Để quản lý tốt hơn một lĩnh vực có nhiều phức tạp

Quản lý hoạt động biểu diễn nghệ thuật sao cho vừa phát huy được tính sáng tạo nghệ thuật lại vừa đảm bảo được các giá trị đạo đức cũng như sự ổn định xã hội là vấn đề rất quan trọng trong xây dựng đời sống văn hóa hiện nay.

Vấn đề này càng trở nên cấp bách hơn khi thời gian qua trên địa bàn cả nước đã để xảy ra nhiều sai phạm trong việc cấp phép hoạt động và tổ chức biểu diễn nghệ thuật. Có những vụ việc gây ầm ĩ kéo dài ảnh hưởng đến nhiều tổ chức, cá nhân.

Trong hoạt động nghệ thuật biểu diễn, Chính phủ đã có Nghị định 79/2012/NĐ-CP, ngày 5-10-2012 quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình, ca múa nhạc, sân khấu và Nghị định số 15/2016/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 79/2012/NĐ-CP làm cơ sở để cấp phép, quản lý tổ chức biểu diễn.

Tuy nhiên qua hơn 7 năm thực hiện Nghị định đã phát sinh những vướng mắc về phân định thẩm quyền giữa các cơ quan quản lý Nhà nước và biện pháp quản lý, cấp giấy phép hoạt động nghệ thuật biểu diễn. Đặc biệt một số quy định đã không còn theo kịp sự phát triển của đời sống nghệ thuật hiện nay.

Ở nhiều nơi cơ quan quản lý văn hóa không theo sát được hoạt động, cấp phép xong coi như xong trách nhiệm, ít có sự kiểm tra, giám sát xem hoạt động biểu diễn có đúng với nội dung giấy phép không.

Từ những kẽ hở này đã dẫn đến nhiều biến tướng của đơn vị tổ chức, xảy ra những lệch lạc trong quá trình biểu diễn nghệ thuật. Đặc biệt nhiều cuộc thi liên quan đến nhan sắc đã bị lạm dụng phục vụ cho mục đích kinh tế. Một số hoạt động phong trào như biểu diễn đường phố, biểu diễn tại đám cưới, sự kiện cũng không được quản lý đúng mức dẫn đến có nhiều phản cảm gây bức xúc dư luận.

Thảo luận tại phiên họp thứ 46 Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa diễn ra, nhiều ý kiến cho rằng hoạt động nghệ thuật biểu diễn là lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm. Nếu tiếp tục tình trạng như hiện nay sẽ không tốt cho đời sống văn hóa, có những hệ lụy đáng tiếc.

Nhiều ý kiến thống nhất cần thiết phải xây dựng, ban hành một nghị định mới để hoàn thiện hệ thống pháp luật về nghệ thuật biểu diễn trong thời kỳ mới, tạo hành lang pháp lý cho hoạt động thương mại, hoạt động đầu tư kinh doanh, đồng thời mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường nghệ thuật biểu diễn.

Rõ ràng là với những gì đã xảy ra trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn thời gian qua, thì việc đánh giá đúng mức và sớm ban hành một nghị định mới thay thế Nghị định số 79/2012/NĐ-CP là cần thiết.

Điều được nhiều người chờ đợi là nghị định mới cần bao quát, có những quy định mang tính nguyên tắc rõ ràng để tạo sự thống nhất trong quản lý, thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân đầu tư vào hoạt động biểu diễn nghệ thuật cũng như đảm bảo hành lang pháp lý, để vừa khuyến khích sự sáng tạo nghệ thuật, nhưng cũng có thể kiểm soát tốt hơn hoạt động này.

Tuệ Vũ