Ngọc Lặc: Công ty CP Việt Thanh VnC gây ô nhiễm môi trường kéo dài

Hơn 2 năm nay trở lại đây, nhiều hộ dân thôn Ngọc Thành, xã Cao Ngọc (Ngọc Lặc) phải sống chung với ô nhiễm nguồn nước, khói, bụi, tiếng ồn… do quá trình hoạt động khai thác đá xẻ của Công ty CP Việt Thanh VnC gây ra.

Khu vực mỏ đá ngay phía sau nhà dân.

Theo phản ánh của người dân, từ năm 2016, khi mỏ đá của Công ty CP Việt Thanh đi vào hoạt động, người dân thôn Ngọc Thành quanh năm phải sống chung với ô nhiễm môi trường, cụ thể là bụi và tiếng ồn. Với những hộ dân sống gần mỏ đá, nguồn nước sinh hoạt còn bị ô nhiễm nặng nề. Nguyên nhân là do trong quá trình khai thác, nước và bột đá cắt xẻ từ mỏ đá đã chảy tràn trực tiếp xuống nền đất, ngấm vào mạch nước ngầm, khiến nguồn nước sinh hoạt bị ảnh hưởng. Nguy hiểm hơn nữa là tình trạng những tảng đá nặng hàng tấn, bất ngờ lăn từ trên núi xuống khu vực đất vườn của nhà dân, đe dọa đến tính mạng của những người sinh sống trong khu vực này.

Nước sinh hoạt của người dân bị ô nhiễm, chuyển sang màu trắng đục và nhiều lắng cặn.

Để xác minh sự việc, chúng tôi có mặt tại thôn Ngọc Thành ghi nhận tình hình. Tìm đến nhà anh Phạm Văn Hanh, một hộ dân sống ngay dưới khu vực mỏ đá hoạt động, những trăn trở, lo ngại của chúng tôi bắt đầu hiện hữu. Theo quan sát, nguồn nước trong giếng nước nhà anh Hanh khi múc lên có màu trắng đục và lắng cặn, không thể sử dụng được. Hiện tượng này đã xảy ra 1 năm, buộc gia đình anh phải khắc phục bằng cách đi xin nước của các hộ dân nằm cách xa khu vực. Anh Hạnh cho biết: “Trong quá trình khai thác, đơn vị này không có hệ thống xử lý nên đã thải trực tiếp nước và bột đá xuống nền đất. Lượng nước, bột đá từ trên núi cao theo độ dốc chảy xuống khu vực nhà dân, ngấm vào mạch nước ngầm khiến cho nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng”. Ngay trong diện tích đất vườn của gia đình, nhiều dấu vết của nước pha bột đá chảy từ trên núi xuống vẫn còn. Đặc biệt, điều đáng lưu ý là ở đây có 2 tảng đá nặng hàng chục tấn rơi từ mỏ khai thác đá của công ty CP Việt Thanh VnC xuống, khiến chúng tôi không khỏi lo sợ. Anh Hanh cho biết, một tảng đá rơi xuống cách đây 2 tháng, tảng còn lại mới rơi vào ngày 14 – 11 vừa qua, còn những tảng đá rơi trước đó, phía công ty đã tiến hành cẩu lên công trường. Thực tế ghi nhận, công ty Việt Thanh VnC trong quá trình khai thác đá không xây dựng hành lang bảo vệ đủ an toàn nên việc đá rơi xuống nhà dân gây nguy hiểm, có thể xảy ra bất cứ khi nào. Anh Hanh khẳng định, đã nhiều lần gửi đơn đề nghị UBND xã Cao Ngọc nhanh chóng kiểm tra, giải quyết những hành vi gây ô nhiễm môi trường và gây mất an toàn của mỏ đá. Tuy nhiên, đáp lại những bức xúc, lo lắng của người dân, chính quyền xã Cao Ngọc vẫn chưa thực sư quyết liệt.

Một tảng đá từ trên mỏ khai thác rơi vào khu vườn nhà anh Phạm Văn Hanh.

Ngay sát bên cạnh nhà anh Hanh, gia đình ông Hà Văn Tin cũng đang phải từng ngày đối mặt với những rủi ro về sức khỏe từ hệ lụy của việc khai thác của công ty CP Việt Thanh VnC. Trước tình cảnh gia đình phải sống trong thấp thỏm, lo lắng, ông Tin bức xúc: “Từ ngày mỏ đá này xuất hiện, cuộc sống của chúng tôi hoàn toàn bị đảo lộn. Hết ồn ào, bụi bặm, giờ đây nguồn nước cũng không thể sử dụng được”.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Phạm Văn Quyền, Phó Chủ tịch xã Cao Ngọc, cho biết: Nắm bắt được tình hình, chính quyền xã đã nhiều lần lập đoàn kiểm tra, nhắc nhở và yêu cầu công ty CP Việt Thanh VnC sớm khắc phục những sai phạm trong quá trình khai thác đá. Trong Biên bản kiểm tra về việc Công ty Việt Thanh VnC khai thác đá gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt của các hộ dân khu vực xung quanh ngày 23 - 10 - 2018, Công ty Việt Thanh VnC đã cam kết “sẽ xây dựng hệ thống thu gom nước, không để nước tràn và thấm ra môi trường bên ngoài, đồng thời khảo sát khu vực xung quanh để khoan giếng và lắp đường ống dẫn để cung cấp nước cho các hộ bị ảnh hưởng”. Trên thực tế, công ty đã xây bể chứa và đắp bờ đá bao quanh khu giáp với nhà dân. Tuy nhiên, khi được hỏi biện pháp này có thực sự hiệu quả và công ty Việt Thanh VnC đã thực hiện tất cả những gì đã cam kết hay chưa thì ông Quyền cho biết biện pháp này vẫn chưa đạt hiệu quả do mỗi khi mưa lớn, lượng nước thải vẫn tràn qua bể chứa, chảy xuống nhà dân và hồ Hón Vắn. Việc đào giếng cho gia đình anh Hanh, anh Tước và xây dựng đường ống dẫn nước cho các hộ dân vẫn chỉ ở trên giấy tờ. Ông Quyền cũng nhận định, thời gian qua, chính quyền xã chưa thực sự quyết liệt trong việc ngăn chặn doanh nghiệp nên đã để tình trạng ô nhiễm kéo dài. Ngoài 1 lần xử phạt hành chính vào tháng 10 - 2018 với mức 3.000.000 đồng vì hành vi vi phạm làm mất an toàn trong khai thác của doanh nghiệp thì phần lớn mới chỉ dừng lại ở động thái kiểm tra, nhắc nhở.

Đến khi nào doanh nghiệp mới trả lại môi trường trong lành và cuộc sống bình yên cho người dân thôn Ngọc Thành? Bao giờ hai hộ dân nhà anh Hanh, anh Tước mới hết ngày đêm nơm nớp lo sợ những tảng đá “tử thần” đang “treo”lơ lửng trên đầu?... Thiết nghĩ, những câu trả lời chỉ có thể chính xác khi các cấp chính quyền thực sự vào cuộc và làm tốt vai trò của mình trong việc giúp người dân ổn định cuộc sống.