Phóng viên thời sự chính trị... thời 4.0

Khi đề cập đến phóng viên chuyên viết về mảng thời sự chính trị ai cũng nghĩ đây là những “nhà báo” được ăn mặc bảnh bao, “ngồi mài đũng quần” tại hội nghị. Nhưng khi dấn thân vào “nghiệp viết thời sự” mới thấy được những áp lực trong công việc, đòi hỏi phóng viên phải có tư duy tổng hợp, phương thức tác nghiệp khoa học nhanh chóng, tư tưởng chính trị vững vàng mới đáp ứng được thông tin đến người đọc một cách nhanh nhất, thời sự nhất, chính xác nhất.

Tôi trở thành phóng viên chuyên viết tin thời sự, tin nội chính từ lúc nào không biết. Bởi bước vào nghề báo của tôi như một cơ duyên, sau nhiều năm hoạt động kinh doanh ngoài “thương trường”, vì đam mê với nhiếp ảnh đi chụp ảnh và cộng tác với Báo Thanh Hóa. Những bức ảnh được đăng trên Báo Thanh Hóa là niềm khích lệ để tôi đam mê, học hỏi, theo đuổi rồi trở thành phóng viên thực sự. Tôi nhớ cái thời còn cầm máy ảnh chụp bằng phim để quyết định khoảnh khắc bấm máy là rất quan trọng, không như máy ảnh kỹ thuật số như bây giờ, chụp bao nhiêu kiểu tùy vào thời gian bấm máy. Khi đó mỗi một cuộn phim chỉ có 36 kiểu, lắp phim vào máy ảnh mất 4 kiểu bị phơi sáng, nên khi chụp chỉ còn 32 kiểu. Vì vậy khi chụp ảnh phải rất cẩn thận từ khuôn hình, bố cục, ánh sáng và nín thở chờ khoảnh khắc để chụp. Đấy mới chỉ là công đoạn ban đầu, để biết tác phẩm có đạt hay không phải về hiệu ảnh tráng phim rửa ra ảnh mới biết được thành quả của mình. Thời đó làm ảnh không thuận tiện như bây giờ, với máy ảnh kỹ thuật số có thể xem ảnh, có thể chụp nhiều kiểu một lúc, ánh sáng, bố cục cũng đã có phần mềm xử lý ảnh hỗ trợ nên việc tác nghiệp của phóng viên hiện nay rất thuận tiện và nhanh chóng.

Có lẽ cũng từ việc tôi “biết chụp ảnh”, nên khi bước chân vào nghề báo được Ban Biên tập Báo Thanh Hóa phân công về phòng Chính trị, khi ấy chú Hà Anh Đài là Trưởng phòng Chính trị đã cho đi cùng để chụp ảnh, qua thời gian được tiếp cận với tin thời sự tôi dần trở thành phóng viên chính trị khi nào không hay. Khi là phóng viên thời sự cũng là lúc công nghệ thông tin, công nghệ số bùng nổ, việc tiếp cận thông tin của người dân có nhiều thay đổi, đòi hỏi người phóng viên phải cập nhật thông tin nhanh đến với độc giả; không còn như trước đây đi dự hội nghị buổi sáng, buổi chiều mới có tin. Hiện nay, thông tin hội nghị phải được cập nhật liên tục để phản ánh sự kiện đến với độc giả. Vì vậy mà phóng viên phải ứng dụng các công nghệ thông tin vào để thực hiện tin, ảnh một cách nhanh nhất.

