Một số kinh nghiệm sau một nhiệm kỳ đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng

Trong nhiệm kỳ 2015-2020, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp quán triệt, triển khai và tổ chức thực hiện đầy đủ, kịp thời, sâu rộng các chỉ thị, nghị quyết, quy định, quyết định của Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; đồng thời ban hành nhiều văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp triển khai thực hiện toàn diện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; nâng cao tinh thần trách nhiệm, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp và cán bộ đảng viên trong toàn đảng bộ.

Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy bồi dưỡng nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát phục vụ công tác đại hội đảng bộ các cấp, nhiệm kỳ 2020-2025. Ảnh: Lê Hà

Thực hiện chủ trương trên, trong nhiệm kỳ 2015-2020, cấp ủy các cấp đã tiến hành kiểm tra 8.544 lượt tổ chức đảng và 25.838 lượt đảng viên; trong đó: Cấp tỉnh kiểm tra 274 lượt tổ chức đảng và 147 lượt đảng viên; cấp huyện và tương đương kiểm tra 1.558 lượt tổ chức đảng và 4.161 lượt đảng viên; cấp ủy cơ sở kiểm tra 6.842 lượt tổ chức đảng và 15.551 lượt đảng viên; chi bộ kiểm tra 6.018 lượt đảng viên. Cấp ủy các cấp đã tiến hành giám sát 10.941 lượt tổ chức đảng cấp dưới và 35.886 lượt đảng viên; chi bộ giám sát 14.195 lượt đảng viên. Ủy ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 237 tổ chức đảng và 3.224 đảng viên; qua kiểm tra kết luận có vi phạm 122 tổ chức đảng và 2.481 đảng viên; vi phạm đến mức phải xem xét xử lý kỷ luật 38 tổ chức đảng và 1.750 đảng viên; đã thi hành kỷ luật 36 tổ chức đảng và 1.650 đảng viên. Nội dung kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng đối với tổ chức đảng được tập trung vào những lĩnh vực có nhiều sai phạm như: Quản lý, sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng cơ bản, tài chính ngân sách, công tác cán bộ, thực hiện chính sách an sinh xã hội... Đối với đảng viên trong việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; giữ gìn đạo đức, lối sống, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên...

Nhìn chung trong nhiệm kỳ 2015-2020, cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra các cấp đã bám sát yêu cầu nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng Đảng để thực hiện toàn diện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng. Nội dung công tác kiểm tra, giám sát vừa đảm bảo tính toàn diện, vừa có trọng tâm, trọng điểm. Từ đó, đã có tác dụng cảnh báo, cảnh tỉnh, nhắc nhở, uốn nắn, phòng ngừa sai phạm; nhất là tệ quan liêu, tham nhũng; vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ; thiếu tinh thần trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ, góp phần đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong cán bộ, đảng viên; tạo đà bước vào đại hội đảng bộ các cấp, nhiệm kỳ 2020-2025, tiến tới Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Tuy nhiên, trong nhiệm kỳ qua, việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra các cấp còn bộc lộ những hạn chế, khuyết điểm: Vẫn còn số ít cấp ủy, tổ chức đảng chưa coi trọng việc tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện nghị quyết, chỉ thị của Đảng, các quy định, hướng dẫn của Trung ương và của cấp ủy cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát. Một số ban của cấp ủy cấp huyện và tương đương chưa nghiêm túc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều 30 Điều lệ Đảng. Một số cuộc kiểm tra, giám sát chất lượng và hiệu quả chưa cao, tác dụng ngăn ngừa khuyết điểm, vi phạm còn hạn chế, nhất là ở cấp cơ sở. Một số ủy ban kiểm tra cấp dưới, nhất là ủy ban kiểm tra đảng ủy cơ sở chưa chủ động thực hiện nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm. Việc áp dụng hình thức kỷ luật của tổ chức đảng có thẩm quyền đối với số ít trường hợp đảng viên vi phạm chưa tương xứng với tính chất, tác hại và nguyên nhân vi phạm nên tính giáo dục, răn đe, ngăn ngừa vi phạm còn hạn chế; giải quyết tố cáo ở một số nơi chưa triệt để, có biểu hiện né tránh, kéo dài.

Từ thực tiễn sau nhiệm kỳ 2015-2020, đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp tại Đảng bộ tỉnh, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm đó là:

Một là, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải tổ chức quán triệt sâu sắc mục tiêu, phương châm, phương pháp tiến hành thực hiện nghị quyết, các kế hoạch và hướng dẫn của cấp trên, phải làm cho mọi tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên nhận thức đúng đắn và quyết tâm thực hiện thắng lợi nghị quyết.

Hai là, phải xây dựng kế hoạch, tăng cường sự chỉ đạo của cấp trên, phân công trách nhiệm tập thể và cá nhân cụ thể, rõ ràng; kịp thời phát huy ưu điểm, khắc phục những thiếu sót khuyết điểm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ được giao.

Ba là, tăng cường công tác quản lý, giáo dục cán bộ đảng viên, nâng cao hiệu quả, hiệu lực việc thi hành kỷ luật của Đảng; thực hiện tốt chế độ tự phê bình và phê bình trong Đảng; đánh giá đúng sự thật không né tránh; chủ động phòng ngừa, ngăn chặn xảy ra vi phạm.

Bốn là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy và ủy ban kiểm tra cấp trên, phát hiện và xử lý kịp thời đối với các trường hợp vi phạm.

Trong tình hình hiện nay, đối tượng, nội dung, phương thức lãnh đạo của Đảng ngày càng mở rộng, phong phú, nhiều vấn đề mới, phức tạp đã và đang phát sinh từ thực tiễn được đặt ra. Vì vậy, để tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, trong nhiệm kỳ 2020-2025 đòi hỏi cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp cần đẩy mạnh một số giải pháp chủ yếu: Phải tiếp tục nâng cao nhận thức của các cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra về vị trí vai trò, tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; từ đó chủ động đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát. Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng phải xuất phát từ yêu cầu nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng, phải lấy việc thực hiện nhiệm vụ chính trị làm mục tiêu, phương hướng, nội dung hoạt động, cho các cuộc kiểm tra, giám sát. Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy và ủy ban kiểm tra cấp trên, đối với tổ chức đảng cấp dưới; thường xuyên kiểm tra tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra cấp dưới trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng. Sau đại hội đảng nhiệm kỳ 2020-2025, cấp ủy các cấp chủ động rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định, quy trình kiểm tra, giám sát và quy chế phối hợp giữa ủy ban kiểm tra với các cơ quan có liên quan cho phù hợp. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức bộ máy cơ quan ủy ban kiểm tra và xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp có đủ trình độ, phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Phát huy trách nhiệm của cả hệ thống chính trị trong công tác kiểm tra, giám sát; thắt chặt hơn nữa mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với nhân dân, khơi dậy và phát huy sức mạnh của nhân dân trong xây dựng thể chế chính trị vững mạnh.

Ths. Bùi Khắc Hằng

(Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy)