Các sản phẩm truyền thống vượt khó trong đại dịch COVID-19

Dịch bệnh COVID-19 bùng phát nhưng CLB Thổ cẩm Thanh Lâm (Như Xuân) vẫn duy trì sản xuất và nỗ lực tìm kiếm đơn hàng.

Với hàng trăm làng nghề truyền thống và nhiều cơ sở sản xuất các sản phẩm đặc trưng vùng miền, những tháng qua do ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh không chỉ chịu nhiều ảnh hưởng lớn về sản xuất và doanh thu mà còn gặp nhiều khó khăn trong quá trình khôi phục sản xuất cũng như định hướng phát triển lâu dài.

Trước thực trạng đó, người làm nghề buộc phải tìm hướng đi phù hợp để hạn chế những thiệt hại do dịch bệnh và tìm cách làm mới để tiếp tục duy trì và phát triển sản xuất.

Gặp khó vì dịch bệnh

TP Sầm Sơn từ lâu không chỉ được biết đến là khu du lịch biển nổi tiếng mà còn là vùng đất nổi danh với nghề làm nước mắm truyền thống. Nếu như trước kia, 80 cơ sở sản xuất nước mắm tại các phường Quảng Tiến, Trung Sơn, Quảng Vinh luôn sôi động nhằm đảm bảo đơn hàng phục vụ thị trường trong nước với khoảng 270 - 300 nghìn lít nước mắm mỗi năm thì năm nay mọi hoạt động trở nên trầm lắng hơn hẳn. Hàng sản xuất ra không thể xuất bán nên tồn đọng khá nhiều.

Chia sẻ về những khó khăn mà các cơ sở sản xuất nơi đây đang gặp phải, anh Hoàng Thăng Vích, chủ cơ sở chế biến nước mắm Vích Phương, phường Trung Sơn cho biết: Sản phẩm của chúng tôi chủ yếu phục vụ khách du lịch và đem xuất ra thị trường các tỉnh, thành trên cả nước. Từ khi dịch bệnh bùng phát, ngành du lịch cũng như các hoạt động vận tải, giao thương bị tạm dừng khiến cho các cơ sở của chúng tôi cũng lao đao theo. Nếu như trước đây, mỗi năm gia đình tôi bán được khoảng 60 - 70 nghìn lít nước mắm cùng với nhiều loại mắm tôm, mắm chua, hải sản, thì sang đến năm nay gần như hoạt động kinh doanh bị chững lại hoàn toàn. Hàng không bán ra được nhưng vì đặc thù của nghề làm mắm là làm gối vụ cũng như để đảm bảo công ăn việc làm cho người lao động nên chúng tôi vẫn phải duy trì mọi hoạt động sản xuất như những ngày trước dịch bệnh. Hàng tồn đọng nhiều nhưng cơ sở vẫn phải chấp nhận, chờ cho mùa dịch đi qua để có cơ hội đẩy hàng ra thị trường.

Cũng như những người làm nước mắm ở TP Sầm Sơn, những người gắn bó lâu đời với nghề làm hương tại TP Thanh Hóa cũng gặp không ít khó khăn do dịch bệnh COVID-19 gây ra. Hương là mặt hàng được tiêu thụ mạnh vào các mùa lễ hội. Tuy nhiên, năm nay, việc dừng các hoạt động lễ hội để phòng, chống dịch bệnh đã khiến cho nhiều người làm nghề thất thu. Hàng hóa đã sản xuất đợt trong tết bị tồn đọng, nguyên vật liệu phải xếp kho, lao động không có việc... là những khó khăn mà người làm nghề phải đối diện. Chị Trần Thị Thủy, phường Trường Thi (TP Thanh Hóa), người có 30 năm gắn bó với nghề làm hương tâm sự: “Chưa bao giờ công việc sản xuất, kinh doanh của gia đình tôi lại gặp khó khăn như thời điểm hiện nay. Nhiều đơn hàng từ trước chuẩn bị chuyển đến các đại lý đều bị hoãn lại. Đây là khó khăn chung, cả 2 bên đều phải chịu thiệt hại nên chúng tôi chấp nhận để cùng nhau vượt qua chứ chẳng còn cách nào khác”.