Có lẽ trong sự nghiệp làm báo của mình, tôi sẽ không bao giờ quên được kỷ niệm tác nghiệp trong chuyến làm tin thời sự về đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tổ chức Trung ương đã đi khảo sát thực tế, thăm hỏi, động viên và tặng quà cho người dân vùng lũ tại huyện Mường Lát, tháng 9-2018. 6 giờ sáng ngày 9-9-2018, tôi nhận được cuộc điện thoại của chị Phạm Hồng Hạnh, Trưởng phòng Xây dựng Đảng - Nội chính “Em chuẩn bị đồ nghề sang Tỉnh ủy đi Mường Lát viết tin đồng chí Trưởng ban Tổ chức Trung ương vào thăm đồng bào vùng lũ”. Sau khi nhận nhiệm vụ, tôi lên đường, cùng xe với các bạn phóng viên Đài Phát thanh và Truyền hình Thanh Hóa, chúng tôi thẳng tiến lên huyện vùng cao biên giới Mường Lát. Vượt qua được Cổng trời đến địa phận xã Trung Lý, tại bản Táo, đất đá từ trên đồi sạt lở chắn ngang Quốc lộ 15C - con đường độc đạo lên huyện vùng cao biên giới Mường Lát. Lúc này, cả đoàn xuống đi bộ và phải vượt qua quãng đường hàng chục km với nhiều điểm sạt lở để vào bản Pọong, xã Tam Chung, nơi bị lũ quét san phẳng, lúc ấy đã 5 giờ chiều.

Để có thông tin nhanh về hoạt động của đồng chí Trưởng Ban Tổ chức Trung ương tại vùng lũ, đòi hỏi người phóng viên phải tranh thủ từng phút, ở mọi địa bàn, ở mọi hoàn cảnh để cung cấp thông tin cho độc giả. Đoàn công tác phải di chuyển liên tục, sóng internet lại rất chập chờn. Khi ấy tôi đã phối hợp với đồng chí Hoàng Anh Tuấn, Trưởng phòng Báo điện tử để thực hiện tác nghiệp bằng cách sử dụng điện thoại để thông báo nội dung và sử dụng máy ảnh có kết nối wifi để truyền dữ liệu ảnh về qua ứng dụng messenger của facebook để thông tin hình ảnh ban đầu về hoạt động của đồng chí Trưởng Ban Tổ chức Trung ương và cảnh hoang tàn sau cơn lũ đi qua, cùng sự nỗ lực của các lực lượng quân đội, công an, biên phòng khắc phục hậu quả cho người dân.

Khi rời bản Pọong trở về trung tâm huyện Mường Lát trời đã bắt đầu tối, đồng chí Phạm Minh Chính có cuộc làm việc nhanh với lãnh đạo tỉnh và huyện Mường Lát để chỉ đạo khắc phục hậu quả. Đối với người làm phóng viên thời sự chính trị khi tác nghiệp tại hiện trường, đây được coi là “thời gian vàng” để thực hiện tin, ảnh chuyển về tòa soạn. Việc ứng dụng công nghệ 4.0 phải được phát huy tối đa, do hệ thống internet đang bị “đứt gãy” đường truyền không ổn định nên điều đầu tiên phải chuyển ảnh về tòa soạn phục vụ cho báo in, cập nhập thêm những thông tin và ảnh cho báo điện tử. Vì ảnh có dung lượng cao nên việc download phải có thời gian. Khi đã chuyển được ảnh về toà soạn đã tiến hành viết tin một cách nhanh nhất có thể, bằng cách áp dụng các công nghệ phần mềm chuyển từ báo cáo bản giấy sang văn bản; ứng dụng phần mềm chuyển giọng nói sang văn bản để không mất thời gian đánh máy, vì khi kết thúc buổi làm việc đoàn tức tốc di chuyển sau một quãng đường dài đi bộ, vượt đèo dốc đến 11 giờ 30 phút đêm về đến trung tâm huyện Quan Hóa.

Có thể thấy, trong thời đại công nghệ thông tin, người làm phóng viên thời sự chính trị, cần có kỹ năng đa phương tiện để đáp ứng yêu cầu thông tin đến bạn đọc. Vì ngoài việc có những thiết bị máy móc hiện đại như máy tính, máy ảnh kỹ thuật số, người phóng viên thời sự phải tự trang bị những kiến thức về công nghệ, các phương tiện kỹ thuật hỗ trợ nghề báo để mang đến cho độc giả.

Bởi, làm báo trong thời hiện đại, dù là báo Đảng cũng phải tham gia vào “cuộc đua” tin tức. Bạn đọc chờ đợi ở người phóng viên thời sự chính trị những thông tin “nóng hổi” chính xác, do đó độ nhanh nhạy thông tin đến bạn được tính bằng giây, bằng phút.

Minh Hiếu