan tâm đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan tư pháp gắn với triển khai thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, quan tâm công tác xây dựng, đào tạo, bồi dưỡng nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ tư pháp và bổ trợ tư pháp vững về chính trị, giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu công tác CCTP trong tình hình mới. Hiện nay toàn lực lượng công an tỉnh có 753 cán bộ, chiến sĩ làm công tác điều tra, 21 giám định viên, đã thành lập 1 cơ quan thi hành án hình sự cấp tỉnh và 27 cơ quan thi hành án hình sự cấp huyện, có 464 cán bộ, chiến sĩ làm công tác thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp. Viện kiểm sát nhân dân hai cấp có 282 kiểm sát viên (1 kiểm sát viên cao cấp, 89 kiểm sát viên trung cấp, 191 kiểm sát viên sơ cấp). Tòa án nhân dân hai cấp có 287 cán bộ giữ chức danh tư pháp. Đội ngũ thi hành án có 271 người, công tác bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, đào tạo và chế độ, chính sách được quan tâm thực hiện đúng quy định, kịp thời...

Cấp ủy các ngành tư pháp đã chủ động, kịp thời ban hành nhiều văn bản triển khai thực hiện hiệu quả chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về công tác CCTP phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và đặc thù của từng ngành. Trong năm 2019, Công an tỉnh đã tăng cường kiểm tra, hướng dẫn công tác điều tra, xử lý tội phạm nhằm ngăn ngừa oan sai, tiêu cực; không bỏ lọt tội phạm; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan nội chính trong quá trình tố tụng, giải quyết các vụ án nghiêm trọng, phức tạp, có nhiều khó khăn, vướng mắc...; đã tiếp nhận xử lý 3.891 tin báo, tố giác về tội phạm, khởi tố điều tra 2.566 vụ, 4.095 bị can, điều tra làm rõ 1.250 vụ, 2.538 đối tượng phạm tội về trật tự xã hội, phát hiện, xử lý 351 vụ, 358 đối tượng phạm tội và vi phạm về quản lý kinh tế, tham nhũng, buôn lậu, gian lận thương mại... (tăng 23 vụ (57,5%) so với năm 2018). Viện Kiểm sát nhân dân hai cấp kiểm sát 4.228 tin báo, tố giác tội phạm, đã giải quyết 3.910 tin, đạt tỷ lệ 92,5%; qua kiểm sát, yêu cầu cơ quan điều tra khởi tố 26 vụ, 41 bị can. Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra 3.211 vụ, 5.198 bị can án hình sự (tăng 441 vụ, 879 bị can so với năm 2018). Không có trường hợp nào đình chỉ bị can do hành vi không cấu thành tội phạm thuộc trường hợp phải bồi thường. Tòa án nhân dân (TAND) hai cấp đẩy nhanh tiến độ xét xử các loại án. Tổng số vụ án hình sự TAND hai cấp phải giải quyết là 2.512 vụ, 5.082 bị cáo; đã giải quyết 2.379 vụ, 4.761 bị cáo, đạt tỷ lệ giải quyết 94,7% về số vụ. Cục Thi hành án dân sự tỉnh thụ lý 19.543 việc, trong đó thụ lý mới 13.614 việc, tăng 1.289 việc (tăng 10,5%) so với năm 2018, số việc có điều kiện giải quyết là 15.664 việc chiếm 81,3%, đã giải quyết xong 13.140 việc, đạt tỷ lệ 83,89%...

Công tác giám sát của cơ quan dân cử có nhiều đổi mới cả về nội dung và phương pháp trong giám sát hoạt động tư pháp. Trong năm 2019, Ban Pháp chế HĐND tỉnh đã giám sát theo chuyên đề về việc chấp hành các quy định của pháp luật trong công tác phòng chống tội phạm trên địa bàn tỉnh (từ tháng 12-2017 đến tháng 10-2019). Kết quả giám sát cho thấy công tác điều tra, xử lý tội phạm được thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật. Tỷ lệ án đình chỉ và án tạm đình chỉ điều tra giảm. Quá trình điều tra không để xảy ra các trường hợp oan, sai và vi phạm tố tụng đến mức phải bồi thường theo quy định của Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước. Chất lượng án điều tra được nâng lên. Công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp của viện kiểm sát các cấp có nhiều chuyển biến tích cực. Chất lượng kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, giải quyết án hình sự được nâng lên, bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để xảy ra trường hợp đình chỉ điều tra do hành vi không cấu thành tội phạm thuộc trường hợp phải bồi thường hoặc viện kiểm sát truy tố, tòa án tuyên không phạm tội. Các bản án tòa án nhân dân hai cấp đã tuyên bảo đảm đúng pháp luật, tương xứng với mức độ, tính chất và nguyên nhân phạm tội của từng vụ án, đáp ứng yêu cầu công tác phòng, chống tội phạm hiện nay.

Từ những kết quả đạt được, thời gian tới, các cấp ủy, chính quyền, các cơ quan tư pháp cần tiếp tục triển khai, thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, Nhà nước về công tác tư pháp và CCTP. Làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, nâng cao phẩm chất, đạo đức, ngăn ngừa sai phạm trong cán bộ, công chức các cơ quan tư pháp. Kiện toàn tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan tư pháp. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng đối với các cơ quan tư pháp trong phối hợp hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án để nâng cao chất lượng hoạt động tư pháp. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước đối với các hoạt động bổ trợ tư pháp. Tiếp tục tăng cường hoạt động giám sát của HĐND các cấp đối với các cơ quan tư pháp, thực hiện hiệu quả các kết luận, kiến nghị giám sát của Đoàn ĐBQH tỉnh và HĐND tỉnh đối với hoạt động của các cơ quan tư pháp.

Hà Minh