Nỗ lực vượt khó trong mùa dịch

Đại dịch COVID-19 đã gây nên những thiệt hại lớn cho nhiều ngành nghề, trong đó có nghề sản xuất các sản phẩm truyền thống. Trước những diễn biến phức tạp và kéo dài của dịch bệnh, người sản xuất buộc phải có những cách làm cụ thể để vượt qua giai đoạn khó khăn này.

Dệt thổ cẩm là một trong những nghề đã gắn bó lâu đời với người dân xã Thanh Lâm (Như Xuân). Từ việc tự làm nên những sản phẩm phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt hàng ngày, dần dần người dân nơi đây đã cùng nhau đưa nó trở thành sản phẩm hàng hóa để cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên trong thời điểm dịch bệnh COVID-19 bùng phát, Câu lạc bộ (CLB) Thổ cẩm Thanh Lâm đã có những nỗ lực để duy trì hoạt động. Trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội, việc sản xuất không thể tập trung đông người, thay vì nghỉ việc, các thành viên trong CLB đã nhận hàng về để làm tại nhà. Cùng với đó, đây được xem là thời điểm thích hợp để những người thợ lớn tuổi thạo nghề truyền thụ lại cho con cháu, hướng dẫn thế hệ trẻ học nghề để tự làm nên những vật dụng thiết yếu nhất và tham gia sản xuất, tăng thêm thu nhập cho mỗi người.

Ông Lê Đình Huấn, Chủ tịch UBND xã Thanh Lâm cho biết: Mặc dù có gặp khó trong mùa dịch nhưng chính quyền xã vẫn cố gắng hỗ trợ người dân duy trì sản xuất và cung cấp sản phẩm thổ cẩm truyền thống đều đặn ra thị trường. Bên cạnh đó, xã luôn tìm cách giúp CLB đấu mối để tìm kiếm đối tác, nhận các đơn hàng lớn từ một số tỉnh phía Bắc như Hòa Bình, Lào Cai... Khi tình hình dịch bệnh được khống chế và dập tắt, chúng tôi sẽ tích cực tham gia các chương trình quảng bá, giới thiệu sản phẩm và tìm kiếm mở rộng thêm thị trường cho sản phẩm truyền thống của địa phương mình.

Với các cơ sở sản xuất hải sản, nước mắm tại TP Sầm Sơn, thời điểm này đã bắt đầu có khách đặt mua, tuy vẫn chưa nhiều. Bên cạnh việc tổ chức dọn dẹp, chỉnh trang nhà xưởng, nơi sản xuất để quy củ, gọn gàng hơn, các cơ sở kinh doanh vừa duy trì sản xuất vừa đẩy mạnh việc xây dựng lại thị trường sau thời gian bị ngắt quãng. Anh Hoàng Thăng Vích chia sẻ: Thay vì nhận đơn qua điện thoại, gửi hàng theo xe dịch vụ và chi phí vận chuyển do bên mua phải chi trả như trước đây thì bây giờ chúng tôi đều phải tự chuyển hàng đến các đại lý. Trực tiếp giao hàng, chúng tôi vừa giới thiệu sản phẩm và đưa ra những chương trình khuyến mại hấp dẫn để kích cầu người tiêu dùng nhằm xây dựng lại hệ thống tiêu thụ, nhanh chóng lấy lại thị trường như thời điểm trước dịch bệnh. Biết là khó khăn sẽ còn kéo dài nhưng nếu chủ động chuẩn bị tốt mọi điều kiện thì chắc chắn chúng tôi sẽ phục hồi nhanh thôi.

Thu Hà