Nhân ngày môi trường thế giới: Hành động vì thiên nhiên

Ngày 5-6 hàng năm được Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) chọn là Ngày Môi trường thế giới. Đây là sự kiện môi trường quốc tế thường niên được Việt Nam hưởng ứng từ năm 1982 và đã trở thành phong trào rộng khắp cả nước. Chủ đề Ngày Môi trường thế giới năm nay là “Hành động vì thiên nhiên”.

Người dân TP Sầm Sơn tham gia dọn vệ sinh dọc bờ biển.

Theo UNEP, năm nay là một năm quan trọng đối với các quốc gia trong việc cam kết bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học với việc tăng cường đồng loạt các biện pháp, hoạt động nhằm phục hồi các hệ sinh thái bị suy thoái, ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường an ninh lương thực, bảo vệ tài nguyên nước, đồng thời là thời điểm mỗi quốc gia cùng chung tay và có những hành động cụ thể, thiết thực vì thiên nhiên và trái đất của chúng ta.

Thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang đối mặt với nhiều thách thức về môi trường như sự suy giảm, cạn kiệt nhiều nguồn lợi từ thiên nhiên do khai thác, sử dụng không hợp lý; nhiều khu vực trên trái đất đang chịu những thách thức và các mối đe dọa trầm trọng khi dân cư ngày càng tăng, các hoạt động kinh tế ngày càng phát triển, nước thải từ các khu công nghiệp, khu đô thị cùng với nạn phá hủy rừng tự nhiên, rừng ngập mặn ngày càng tăng; tần suất và mức độ ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ do biến đổi khí hậu ngày một rộng lớn và phức tạp... Bên cạnh đó, tại Việt Nam vẫn còn nạn chặt phá rừng làm mất cân bằng hệ sinh thái, gây hậu quả nghiêm trọng mỗi khi có bão lũ, triều cường. Tình trạng săn bắt động vật hoang dã vẫn diễn ra khiến các loại thú quý hiếm đang dần bị tuyệt chủng. Các khu công nghiệp, khu đô thị lớn thải ra nước, khí bẩn, gây hiệu ứng nhà kính... làm cho môi trường sống ngày càng trở nên ngột ngạt. Biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp gây ra hiệu quả nặng nề đối với sản xuất và sức khỏe con người...

Để bảo vệ thiên nhiên, thời gian qua Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cùng các bộ, ngành, địa phương đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực như: Thành lập và quản lý hiệu quả các khu bảo tồn thiên nhiên; phục hồi các hệ sinh thái bị suy thoái; bảo tồn các loài nguy cấp, quý hiếm được ưu tiên bảo vệ, bảo tồn nguồn gen; kiểm soát nạn săn bắt, buôn bán, tiêu thụ động vật hoang dã trái phép; quản lý sinh vật ngoại lai; thúc đẩy việc xây dựng và thực hiện các mô hình kinh tế sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên... Hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới năm nay, Bộ TN&MT đã ban hành kế hoạch yêu cầu các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, tổ chức các hoạt động cộng đồng nhằm kêu gọi mọi người cùng hành động vì môi trường sống của nhân loại, vì một trái đất bền vững. Trong đó, tích cực tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng trong việc không săn bắt động vật quý hiếm, có nguy cơ tuyệt chủng; không khai thác, đánh bắt, sử dụng cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên; xây dựng nền kinh tế tuần hoàn chất thải, chống rác thải nhựa trên cạn và đại dương. Đẩy mạnh công tác xã hội hóa về bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học; tăng cường kiểm soát việc thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải; tập trung các nguồn lực để giải quyết triệt để các vấn đề ô nhiễm môi trường từ chất thải đang ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và sinh kế của người dân; khuyến khích tổ chức khởi công, xây dựng và bàn giao các công trình bảo vệ môi trường (BVMT) phục vụ lợi ích của cộng đồng.

Tại tỉnh ta, hàng năm UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Quốc tế đa dạng sinh học 22-5; Tháng Hành động vì môi trường hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới 5-6; Tuần lễ biển đảo Việt Nam hưởng ứng Ngày Đại dương thế giới 8-6 với mục đích: Tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các cấp, các ngành, các tổ chức và tầng lớp Nhân dân trong tỉnh về đa dạng sinh học và tầm quan trọng trong công tác BVMT; kêu gọi tất cả các tổ chức, doanh nghiệp và toàn thể Nhân dân trong tỉnh cùng hành động vì thiên nhiên nhằm BVMT. Cụ thể, năm nay ngoài việc tổ chức Lễ phát động cấp tỉnh hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới kết hợp với việc phát động thực hiện chương trình phân loại rác tại nguồn, chống rác thải nhựa, Sở TN&MT còn phối hợp với các ban, ngành, địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động và nâng cao nhận thức của cộng đồng thay đổi thói quen và mức tiêu dùng hiện tại như: Sử dụng tiết kiệm nước, hạn chế phát sinh các chất thải trong sinh hoạt hàng ngày; khuyến khích các doanh nghiệp trên địa bàn sử dụng công nghệ, sản phẩm thân thiện với môi trường, ít tiêu hao nguyên liệu, năng lượng, hạn chế sử dụng các nguồn nguyên liệu có phát sinh chất thải, gây ô nhiễm môi trường trong quá trình sản xuất, xử lý chất thải, vận chuyển và phân phối hàng hóa... Chính các hoạt động thiết thực, đa dạng cho Ngày Môi trường thế giới là thông điệp quan trọng để người dân chung tay BVMT, bảo vệ hành tinh xanh bằng những hành động nhỏ nhưng vô cùng ý nghĩa đối với môi trường thông qua việc thực hiện phân loại rác tại nguồn, hạn chế việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và bỏ bao bì đúng nơi quy định hoặc giao cho các đơn vị tái chế phế liệu, sử dụng năng lượng sạch từ những nguồn năng lượng có thể tái tạo, hạn chế sử dụng các sản phẩm nhựa và túi nilon, rác thải kim loại, kim loại độc hại; không lãng phí thức ăn, đồ uống; trồng thêm nhiều cây xanh, bảo vệ nguồn nước, ưu tiên sử dụng các sản phẩm tái chế... sẽ tạo sức lan tỏa và ảnh hưởng mạnh mẽ đến nhận thức cộng đồng, góp phần nâng cao nhận thức về BVMT của các cấp chính quyền, đoàn thể, doanh nghiệp và người dân. “Hành động vì thiên nhiên”, đây chính là thời điểm cần thiết để mỗi người dân cùng chung tay và có những hành động thiết thực, cụ thể vì thiên nhiên và trái đất của chúng ta.

Bài và ảnh: Trần Hằng