Phát triển vùng nguyên liệu cây gai xanh

Thời gian qua, các địa phương trong vùng quy hoạch nguyên liệu cây gai xanh của tỉnh đã nỗ lực thực hiện các giải pháp mở rộng diện tích, tăng năng suất, từng bước nâng cao thu nhập cho người dân.

Công nhân Nhà máy Sản xuất sợi dệt An Phước (Cẩm Thủy) chế biến vỏ gai nguyên liệu.

Cây gai xanh là cây trồng một lần cho thu hoạch nhiều năm, là loại cây dễ trồng, ít sâu bệnh, thích hợp nhiều chân đất. Cây gai xanh là cây có tiềm năng, dư địa phát triển vùng nguyên liệu, vì vậy, ngành nông nghiệp và các địa phương đã định hướng xác định vùng sản xuất, đảm bảo ổn định vùng nguyên liệu đáp ứng nhu cầu sản xuất; đồng thời ban hành cơ chế, chính sách riêng cho cây gai xanh nhằm tạo động lực, nguồn lực để hỗ trợ cho sản xuất, phát triển vùng nguyên liệu. Ngoài ra, Nhà máy Sản xuất sợi dệt An Phước tại xã Cẩm Tú (Cẩm Thủy) được đầu tư, đi vào hoạt động khá hiệu quả và đang đồng hành cùng người dân liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm, tạo niềm tin cho người trồng cây gai xanh. Để đẩy mạnh phát triển vùng trồng cây gai nguyên liệu, ngày 26-4-2021 HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 385/2021/NQ-HĐND về cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển cây gai xanh nguyên liệu trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2021-2023. Từ đó, nhiều hộ gia đình đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tổ chức sản xuất gai xanh với quy mô khá lớn (từ 3 ha trở lên) tại các huyện Cẩm Thủy, Hoằng Hóa, Thạch Thành...; đầu tư hệ thống máy móc thiết bị phục vụ sản xuất và chế biến vỏ gai, ứng dụng kỹ thuật thâm canh cây gai xanh. Đến nay, diện tích trồng gai xanh trên địa bàn tỉnh đạt 460 ha (trong đó, trồng mới 310 ha, lưu gốc 150 ha). Đánh giá về hiệu quả của cây gai xanh nguyên liệu, ông Vũ Quang Trung, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, cho biết: Hiện ở một số địa phương có diện tích trồng gai xanh tập trung, được đầu tư thâm canh, lợi nhuận từ 40 - 50 triệu đồng/ha/năm với gai trồng năm thứ nhất và từ 80 triệu đồng/ha trở lên đối với gai từ năm thứ 2, cao hơn so với các cây trồng khác trên cùng chân đất. Tuy nhiên, thực tế quy mô diện tích đến thời điểm hiện tại còn nhỏ, các vùng trồng gai xanh nguyên liệu còn bị chia cắt, manh mún, hình thức sản xuất chủ yếu ở hộ gia đình; việc đầu tư hạ tầng sản xuất, điều kiện để thâm canh tăng năng suất ở các vùng trồng cây gai xanh ở các địa phương còn bất cập; trình độ thâm canh cũng như khả năng đầu tư của Nhân dân hạn chế, nhất là đầu tư ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật. Ảnh hưởng của dịch bệnh đến tổ chức sản xuất, lực lượng lao động, chi phí đầu vào tăng cao nhất là phân bón, thuốc bảo vệ thực vật...

Nhằm đáp ứng đủ nhu cầu nguyên liệu chế biến, các địa phương trong vùng quy hoạch trồng cây gai xanh nguyên liệu tiếp tục phối hợp với Công ty CP Nông nghiệp An Phước rà soát diện tích, cơ cấu, giao cụ thể diện tích trồng mới cây gai xanh đến từng xã, đảm bảo hoàn thành mục tiêu đề ra. Công ty đang nỗ lực chuẩn bị đủ số lượng cây giống, diện tích vườn ươm và thời điểm cung ứng giống để người dân tập trung trồng vào vụ xuân 2022. Đây là thời điểm có điều kiện thời tiết, khí hậu thuận lợi và có khả năng mở rộng diện tích. Cùng với đó, phối hợp với các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, thực hiện các cơ chế, chính sách của Trung ương, của tỉnh, huyện và công ty để người dân triển khai thực hiện. Tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn cho người dân về các biện pháp trồng, chăm sóc cây gai xanh. Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh phối hợp với các địa phương và Công ty CP Nông nghiệp An Phước xây dựng, ban hành quy trình sản xuất cây gai xanh nguyên liệu trên từng chân đất khác nhau và hướng dẫn quy trình sản xuất cho các tổ chức, cá nhân tham gia trồng để nâng cao hiệu quả sản xuất.

Bài và ảnh: Hải Đăng