Cẩn trọng với các hình thức bán hàng lưu động

Bán hàng lưu động là cách doanh nghiệp sản xuất, cung ứng hàng hóa tìm đến người tiêu dùng để bán hàng trực tiếp thông qua các chương trình hội chợ triển lãm, quầy hàng kinh doanh lưu động. Thông qua phương thức này nhà sản xuất vừa trực tiếp tư vấn cho khách hàng vừa tiếp nhận ý kiến phản hồi ngay về sản phẩm.

Người dân cần tìm đến các doanh nghiệp, cửa hàng có thương hiệu, uy tín để được hưởng các chế độ bảo hành sản phẩm.

Tuy nhiên, hiện nay nhiều gian thương đã lợi dụng hình thức này trà trộn hàng giả, hàng nhái; kích cầu tiêu dùng bằng chiêu trò khuyến mãi, bóc hàng trúng thưởng, tráo hàng quá hạn sử dụng khi khách không chú ý, mượn danh cơ quan Nhà nước, các đơn vị kinh doanh có uy tín khác... để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản người tiêu dùng và trốn thuế, gây mất an ninh trật tự trên địa bàn, nhất là ở khu vực nông thôn, miền núi.

Nắm bắt được thói quen thích mua hàng khuyến mãi giá rẻ của người tiêu dùng nên nhiều đối tượng lừa đảo đã mạo danh các công ty lớn, bán các loại hàng kém chất lượng bằng những thủ đoạn tinh vi. Các đối tượng đã giả danh nhân viên tiếp thị, bảo hành, giao hàng của trung tâm điện máy, doanh nghiệp có uy tín hoặc nhãn hiệu nổi tiếng trên cả nước đến các khu dân cư, nhất là ở khu vực nông thôn để bán những sản phẩm kém chất lượng, như bếp gas, bếp từ, chảo điện, nồi cơm, nồi lẩu, thuốc, thực phẩm chức năng... với giá “trên trời”. Đi kèm theo đó là hàng loạt chiêu trò “khuyến mãi”, “ưu đãi đặc biệt hấp dẫn”, đánh vào tâm lý thích mua hàng giá rẻ, chất lượng cao, có thưởng của người dân...

Hơn 1 tháng nay, nhiều người dân xã Vĩnh Hùng (Vĩnh Lộc) vẫn đang “truy lùng” Công ty TNHH Thương mại dịch vụ ISIBA do ông Nguyễn Văn Thắng làm giám đốc để trả hàng và đòi lại tiền nhưng doanh nghiệp này đã “biệt tăm”. Ông Nguyễn Văn Bình - một trong những nạn nhân cho biết, trước đó doanh nghiệp đã cho người đến tận nhà phát thư mời, rồi tổ chức hội thảo, bán hàng có khuyến mãi ngay tại xã nên thu hút nhiều người dân tham gia mua. Các sản phẩm được doanh nghiệp này giới thiệu có “chất lượng cao” như bộ nồi đa năng, nồi tiết kiệm năng lượng, đèn và một số thiết bị sử dụng năng lượng mặt trời... nhưng hàng mua về rồi mới biết bị lừa, chất lượng hàng không như quảng cáo.

Bà Nguyễn Thị Liên chỉ vào chiếc bếp gas để nơi góc bếp và cho biết: Nghe lời quảng cáo “đổi bếp gas cũ lấy bếp gas mới” của doanh nghiệp, bà liền hồ hởi đem bếp gas trong nhà đi đổi với tâm trạng rất vui. Chiếc bếp mới bóng loáng được giới thiệu có mặt kính cường lực không gây gỉ sét như bếp kim loại trước đây. Dù phải bù thêm 600 nghìn đồng nhưng bà không ngớt lời khen doanh nghiệp ngày nay làm ăn có “tâm” vì được giới thiệu khi sử dụng chắc chắn sẽ an toàn, tiện lợi, tiết kiệm gas hơn bởi công nghệ đánh lửa tự động. Nhưng niềm vui “ngắn chẳng tày gang”, vì mỗi lần nấu bà lại thêm lo bởi chỉ sau vài lần bật lửa, nút khởi động đã xộc xệch, ngọn lửa cháy không đều, chỗ xanh, chỗ đỏ, phải mở van gas ở mức to lửa mới cháy đều... Chị Trần Thị Lan lại mua một bộ nồi hầm trị giá 1,2 triệu đồng, khi bóc niêm phong chị được trúng thưởng một trong hai món đồ là một chiếc chảo chống dính hoặc một bộ đồ ăn bằng sứ. Tuy nhiên, sau khi mua sản phẩm về xem lại không thấy nhãn mác, giấy bảo hành không có thông tin công ty cũng như số điện thoại để liên lạc. So với thị trường thì đắt hơn nhiều các sản phẩm cùng loại, nhưng do không nắm được thông tin nên chị và một số người cùng làng đã bị lừa mua hàng.

