Ban Quản lý rừng phòng hộ Thường Xuân: Bảo vệ và phát triển rừng gắn với nâng cao đời sống người dân

Ban Quản lý (BQL) rừng phòng hộ Thường Xuân được UBND tỉnh giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và sử dụng hơn 13.214 ha rừng. Trong đó có 10.121 ha rừng phòng hộ, còn lại là rừng sản xuất trên địa bàn 9 xã thuộc huyện Thường Xuân. Để chủ động xây dựng và quản lý bền vững rừng phòng hộ đầu nguồn, đơn vị đã phân công cán bộ về công tác tại 6 trạm bảo vệ rừng (BVR) đóng trên địa bàn các xã có diện tích rừng đơn vị quản lý để thu thập, cập nhật số liệu bản đồ theo dõi diễn biến tài nguyên rừng giúp cho công tác chỉ đạo quản lý, xây dựng rừng phòng hộ, quản lý dự án trên toàn vùng có hiệu quả.

Công nhân Ban Quản lý rừng phòng hộ Thường Xuân phát dọn thực bì phục vụ phòng cháy, chữa cháy rừng.

Cán bộ bám sát địa bàn được phân công, khảo sát thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến quản lý rừng; thường xuyên tuần tra bảo vệ an toàn diện tích rừng và đất rừng được giao. Bằng nhiều hình thức tích cực tuyên truyền, vận động người dân vùng dự án chủ động phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR). Các thôn, bản có rừng đã phối hợp với chủ rừng và xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng. Các hộ tiến hành ký cam kết không vi phạm các quy định Luật Lâm nghiệp. Trong những năm qua và 6 tháng đầu năm 2022, do làm tốt công tác phối hợp và quản lý rừng tận gốc nên diện tích đơn vị quản lý không xảy ra các vụ chặt phá rừng trái phép, không xảy ra cháy rừng. Rừng được bảo vệ, phục hồi và phát triển tốt, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học, nâng độ che phủ rừng trên địa bàn BQL đến hết tháng 12-2021 đạt 95%.

Để BVR tận gốc ngoài các giải pháp nêu trên, BQL rừng phòng hộ Thường Xuân đã giao khoán BVR cho 914 hộ dân trên địa bàn. Cùng với công tác trồng, chăm sóc, khoanh nuôi, bảo vệ và PCCCR đầu nguồn, các trạm BVR trực thuộc đã nỗ lực chỉ đạo, phối hợp với địa phương tổ chức tuần tra, tuyên truyền cho các hộ gia đình trong vùng nhận khoán đất lâm nghiệp về lợi ích của rừng và ký các cam kết không vi phạm Luật Lâm nghiệp; cung cấp cây giống lâm nghiệp chất lượng cho người dân trồng rừng. Trước đây, việc sản xuất, kinh doanh nghề rừng trên địa bàn huyện Thường Xuân chỉ tập trung vào việc khai thác tài nguyên thiên nhiên sẵn có từ rừng, đã làm cạn kiệt tài nguyên rừng, ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan cũng như sự phát triển kinh tế của địa phương. Là đơn vị lâm nghiệp được giao quản lý diện tích rừng và làm giàu rừng; thực hiện các dự án, chương trình phát triển kinh tế cho người dân trong khu vực, xây dựng nền kinh tế lâm nghiệp bền vững trên địa bàn huyện, trong những năm gần đây các hộ tham gia các dự án được BQL rừng phòng hộ Thường Xuân tổ chức hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, BVR gắn với sản xuất, kinh doanh nghề rừng có hiệu quả; quản lý bền vững rừng phòng hộ; quy hoạch sử dụng đất đai... Nhờ tích cực tham gia trồng rừng, BVR người dân trong vùng còn có thu nhập ổn định, góp phần xóa đói, giảm nghèo. Nhiều hộ đã đầu tư phát triển trang trại nông - lâm kết hợp cho hiệu quả kinh tế cao. Qua các lớp đào tạo, tập huấn đã giúp cán bộ, Nhân dân địa phương, cán bộ dự án nâng cao năng lực nghiệp vụ trong lập kế hoạch phát triển tại thôn, xã, kỹ thuật trong sản xuất nông - lâm nghiệp, quản lý đất đai, xây dựng cộng đồng. Người dân các xã trong vùng dự án gắn bó với công tác trồng rừng, tham gia tích cực các hoạt động của dự án trồng rừng thay thế, dự án phục hồi và quản lý bền vững rừng phòng hộ JICA2, dự án bảo vệ và phát triển rừng bền vững... Để phát triển rừng, BQL rừng phòng hộ Thường Xuân đã chủ động duy trì và gieo ươm các loại cây giống lâm nghiệp gồm: keo, lim, quế và cây dược liệu là cát sâm, hoài sơn, bách bộ. 6 tháng đầu năm 2022, BQL đã gieo ươm khoảng 250.000 cây giống các loại phục vụ công tác trồng rừng trên địa bàn.

