Đạo hiếu trong mùa dịch, bệnh

Nhằm đảm bảo quy định phòng, chống dịch, bệnh COVID-19, rằm tháng bảy năm nay nhiều nhà chùa không tổ chức lễ vu lan báo hiếu với sự tham gia của số đông Tăng ni, Phật tử và Nhân dân như mọi năm. Thế nhưng điều đó không có nghĩa sẽ làm mất đi giá trị cốt lõi, ý nghĩa tốt đẹp của lễ vu lan. Đạo hiếu ở nhiều người con bằng những cách khác nhau vẫn được tỏ bày trọn vẹn.

Thay cho việc được nhà chùa cài lên ngực áo bông hồng màu đỏ hay màu trắng tùy vào hoàn cảnh từng người để biết ơn cha, mẹ, thì nhiều người vẫn cảm thấy nhẹ nhàng, an nhiên, vì trong lòng của họ luôn có mẹ, cha.

Đạo hiếu ở trong chính trái tim, tấm lòng, việc làm của mỗi người. Khi người con hướng đến cha, mẹ mình, biết ghi nhớ công lao sinh thành, dưỡng dục và luôn sống xứng đáng với công ơn đó, sự mong mỏi của cha mẹ, thì có ở đâu đi chăng nữa vẫn là hiếu, nghĩa.

Vu lan báo hiếu là một trong những nghi lễ có sức sống mãnh liệt trong đời sống văn hóa tinh thần của đại bộ phận người dân Việt, thể hiện rõ nét khát vọng về đạo hiếu, với nhiều nghi thức cảm động, được sáng tạo và tiếp biến trong đời sống, được nhiều người chờ đợi vào mỗi dip rằm tháng bảy. Tuy nhiên, phải nhận thức rõ một điều đó là, nghi thức dù có trang trọng đến mấy thì cũng không thể thay thế được nhận thức, việc làm ở mỗi người. Tham gia đầy đủ các nghi thức, nhưng tâm không trong, lòng không hiếu thuận, việc làm không đúng, thì cũng chỉ là hình thức, sự che đậy trước người khác mà thôi.

Hơn thế, nghi thức do chúng ta đặt ra và sự thay đổi cũng bắt đầu bởi chính chúng ta để phù hợp với từng điều kiện và hoàn cảnh thực tế. Chính vì thế mỗi hoàn cảnh cũng có sự thể hiện một cách khác nhau. Năm nay do dịch, bệnh mà nhiều nghi thức quan trọng trong đời sống văn hóa và tâm linh phải hoãn, hủy, âu cũng là lẽ thường tình, dễ thông cảm. Vấn đề nằm ở chỗ dù không diễn ra các nghi thức, nhưng lòng những người con vẫn vẹn nguyên đạo hiếu, chăm sóc, đối xử với cha mẹ đúng mực khi cha mẹ còn sống; biết sám hối, vâng lời di huấn của cha mẹ sau khi đã mất, mới là điều cần.

Một xã hội tốt đẹp phải là xã hội chăm lo, trách nhiệm thực chất, chứ không phải chỉ là các nghi thức, dù biết rằng cuộc sống khó thiếu những điều đó.

Hạnh Nhiên