Tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp góp phần nâng cao thu nhập cho người dân

Nâng cao thu nhập cho người dân là một trong những tiêu chí quan trọng góp phần hoàn thành Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (XDNTM) trên địa bàn huyện Thọ Xuân. Từ năm 2011 đến nay, huyện đã huy động mọi nguồn lực từ Trung ương, tỉnh đến địa phương gắn với chương trình XDNTM tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng đột phá, bền vững. Nhờ đó, bà con đã thay đổi tư duy, tích tụ đất đai, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, hình thành các liên kết chuỗi giá trị giữa doanh nghiệp, HTX với nông dân trong sản xuất, tiêu thụ nông sản...

Về xã Thọ Trường, chúng tôi đến thăm khu sản xuất Đồng Xốn của xã - một trong những điển hình tích tụ đất đai của huyện Thọ Xuân. Tại khu Đồng Xốn với tổng diện tích 70 ha này, hiện có 13 hộ đang phát triển sản xuất, kinh doanh. Với người dân địa phương cũng như các thế hệ lãnh đạo xã thì đây chính là một bước ngoặt, bởi trước đây khu Đồng Xốn vốn dĩ là đồng sâu trũng, năm nào cũng ngập lụt, sản xuất chỉ được 1 vụ lúa nhưng năng suất bấp bênh. Với tổng số 837 hộ có đất nhưng nông dân lại bỏ hoang vì chán nản, sợ tốn công cày cấy. Trước tình hình đó, UBND xã đã kêu gọi người dân đứng ra dồn đổi đất đai, gom thầu để làm trang trại nhưng cũng không ai dám nhận, bởi khi ấy trong xã chưa có mô hình thành công nên người dân ngại đổi mới, thậm chí ruộng bỏ hoang mà không muốn cho hộ khác thu gom dồn đất. Xã phải nhiều lần đưa vấn đề ra các cuộc họp để người dân cho ý kiến. Dần dần cũng có một hộ nhận thức và mạnh dạn tích tụ đất, đầu tư sản xuất quy mô lớn. Xã đứng ra làm trung gian, vận động các hộ có ruộng đổi đất để các chủ khác vào đầu tư trang trại, đào ao; đồng thời hỗ trợ làm đường bê tông ra tận khu đồng và nhiều khuyến khích khác. Đến năm 2013, khi những hộ ban đầu làm ăn hiệu quả, kinh tế, những hộ khác đua nhau vào tích tụ đất, đầu tư thành khu sản xuất trù phú với những trang trại tổng hợp gồm gà, lợn quy mô lớn, kết hợp ao thả cá và trồng cây ăn quả cho doanh thu mỗi năm từ 400-500 triệu đồng/héc–ta.

Tại những cánh đồng khác, từ năm 2010, một số diện tích của xã đã tổ chức cho nhân dân khoán thầu, tích tụ để sản xuất quy mô lớn. Đến thời điểm hiện tại, xã Thọ Trường đã có hơn 209 ha đất nông nghiệp trồng cây hàng năm được tích tụ để sản xuất quy mô lớn, cho lợi nhuận hàng trăm triệu đồng héc-ta/năm.

Có thể nhận thấy, yếu tố quan trọng và quyết định để thực hiện thành công mục tiêu tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh và phát triển bền vững chính là việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn để liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm. Để thu hút được doanh nghiệp yên tâm đầu tư sản xuất, phải thực hiện có hiệu quả việc tích tụ, tập trung đất đai để có vùng sản xuất tập trung, quy mô lớn. Do vậy, tích tụ, tập trung đất đai đóng vai trò quan trọng để thực hiện định hướng, mục tiêu phát triển nông nghiệp.

Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Thọ Cường, Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện, cho biết: Xác định tái cơ cấu nông nghiệp là vấn đề cốt lõi để phát triển sản xuất nông nghiệp, XDNTM, huyện đã tập trung xây dựng và triển khai các chương trình, dự án hỗ trợ phát triển sản xuất; thực hiện tốt công tác đổi điền, dồn thửa; đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, đưa các loại giống có năng suất, chất lượng cao vào sản xuất; khai thác lợi thế của các địa phương, quy hoạch và phát triển các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, đồng thời, hình thành và phát triển các chuỗi giá trị trong nông nghiệp. Đáng chú ý, thực hiện Đề án tái cơ cấu nông nghiệp giai đoạn 2016-2020, huyện Thọ Xuân chú trọng thực hiện tích tụ đất đai, thu hút đầu tư vào nông nghiệp. Huyện đã chỉ đạo các xã rà soát diện tích đất lúa kém hiệu quả chuyển đổi sang các mô hình cây trồng có giá trị kinh tế cao hơn, vận động người dân tích tụ tập trung đất đai, tạo điều kiện để doanh nghiệp, HTX, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp sản xuất quy mô lớn, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, tạo ra sản phẩm hàng hóa.

Đến nay, huyện Thọ Xuân đã tích tụ trên 1.000 ha đất để sản xuất tập trung với sự tham gia của 10 doanh nghiệp, 5 HTX, trên 300 hộ gia đình. Đối với trồng trọt, đã chuyển dịch theo hướng chuyển trọng tâm sản xuất từ sản lượng sang chất lượng, hiệu quả. Từng bước hình thành và phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung theo hướng sản xuất hàng hóa, đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật và cơ giới hóa, sản phẩm được chứng nhận an toàn, đặc biệt là có sự tham gia của các doanh nghiệp vào sản xuất và bao tiêu sản phẩm; xây dựng và duy trì được vùng lúa năng suất, chất lượng, hiệu quả cao có hợp đồng bao tiêu sản phẩm với diện tích đạt 400 ha, mỗi năm cho thu nhập tăng thêm 3,6 triệu đồng/ha, vùng mía nguyên liệu 2.000 ha, có 9 mô hình nhà màng, nhà lưới nông nghiệp công nghệ cao sản xuất rau, củ, hoa, quả hữu cơ kết hợp với tưới nước tiết kiệm với diện tích 65.000m2, lợi nhuận trên 800 triệu đồng/ha/năm... Chăn nuôi, thủy sản được tập trung chỉ đạo theo hướng chuyển mạnh từ chăn nuôi phân tán, nhỏ lẻ sang mô hình trang trại, gia trại và sản xuất hàng hóa đảm bảo vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm và tăng nhanh giá trị chăn nuôi, thủy sản.

Có thể khẳng định, những chuyển biến tích cực trong tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp đã và đang góp phần quan trọng trong thực hiện mục tiêu XDNTM tại huyện Thọ Xuân, đặc biệt, góp phần xóa đói, giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho người dân trong huyện.

Lưu Tuấn Kiệt