Ngoài bán hàng kém chất lượng, nhiều đối tượng còn đánh lừa người tiêu dùng với các mẫu hàng nhái giống hệt mẫu các mặt hàng quen thuộc trên thị trường như bột giặt, nước rửa bát, dầu gió, dầu ăn với giá cực rẻ, chẳng hạn mỗi bọc bột giặt lớn trọng lượng 10kg chỉ từ 70 đến 100 nghìn đồng, nước rửa bát 20 nghìn đồng/lít (không có nhãn hiệu)... Đáng lo ngại hơn, còn có cả mặt hàng được giới thiệu là chế phẩm sinh học, phân vi sinh và cả thực phẩm chức năng, tảo biển Nhật Bản... cũng được các nhóm thanh niên ăn mặc lịch sự, bảnh bao tiếp thị với bà con nhân dân. Với nhóm sản phẩm này, các nhóm đối tượng này lại khuyến khích người tiêu dùng bằng cách mua hàng tặng thêm sản phẩm và bóc hàng trúng thưởng. Theo đó hầu hết mỗi sản phẩm đều có phiếu trúng thưởng vì vậy không ít người tiêu dùng bị mắc lừa.

Hình thức bán hàng lưu động lừa đảo này đã có từ lâu, với nhiều chiêu thức tương tự như giả danh nhân viên các đơn vị, doanh nghiệp có uy tín để bán hàng khuyến mãi, tặng kèm quà có giá trị, tặng tiền, bán hàng trả góp... Thực chất, các đối tượng này lấy các loại hàng hóa trôi nổi, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, chất lượng kém để bán cho người dân với giá cao hơn gấp nhiều lần và tặng kèm nhiều quà, thường cũng là hàng kém chất lượng. Các đối tượng lừa đảo chủ yếu nhắm vào khách hàng là phụ nữ, người cao tuổi ở các khu vực nông thôn, miền núi, đánh vào lòng tham, tâm lý ham đồ khuyến mãi của người dân. Để tạo lòng tin, các đối tượng này thường xin giấy xác nhận về các chương trình giới thiệu, quảng bá sản phẩm của các ngành chức năng, chính quyền địa phương sau đó tổ chức bán hàng trái phép.

Để ngăn chặn tình trạng bán hàng hóa không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, Sở Công Thương đã phối hợp với Cục Quản lý thị trường tỉnh nắm bắt một số tin báo của người dân nghi có hoạt động giới thiệu sản phẩm, bán hàng kém chất lượng ở một số địa phương. Tuy nhiên, những đơn vị này hoạt động khá tinh vi, khi có dấu hiệu nghi ngờ liền nhanh chóng lên xe rời khỏi địa phương, gây khó khăn trong việc kiểm tra, xử lý. Hiện, Sở Công Thương đang phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các xã, phường, thị trấn không được sử dụng các điểm sinh hoạt công cộng của địa phương như nhà văn hóa, hội trường, trạm y tế, trường học, trụ sở chính quyền... và những nơi không phải địa điểm kinh doanh để tổ chức hoạt động kinh doanh thương mại. Đồng thời, tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân cảnh giác trong việc mua hàng của doanh nghiệp tổ chức chương trình giới thiệu sản phẩm, bán hàng lưu động để tránh mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng không rõ nguồn gốc, xuất xứ.

Bài và ảnh: Minh Hà