Huyện Lang Chánh nỗ lực thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới

Xác định môi trường là một trong những tiêu chí khó thực hiện trong chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), nên ngay từ khi bắt đầu triển khai thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, huyện Lang Chánh đã tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mỗi người dân về công tác bảo vệ môi trường (BVMT).

Người dân xã Trí Nang tham gia dọn vệ sinh môi trường đường làng, ngõ xóm.

Để đạt tiêu chí môi trường trong xây dựng NTM, huyện đã tăng cường công tác tuyên truyền từng bước làm thay đổi những thói quen xấu của người dân. Đồng thời, hằng năm, tổ chức tốt các hoạt động hưởng ứng “Ngày môi trường thế giới”, “Ngày Nước thế giới”, “Giờ trái đất”, tuần lễ “Nước sạch và vệ sinh môi trường”... thu hút đông đảo các tầng lớp Nhân dân tham gia. Đơn cử như hưởng ứng “Ngày môi trường thế giới” năm 2020, toàn huyện đã có hơn 5.000 lượt người dân tham gia tổng vệ sinh môi trường, khơi thông cống rãnh. Đặc biệt, phát huy lợi thế về diện tích đất lâm nghiệp, huyện Lang Chánh đã đẩy mạnh công tác trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng, tạo môi trường trong lành và cảnh quan xanh - sạch - đẹp. Cùng với đó, Nhân dân trên địa bàn huyện cũng tích cực tham gia chỉnh trang đường làng, ngõ xóm và xây dựng các công trình nước sạch, nhà vệ sinh đúng tiêu chuẩn. Theo rà soát, đánh giá, tỷ lệ hộ dân trong toàn huyện sử dụng nước hợp vệ sinh đạt trên 93,8%, tỷ lệ nhà tiêu hợp vệ sinh đạt 75,1%...

Qua thống kê, toàn huyện đã có 4 xã Giao Thiện, Giao An, Trí Nang và Yên Thắng đã thành lập được HTX thu gom rác thải về bãi tập kết tập trung để xử lý. Đầu năm 2019 huyện kêu gọi Công ty CP Xây dựng và Tự động hóa Đức Anh đầu tư xe gom rác thải chuyên dụng và thực hiện thu gom, vận chuyển rác ở các khu dân cư tập trung trên địa bàn huyện. Ở các khu vực dân cư không tập trung, rác thải được các hộ gia đình thu gom và tự xử lý bằng lò đốt rác mini tại hộ gia đình kết hợp với chôn lấp hợp vệ sinh. Hiện nay, lượng rác thải sinh hoạt phát sinh tại khu vực nông thôn khoảng 23,8 tấn/ngày, lượng rác được thu gom khoảng 14,9 tấn/ngày, đạt 62,6%. Các phong trào bảo vệ môi trường như: Dọn vệ sinh ngày thứ 6 hàng tuần; phụ nữ với phong trào “3 sạch” đã đạt được những kết quả tích cực, góp phần thay đổi nhận thức của người dân trong giữ gìn vệ sinh và BVMT trong khu dân cư. Bên cạnh đó, UBND huyện chỉ đạo các đơn vị chức năng hướng dẫn các hộ gia đình chăn nuôi thực hiện các biện pháp xử lý chất thải chăn nuôi bảo đảm vệ sinh môi trường. Theo đó, nhiều biện pháp xử lý chất thải trong chăn nuôi đã được người dân áp dụng mang lại hiệu quả cao như, mô hình nuôi giun quế tại xã Tân Phúc; mô hình xử lý phân gia cầm bằng đệm lót sinh học tại xã Quang Hiến, Giao Thiện.

Trên địa bàn huyện Lang Chánh hiện có gần 20 cơ sở sản xuất, kinh doanh về xăng dầu, khai thác khoáng sản và chế biến nông, lâm sản... Ngay từ khi đi vào hoạt động, các cơ sở này đều được các đơn vị chức năng chỉ đạo thực hiện các thủ tục về đánh giá tác động tới môi trường, cam kết BVMT, xây dựng hệ thống thu gom và xử lý chất thải bảo đảm yêu cầu. Đồng thời, hằng năm, huyện phối hợp với Chi cục BVMT, Sở Tài nguyên và Môi trường tiến hành thanh, kiểm tra đột xuất và theo định kỳ việc thực hiện Luật BVMT của các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Vì thế, công tác BVMT ở những cơ sở này được cải thiện đáng kể. Qua đó, hoạt động BVMT trong khai thác khoáng sản, cụm công nghiệp, khu du lịch trên địa bàn huyện dần được tăng cường. Ý thức người dân trong BVMT được nâng lên, không còn tình trạng tập kết rác bừa bãi. Trên địa bàn huyện không phát sinh cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện tiêu chí môi trường, huyện Lang Chánh cũng gặp không ít khó khăn, vướng mắc. Theo ông Nguyễn Viết Thắng, Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Lang Chánh, hiện nay, phần lớn các xã chưa có nguồn vốn để xây dựng, quy hoạch bãi rác đạt tiêu chuẩn, vì vậy, rác thải sau khi thu gom tập trung mới chỉ được chôn lấp thô sơ, cách xử lý này chỉ là biện pháp tạm thời. Chất thải nguy hại phát sinh từ sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt chưa được thu gom, xử lý triệt để; một số xã mật độ dân cư phân bố không tập trung dẫn đến khó kêu gọi doanh nghiệp hoặc các HTX tham gia đầu tư, thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt... Về nghĩa trang, hầu hết các xã đều đang giữ nguyên nghĩa trang cũ, chưa quy hoạch được diện tích cây xanh và các công trình hạ tầng... Đến thời điểm này, tất cả các xã, thị trấn của huyện đã triển khai thực hiện tiêu chí môi trường, tuy nhiên mới có 2 xã Giao An, Trí Nang và 24/73 thôn, bản đạt tiêu chí này.

Giải quyết vấn đề môi trường không phải làm một lần, một đợt là xong mà phải được thực hiện thường xuyên và liên tục. Do vậy, cùng với sự quan tâm hỗ trợ của Nhà nước, trong thời gian tới, huyện Lang Chánh cần tập trung huy động sự tham gia đóng góp tích cực hơn nữa của cộng đồng, doanh nghiệp để đầu tư thực hiện hiệu quả tiêu chí về môi trường, góp phần đưa chương trình xây dựng NTM ở mỗi đơn vị thôn, xã và trong toàn huyện về đích đúng kế hoạch.

Bài và ảnh: Phong Sắc