Hơn 3.083 tỷ đồng đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng các huyện miền núi giai đoạn 2015 - 2017

Theo báo cáo kết quả giám sát của Ban Dân tộc HĐND tỉnh tại kỳ họp thứ 7 HĐND tỉnh khóa XVII, trong giai đoạn 2015 - 2017 đã có hơn 3.083 tỷ đồng được huy động từ các nguồn lực để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng 11 huyện miền núi.

Ban Dân tộc HĐND tỉnh kiểm tra, giám sát việc sử dụng công trình đường liên thôn theo Chương trình 135 tại thôn Quang Thắng, xã Quang Trung (Ngọc Lặc).

Trong đó, thực hiện Chương trình 30a, có 37 công trình được đầu tư xây dựng (gồm 28 công trình giao thông, 5 công trình thủy lợi, 2 công trình trường học, 2 công trình trạm y tế), với tổng mức đầu tư 1.069,604 tỷ đồng. Đến nay từ nguồn kinh phí ngân sách trung ương, địa phương đã cấp và nguồn kinh phí xã hội hóa, đã có 8 công trình được đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, do nguồn vốn giải ngân chậm, cộng với thời gian qua tình hình mưa lũ gây ảnh hưởng nghiêm trọng nên còn 26 công trình chưa hoàn thành, 3 công trình chậm tiến độ.

Thực hiện Chương trình 135, các huyện miền núi được đầu tư xây dựng 709 công trình (trong đó có 454 công trình giao thông, 63 công trình thủy lợi, 16 công trình trạm y tế, 132 công trình nhà văn hóa, 31 công trình trường học, 1 công trình chợ, 9 công trình nước sinh hoạt và 3 công trình đường điện 0,4 KV), với tổng mức đầu tư là 496.447 triệu đồng. Đã có 693 công trình hoàn thành, còn lại 16 công trình chưa hoàn thành.

Đối với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, có 229 công trình được đầu tư xây dựng (gồm 2 công trình giao thông, 8 công trình trường học, 39 công trình trạm y tế, 114 công trình nhà văn hóa, 6 công trình thủy lợi, 40 công trình công sở xã, 1 công trình nước sinh hoạt), với tổng mức đầu tư là 1.517,018 tỷ đồng (trong đó nhân dân đóng góp 374.307 triệu đồng). Đến nay đã có 180 công trình hoàn thành. Số công trình chưa hoàn thành là 47, chậm tiến độ là 2.

Kết quả giám sát việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng tại các huyện miền núi giai đoạn 2015 – 2017 của Ban Dân tộc HĐND tỉnh cho thấy nhận thức, trách nhiệm trong việc thực hiện chương trình, dự án đầu tư xây dựng của các cấp ủy đảng, chính quyền cơ sở ngày càng được nâng lên. Việc lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý đầu tư xây dựng ngày càng tốt hơn. Nhiều địa phương đã chủ động, linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành thực hiện chương trình, dự án nên mang lại hiệu quả cao, tạo được sự đồng thuận tích cực tham gia của người dân như: Cẩm Thủy, Như Thanh, Quan Sơn,.... Bên cạnh đó người dân đã được tham gia lựa chọn mục tiêu đầu tư đảm bảo dân chủ, công khai, đáp ứng yêu cầu về phát triến kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an - ninh và nhu cầu phục vụ sản xuất và đời sống của bà con.

Đến nay 100% số xã đã có đường giao thông vào đến trung tâm xã (cứng hóa được 65%); 39% kênh mương được kiên cố hóa; trên 60% diện tích hoa mầu được chủ động tưới tiêu; 100% xã có trạm y tế; 85% người dân nông thôn được dùng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; 90% người dân được sử dụng điện; xây dựng nông thôn mới bình quân đạt 12,6 tiêu chí/xã (tăng 3,5 tiêu chí so với năm 2015), có 33 xã, 314 thôn bản đạt chuẩn nông thôn mới; đời sống người dân ngày càng được nâng cao, văn hóa xã hội không ngừng phát triển.

Tuy nhiên, báo cáo giám sát của Ban Dân tộc HĐND tỉnh cũng chỉ rõ: Bên cạnh những kết quả đạt được thì nhận thức, trách nhiệm của chủ đầu tư, nhất là cấp xã còn nhiều hạn chế. Sau khi ủy thác cho Ban quản lý dự án đầu tư của huyện thì không quan tâm chỉ đạo, theo dõi, giám sát chất lượng xây dựng công trình, cá biệt có xã còn buông lỏng quản lý như: xã Giao Thiện (Lang Chánh), xã Lộc Thịnh (Ngọc Lặc), xã Bát Mọt (Thường Xuân). Cơ bản không ban hành qui chế quản lý, sử dụng công trình sau đầu tư. Công tác phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các chương trình còn bất cập, chưa đồng bộ có việc chưa thống nhất; giao vốn chậm; phân bổ vốn dàn trải, định mức thấp nên việc xây dựng một số công trình kéo dài, chậm đưa vào sử dụng, phát huy hiệu quả kém; hướng dẫn việc lựa chọn sử dụng thiết kế mẫu, thực hiện cơ chế đấu thầu, chỉ định thầu, thực hiện cơ chế đặc thù chưa kịp thời, thiếu thống nhất nên khó khăn cho cơ sở thực hiện. Việc lựa chọn mục tiêu, qui mô đầu tư còn hạn chế, cá biệt có công trình sau đầu tư hiệu quả, công năng sử dụng thấp. Hoạt động giám sát của chủ đầu tư và giám sát của cộng đồng còn yếu. Công tác quản lý, giám sát việc thực hiện quy hoạch xây dựng ở một số địa phương chưa được quan tâm, nên bố trí xây dựng công trình chưa đúng quy hoạch được duyệt và mỹ quan kiến trúc. Huy động, lồng ghép các nguồn vốn còn ít, thực hiện lúng túng, nhiều nơi còn gặp khó khăn, vướng mắc. Một số công trình được đầu tư xây dựng năm 2014 đến nay chưa được đưa vào sử dụng; nhiều công trình đã hư hỏng, xuống cấp không được quan tâm bảo vệ, duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa như: trụ sở xã Lộc Thịnh (Ngọc Lặc); đường giao thông thôn Mười đi thôn Muốn xã Điền Quang (Bá Thước); trường THCS Thạch Tượng (Thạch Thành); nhà văn hóa xã cẩm Thành (Cẩm Thủy); nhà văn hóa xã Trung Lý (Mường Lát)...

Trên cơ sở kết quả giám sát, tại kỳ họp thứ 7, HĐND tỉnh khóa XVII, đồng chí Nguyễn Văn Thành, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy, Trưởng ban Dân tộc HĐND tỉnh đã đề nghị Quốc hội cần sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư công theo hướng phân cấp mạnh cho cấp huyện để chủ động cho huyện rút ngắn quy trình, thủ tục đầu tư xây dựng cơ bản, theo quy định tại Nghị định 161/2016/NĐ-CP ngày 02/12/2016 của Chính phủ. Quan tâm bố trí nguồn vốn để thực hiện Đề án 30a. Đồng thời đề nghị HĐND tỉnh,UBND tỉnh xem xét, tháo gỡ những vướng mắc nhất là về việc phân bổ vốn ngân sách, phân cấp để tăng sự chủ động cho các chủ đầu tư để triển khai các dự án, công trình đã được phê duyệt bảo đảm tiến độ và phát huy hiệu quả các công trình.