Góp phần thực hiện đề án bảo tồn cây lim xanh của UBND tỉnh Thanh Hóa, BQL rừng phòng hộ Thường Xuân đã chủ động thực hiện đề tài nghiên cứu các giải pháp phục hồi và phát triển cây lim xanh tại huyện Thường Xuân với diện tích gần 200 ha, nhằm phục hồi, bảo tồn, phát triển bền vững cây lim xanh, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế, xóa đói, giảm nghèo cho người dân. Hiện tại có gần 200 ha rừng tự nhiên tái sinh với mật độ 200 - 300 cây/ha, có cây đường kính từ 20 - 50cm trên địa bàn các xã phía Nam huyện Thường Xuân đang sinh trưởng và phát triển tốt. Cùng với bảo vệ, chăm sóc, khoanh nuôi tái sinh rừng phòng hộ, BQL rừng phòng hộ Thường Xuân đã triển khai các giải pháp giữ vững an ninh rừng, không để xảy ra khai thác rừng trái phép, cháy rừng, không phát nương làm rẫy, xâm lấn đất rừng trái phép.

Với chính sách giao khoán rừng đã nâng cao thu nhập cho các hộ gia đình nhận khoán và đem lại lợi ích cho Nhân dân địa phương, kết quả mỗi chu kỳ 5 đến 6 năm cho thu nhập (đã trừ chi phí) khoảng 50 - 70 triệu đồng/ha. Để tiếp tục phát triển kinh tế cho các hộ gia đình, đơn vị đã xây dựng chương trình phát triển cây dược liệu có giá trị kinh tế cao. Từ năm 2020 đơn vị chủ động xây dựng, đã được các bộ, ngành chức năng và UBND tỉnh Thanh Hóa tạo điều kiện cho thực hiện Dự án Ứng dụng khoa học và công nghệ xây dựng mô hình trồng, chế biến, tiêu thụ một số loài dược liệu cát sâm, hoài sơn tại miền núi tỉnh Thanh Hóa. Mục tiêu của dự án nhằm mở rộng vùng trồng dược liệu, phát triển du lịch sinh thái, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao thu nhập, ổn định đời sống của người dân tham gia thực hiện. Thời gian thực hiện từ tháng 9-2021 đến 9-2023. Dự án đang được triển khai thực hiện và được Sở Khoa học và Công nghệ Thanh Hóa nghiệm thu bước 1, đảm bảo đúng thời gian và tiến độ. Sản phẩm cây trồng sau thu hoạch, trừ các chi phí ước tính thu nhập 400 - 500 triệu đồng/ha sau 5 năm trồng. Thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, từ năm 2022 đơn vị triển khai thực hiện mô hình nuôi bò cái sinh sản, đã cấp 42 con bò cho 42 hộ nghèo và cận nghèo tại xã Xuân Lộc. Đơn vị đang chuẩn bị hồ sơ, dự kiến triển khai cấp bò cho các hộ trong tháng 7-2022.

Các tháng đầu năm 2022, BQL rừng phòng hộ Thường Xuân đã triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm bảo vệ và phát triển rừng tận gốc, giữ vững an ninh rừng, không để xảy ra khai thác rừng trái phép, cháy rừng, không phát nương làm rẫy, xâm lấn đất rừng. Xây dựng và triển khai đề án bảo tồn cây thuốc nam dưới tán rừng tự nhiên, góp phần tăng thu nhập cho người dân tham gia BVR, đáp ứng yêu cầu phòng hộ đầu nguồn, bảo vệ tính đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường sinh thái, điều tiết nguồn nước cho các công trình thủy lợi trong vùng, đảm bảo cung cấp nước phục vụ sản xuất và dân sinh.

Bài và ảnh: Thùy Dương