Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu

TP Sầm Sơn là một trong những địa phương đang phải hứng chịu tác động của biến đổi khí hậu. Do đó, chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, nhằm giảm thiểu thiệt hại là vấn đề đang được thành phố đặc biệt quan tâm.

Du khách tắm biển Sầm Sơn.

Trên địa bàn TP Sầm Sơn vài năm trở lại đây, tác động do biến đổi khí hậu ngày càng rõ nét. Trong đó, sự gia tăng tần suất và cường độ các hiện tượng khí hậu cực đoan như nắng nóng, hạn hán, rét đậm, rét hại... đã và đang gây ra nhiều tổn thất về người, tài sản, hạ tầng kinh tế, văn hóa - xã hội và tác động xấu đến môi trường. Điển hình là nhiệt độ tăng cao và kéo dài từ tháng 4 đến tháng 7 hàng năm, gây ra hạn hán, thiếu nước sinh hoạt, nước sản xuất trên diện rộng và gây nguy cơ cháy rừng cao. Trái ngược với tình trạng đó là hiện tượng mưa bão vào các tháng 7, 8, 9, 10 gây ra ngập úng và làm thiệt hại nhiều diện tích cây trồng. Trong khi đó, nước biển dâng gây ngập lụt làm mất đất sản xuất nông nghiệp, đồng thời tăng diện tích đất nhiễm mặn, ảnh hưởng trực tiếp và làm giảm năng suất, chất lượng các loại cây trồng.

Cùng với đó, biến đổi khí hậu cũng tác động đến sức chịu tải, độ bền, độ an toàn của các công trình, cũng như ảnh hưởng đến quá trình thi công các công trình. Trong khi đó, các hoạt động sản xuất và tiêu thụ năng lượng tăng mạnh, đặc biệt là trong công nghiệp, giao thông - vận tải, phát triển đô thị cũng đang làm gia tăng lượng phát thải khí nhà kính. Ngoài ra, biến đổi khí hậu cũng gây nhiều khó khăn cho công tác bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học; hạn hán kéo dài dẫn đến nguồn nước mặt cạn kiệt, nguồn nước dưới đất bị suy giảm, khô hóa tài nguyên đất; môi trường nước mặt và nước ngầm đang có dấu hiệu bị ô nhiễm...

Để chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, TP Sầm Sơn đã xác định, phải tiến hành đồng thời các hoạt động thích ứng và giảm nhẹ thiên tai. Trong đó, thích ứng với biến đổi khí hậu, chủ động phòng, tránh thiên tai là nhiệm vụ trọng tâm, cần sự vào cuộc đồng bộ của tất cả các cấp, các ngành và của mỗi người dân. Từ đó, nâng cao ý thức cộng đồng về tác động của biến đổi khí hậu đối với đời sống con người; cũng như chủ động nguồn lực tài chính để đầu tư xây dựng các công trình, dự án ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn.

Từ định hướng trên, địa phương đã xây dựng kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu của TP Sầm Sơn giai đoạn 2021–2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó, đề ra các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể như, tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý các cấp và cộng đồng địa phương về biến đổi khí hậu và ứng phó với những tác động của biến đổi khí hậu. Đồng thời, yêu cầu các cơ quan, đơn vị và các xã, phường phải xây dựng kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu phù hợp với tình hình, điều kiện cụ thể của địa phương, đơn vị.

Cùng với đó, nâng cao năng lực ứng phó và hình thành ý thức thường trực ứng phó với biến đổi khí hậu của các ngành, các cấp và cộng đồng dân cư để ứng phó kịp thời, hiệu quả trước biến đổi khí hậu. Xây dựng được một hệ thống cơ sở dữ liệu về khí tượng thủy văn và biến đổi khí hậu. Ứng dụng hiệu quả khoa học công nghệ, quy trình sản xuất tiên tiến để hướng tới nền nông nghiệp hiện đại, thích ứng với biến đổi khí hậu. Thu hút các nguồn vốn đầu tư từ ngân sách các cấp và doanh nghiệp để ứng phó với biến đổi khí hậu. Mở rộng và tập trung đầu tư các chương trình, dự án trọng điểm thích ứng với biến đổi khí hậu. Đặc biệt, có định hướng phát triển mới nhằm xây dựng, củng cố nền kinh tế cacbon thấp phát triển bền vững, có khả năng chống chịu và thích ứng cao với các tác động của biến đổi khí hậu...

Để từng bước hiện thực hóa các mục tiêu kể trên, TP Sầm Sơn đã đề ra các giải pháp chính sách cụ thể cho từng lĩnh vực; bao gồm nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, giao thông - vận tải, năng lượng, du lịch, y tế, văn hóa, thể thao, thương mại và tài nguyên môi trường. Trong nông nghiệp, thành phố tiến tới áp dụng các biện pháp canh tác bảo vệ đất trồng trọt và lựa chọn giống cây trồng thích nghi với biến đổi khí hậu; đồng thời, tích tụ, tập trung đất đai để phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao; ưu tiên thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào các khu, vùng nông nghiệp công nghệ cao để phát triển sản phẩm OCOP. Trong công nghiệp, xây dựng, giao thông - vận tải và năng lượng, thành phố sẽ tập trung nâng cấp các công trình giao thông thích ứng với biến đổi khí hậu; hướng tới sử dụng nhiên liệu thân thiện với môi trường; phát triển hệ thống thiết bị sử dụng năng lượng mặt trời; di dời hoặc đình chỉ sản xuất đối với các cơ sở gây ô nhiễm không tuân thủ các quy định về môi trường; xây dựng chính sách khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư công nghệ cao, thân thiện với môi trường...

Là đô thị du lịch trọng điểm của tỉnh Thanh Hóa, do đó TP Sầm Sơn sẽ chú trọng nâng cao khả năng khai thác hoạt động du lịch trong điều kiện biến đổi khí hậu; thường xuyên kiểm tra, cập nhật tác động của biến đổi khí hậu đến các di tích lịch sử, văn hóa, thắng cảnh để đề ra giải pháp tu bổ, tôn tạo phù hợp. Cùng với đó, kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm về xả thải nước chưa qua xử lý ra môi trường. Đặc biệt, chú trọng tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân trong khai thác, sử dụng, bảo vệ tài nguyên; kiểm soát các nguồn thải (nước thải và rác thải) trước khi xả ra môi trường, vào nguồn nước, nhằm tạo dựng môi trường xanh - sạch - đẹp – an toàn cho phát triển bền vững.

Bài và ảnh: Hoàng Xuân